W grudniu ubiegłego roku prawie 50 osób – w tym lider Złotego Świtu, dwóch policjantów i pięciu posłów – zostało aresztowanych i oskarżonych o ciężkie przestępstwa (od morderstw, przez wywoływanie eksplozji, do szantaży). Kolejnych dziesięciu policjantów okazało się mieć bezpośrednie lub pośrednie powiązania z działalnością przestępczą przypisywaną członkom Złotego Świtu.
Najnowszy raport Amnesty International pt. Prawo dla wybranych: kultura nadużyć i bezkarności w greckiej policji eksponuje częste i długotrwałe łamanie praw człowieka przez funkcjonariuszy organów ścigania. Dokument doskonale obrazuje zakorzenienie braku odpowiedzialności i tragiczne skutki nieprzeprowadzenia szybkiego, dokładnego i bezstronnego dochodzenia w sprawie skarg.
– Nasze dochodzenie pokazuje, że klęska Złotego Świtu to tylko wierzchołek góry lodowej. Głęboko zakorzeniony rasizm, nadmierne użycie siły i poczucie bezkarności są prawdziwą plagą dla greckiej policji. Kolejne rządy greckie nie mogły tego przyznać, nie mówiąc już o zaproponowaniu rozwiązania, które skutecznie stłumiłoby przypadki łamania praw człowieka przez policję i poczucie bezkarności funkcjonariuszy – podkreśla Aleksandra Zielińska, koordynatorka kampanii Amnesty International Polska.
– Istnieje pilna potrzeba kompleksowej reformy strukturalnej egzekwowania prawa, w tym utworzenia niezależnego mechanizmu reklamacyjnego działań policji, skupiającego się wyłącznie na rozpatrywaniu skarg i zażaleń. Władze greckie muszą przywrócić społeczne zaufanie do organów ścigania.
Amnesty International od lat skrupulatnie dokumentuje bezprawne zachowanie policji w Grecji. Najnowsze badania skupiają się na przestrzeni ostatnich dwóch lat – sytuacja jest w dalszym ciągu zła. W ciągu ostatnich trzech lat nastąpiło dramatyczne nasilenie się ataków nienawiści wobec uchodźców i migrantów. Przestępstwa z nienawiści zostały również zarejestrowane na rzecz społeczności romskiej i społeczności LGBTI (mniejszości seksualnych). Stróże prawa rzekomo starają się zapobiec takim atakom lub, jeżeli napaść już się odbyła, nie doszukują się w nich oczywistego motywu nienawiści.
– Dzięki tego typu działaniom, Grecka policja sprzyja ksenofobicznym, skrajnie prawicowym grupom, które atakują każdego, kto odstaje od ich idei społeczeństwa – komentuje Aleksandra Zielińska.
– Policja została wykorzystana przez władze w charakterze masowego narzędzia. Zamiast skupiać się na utrzymywaniu prawa i porządku, używano jej do (zbyt częstego) tłumienia sprzeciwu i prześladowań członków grup słabszych społecznie. Jej działania zostały pozostawione bez niezależnej kontroli a występki uznano za bezkarne. To musi się zmienić.
ZŁOTY ŚWIT
17 września 2013 na przedmieściach Aten (Keratsini) tragicznie zmarł Pavlos Fyssas, muzyk i działacz antyfaszystowski. W obecności ośmiu policjantów zasztyletował go członek Złotego Świtu. Żaden z policjantów-świadków nie zainterweniował.
Następnego dnia odbyła się demonstracja – protestujący domagali się ujawnienia prawdy i wyrażali oburzenie sytuacją. Policja zainterweniowała zbrojnie: rozpędzając zgromadzonych za pomocą pałek i chemikaliów. Trzydzieści jeden osób potrzebowało pomocy medycznej, większość z nich doznała urazów głowy. Protestujący poinformowali, że byli bici pałkami policyjnymi, hełmami a nawet tarczami. Członkowie grup skrajnie prawicowych (m.in. Złotego Świtu) obrzucali ich kamieniami, jednak policjanci nie zareagowali. Gavril, 32 -letni protestujący, stracił prawe oko i pod koniec października 2013 roku musiał przejść trzy operacje.
To właśnie sprawa śmierci Pavlosa Fyssasa i stłumienia demonstracji zwróciła uwagę organizacji międzynarodowych na powiązania greckiej policji z skrajnie ekstremistyczną organizacją Złoty Świt.
BRUTALNE TRAKTOWANIE UCHODŹCÓW I MIGRANTÓW
Policja w Grecji zajmuje się między innymi kontrolowaniem migracji, poprzez zatrzymania i ewentualną deportację nielegalnych migrantów. W ramach operacji “Xenios Zeus” od kwietnia 2012 do czerwca 2013 co najmniej 120 tysięcy cudzoziemców zostało zatrzymanych do kontroli tożsamości. Dokumentów nie posiadało jedynie 5% rewidowanych. (ok. 7000 cudzoziemców)
K. – syryjski uchodźca, opisał sposób, w jaki traktowano go w areszcie dla imigrantów w Corinth w lutym 2013 roku: “Policjant zaczął mnie kopać. Gdy spróbowałem się podnieść, uderzył mnie ponownie. Wtedy powiedział swoim kolegom, żeby przenieśli mnie do innego pokoju, aby pozostali zatrzymani nie widzieli, co się ze mną dzieje. W pokoju zaczęli kopać mnie w klatkę piersiową, następnie policjant spoliczkował mnie i zaczął bić pięściami po twarzy.”
ZABÓJCZA NIENAWIŚĆ
W styczniu 2013r. dwóch rodowitych Greków zasztyletowało S. Luqmana, Pakistańczyka mieszkającego w Grecji. Jednak ani policja, ani prokuratura nie uwzględniła rasistowskiego motywu zbrodni. W rzeczywistości morderstwo zawiera w sobie wiele elementów ataku na tle rasowym, charakterystycznych dla grup, związanych z Złotym Świtem. Proces sądowy nadal trwa.
We wrześniu 2013r, zarejestrowano kolejny atak na tle rasistowskim. Na nagraniu wideo uwieczniona została obywatelka Grecji, kopiąca Cygankę grającą na akordeonie pod Akropolem w Atenach. Policja wszczęła dochodzenie w sprawie incydentu i “rzekomej” nienawiści tylko i wyłącznie ze względu na nacisk krajowego Komitetu Helsińskiego.
Zobacz również:
Police violence in Greece: Not just ‘Isolated Incidents‘
