Odpowiadając na dzisiejszy wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w którym uznano, że nieprawidłowości w wyborze sędziów do Trybunału Konstytucyjnego w Polsce uniemożliwiły dostęp do “trybunału ustanowionego przez prawo”, Dyrektor Amnesty International ds. Instytucji Europejskich, Eve Geddie, powiedziała:
“Z zadowoleniem przyjmujemy decyzję Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Stanowi ono mocny sygnał dla polskich władz: ingerowanie w wybory sędziów do Trybunału Konstytucyjnego czyni go niezgodnym z prawem”.
“Orzeczenie, że skład polskiego Trybunału Konstytucyjnego nie jest niezależny, a jego sędziowie zostali powołani z naruszeniem prawa, musi teraz skłonić UE do podjęcia zdecydowanych działań. Lata “dialogu” mającego na celu uniemożliwienie polskim władzom przejęcia kontroli nad sądami wyraźnie zawiodły”.
“Ten wyrok potwierdza to, co wiele osób w Polsce wiedziało od jakiegoś czasu: że Trybunał Konstytucyjny nie może już skutecznie chronić praw człowieka. Jak działający w sposób niezgodny z prawem Trybunał może stać na straży praw człowieka?”
“Mamy nadzieję, że ten wyrok zachęci instytucje takie jak UE do podjęcia wreszcie zdecydowanych działań w tej sprawie, po latach “dialogu”, który wyraźnie nie powstrzymał polskich władz przed podważaniem tej kluczowej instytucji sądowniczej”.
Kontekst
W dzisiejszym wyroku w sprawie Xero Flor przeciwko Polsce, ETPCz stwierdził, że doszło do naruszenia prawa do rzetelnego procesu sądowego oraz prawa do sądu ustanowionego ustawą.
Wybory sędziów do Trybunału Konstytucyjnego z 2015 roku odbyły się wg nieprawidłowej procedury. Na tej podstawie ETPCz uznał, że Trybunał Konstytucyjny jest niezgodny z prawem.
Trybunał Konstytucyjny orzekał wcześniej w wielu kontrowersyjnych sprawach, unieważniając konstytucyjność dostępu do aborcji ze względu na “ciężką i nieodwracalną wadę płodu” oraz uznając za niekonstytucyjne prawo, które pozwalało ustępującemu Rzecznikowi Praw Obywatelskich pozostać na stanowisku do czasu powołania jego następcy.