Przedmiotem utrzymywanej w tajemnicy wizyty szefa CIA w Polsce i jego spotkania z Ministrem Spraw Zagranicznych, Radosławem Sikorskim, miała być sprawa tajnych więzień CIA. Amnesty International wyraża zaniepokojenie groźbą politycznych nacisków na przebieg polskiego śledztwa. Organizacja wzywa do przeprowadzenia go w sposób bezstronny, niezależny i wolny od nacisków oraz do pociągnięcia do odpowiedzialności osób winnych naruszeń praw człowieka i międzynarodowych zobowiązań Polski.
Rząd Polski oskarżany jest o współpracę z CIA i utworzenie tajnego więzienia w miejscowości Stare Kiejkuty 180 km na północ od Warszawy. W latach 2002-2005 w warunkach wymuszonego zaginięcia podejrzanych poddawano w nim torturom.
Śledztwo w sprawie “czarnych dziur” CIA wlecze się od 2008 roku i prowadzone jest niemal w całości w trybie tajnym. Prokuratorzy polscy jak do tej pory odmawiają ujawnienia większości informacji związanych z dochodzeniem oraz publikacji własnych ustaleń. Pięcioletnie już śledztwo musi zostać bezzwłocznie doprowadzone do końca.
Według doniesień mediów celem wizyty Johna Brennana w Europie miała być również Rumunia. Władze Rumunii są również oskarżane o współudział w amerykańskim programie uprowadzeń i tajnego przetrzymywania osób przez CIA.
12 czerwca Amnesty International opublikowała raport Uwolnić prawdę: Udział Polski w programie tajnych więzień CIA, który bada podejmowane w Polsce próby rozliczenia. Bada również kwestię spoczywającego na państwie polskim obowiązku przeprowadzenia dochodzenia, oraz – tam, gdzie istnieją wystarczające dowody – oskarżenia i osądzenia podejrzanych o pogwałcenie prawa międzynarodowego, tortury oraz wymuszone zaginięcia, w tym również podejrzanych o współudział w tych przestępstwach.
W następstwie wydarzeń z 11 września 2001 roku osoby podejrzane o działania związane z terroryzmem były bezprawnie zatrzymywane lub porywane i przewożone do krajów, w których groziły im tortury i inne formy okrutnego traktowania oraz niesprawiedliwe procesy. Osoby takie wysyłane też były do tajnych więzień CIA, gdzie poddawano je przesłuchaniom z użyciem technik równoznacznych z torturami i innymi formami okrutnego traktowania.
Raport zawiera również profil trzeciego mężczyzny, który jest przekonany, że w roku 2003 również przetrzymywany był w tajnym więzieniu w Polsce. Pochodzący z Jemenu Walid bin Attash obecnie przetrzymywany jest w Guantánamo Bay, gdzie oczekuje na proces przed trybunałem wojskowym. W trakcie konferencji prasowej Mariusz Paplaczyk, pełnomocnik Walida bin Attasha w Polsce, ogłosił, że złożył wniosek do prokuratury o przyznanie swojemu klientowi statusu pokrzywdzonego. Byłaby to trzecia osoba ze statusem pokrzywdzonego w polskim śledztwie.
Jeśli Polska poważnie traktuje prawa człowieka i zasady rządów prawa, jej władze muszą zdobyć się na polityczną odwagę powiedzenia prawdy o tajnych więzieniach CIA i o tym, co się w nich działo. Śledztwo w tej sprawie musi być bezstronne, niezależne i prowadzone bez zwłoki, a każda osoba odpowiedzialna za tortury lub wymuszone zaginięcia musi stanąć przed sądem.
Raport do pobrania >>>
Strona kampanii #uwolnijprawde >>>
