Na całym świecie ludzie są atakowani za to, kogo kochają, jak się ubierają i w efekcie, za to kim są.

Czasami wrogość skierowana przeciw osobom LGBTI jest podsycana przez te same rządy, które powinny je chronić. W Czeczeni kampania sponsorowana przez rząd doprowadziła do ataków na osoby homoseksualne. Niektóre z nich zostały uprowadzane, były torturowane, a nawet mordowane. W Bangladeszu działacze LGBTI zostali zamordowani przez uzbrojone w maczety grupy zbrojne, a policja i rząd nie są zainteresowane wymierzeniem sprawiedliwości i udzieleniem pomocy rodzinom ofiar. W wielu państwach Afryki Sub-saharyjskiej członkowie społeczności LGBTI żyją w ciągłym strachu przed tym, że ktoś odkryje ich orientację seksualną, co może doprowadzić do ataków, a nawet morderstw.

Seksualna relacja pomiędzy osobami tej samej płci jest uznawana za przestępstwo w 68 krajach i może skutkować karą śmierci w 9, m.in. w Iranie, Arabii Saudyjskiej, Jemenie i Sudanie. Nawet w krajach, w których te restrykcyjne prawa nie są w rzeczywistości egzekwowane, samo ich istnienie napędza uprzedzenia wobec osób LGBTI, pozostawiając ich w poczuciu, że nie posiadają żadnej ochrony przed prześladowaniem, szantażem i przemocą.

Co oznacza orientacja seksualna?

Orientacja seksualna, odnosi się do tego, do kogo dana osoba czuje pociąg seksualny i z kim tworzy relację romantyczną lub seksualną. Orientacja seksualna każdego człowieka jest kwestią osobistą i to od niego zależy czy lub w ogóle chce ją definiować. W przypadku niektórych osób zmienia się ona wraz z upływem czasu.

Orientacje seksualne oprócz orientacji heteroseksualnej obejmują lesbijki (kobiety, które pociągają inne kobiety), gejów (zazwyczaj mężczyźni, których pociągają inni mężczyźni), osoby biseksualne (pociąg zarówno do kobiet, jak i mężczyzn), osoby panseksualne (pociąg to konkretnych osób, bez względu na ich płeć), osoby aseksualne (brak pociągu seksualnego do innych osób).

Co oznacza transpłciowość?

Osoby transpłciowe są ludźmi, których tożsamość płciowa lub ekspresja płciowa nie zgadza się z typowymi oczekiwaniami dotyczącymi płci, do której zostali przypisani po narodzinach.

Nie wszystkie osoby transpłciowe utożsamiają się jako kobiety lub mężczyźni. Niektórzy utożsamiają się z więcej niż jedną płcią, a inni z żadną.

Niektóre osoby transpłciowe decydują się na tranzycję, będącą procesem przeżywania swojego życia w zgodzie ze swoją prawdziwą płcią. Istnieje wiele form tranzycji. Niektóre osoby mogą zacząć używać nowych zaimków osobowych, zmienić swoje imię, wystąpić o prawne uzgodnienie płci i/lub poddać się operacji korekty płci lub terapii hormonalnej.

Bycie osobą transpłciową nie ma nic wspólnego z orientacją seksualną danej osoby. Osoba transpłciowa może być jednocześnie mężczyzną i gejem – lub kobietą i lesbijką.

Gdzie osoby transpłciowe mogą uzyskać oficjalne uznanie płci? W niektórych państwach, osoby transpłciowe mogą uzyskać oficjalne uzgodnienie swojej płci. Jednakże w większości przypadków muszą mierzyć się z upokarzającymi procesami, w tym z analizą psychiatryczną i z przymusową, nieodwracalną sterylizacją, będącymi pogwałceniem ich praw człowieka. Jedynie 7 państw nie zezwala na tego typu procesy. Są to: Argentyna, Belgia, Dania, Irlandia, Kolumbia, Malta i Norwegia.

Gdzie seks z osobami tej samej płci jest karany?

Uprawnianie seksu z partnerem tej samej płci jest nielegalne w 68 krajach. W Bangladeszu, Barbadosie, Gujanie, Sierra Leone, Katarze, Ugandzie i Zambii można trafić za to do więzienia na całe życie. W dziewięciu krajach homoseksualność karana jest śmiercią (Afganistan, Brunei, Iran, Irak, Mauretania, Pakistan, Arabia Saudyjska, Sudan i Jemen).

Gdzie uznaje się małżeństwa osób tej samej płci?

Od maja 2019 r. małżeństwa osób tej samej płci są uznawane w 27 krajach, między innymi w Argentynie, Kanadzie, Irlandii, Malcie, Afryce Południowej i Urugwaju. W ostatnim czasie Tajwan zobowiązał się do uznawania małżeństw osób tej samej płci i pracuje nad realizacją tej obietnicy postaci prawnie wiążących zapisów. Amnesty International wzywa Japonię do pójścia za tym przykładem.

Czym jest Pride?

Pride przybiera wiele form – od marszów równości czy karnawałowych po pokazy filmowe i debaty. Przede wszystkim jest jednak chwilą świętowania ludzi, którzy są marginalizowani przez ścisłe definicje tego, co to znaczy być mężczyzną lub kobietą. Imprezy są organizowane przez cały rok w zależności od regionu. W obu Amerykach i Europie sezon rozpoczyna się zazwyczaj w czerwcu, a w RPA sezon trwa od lutego do marca. Niezależnie od charakteru wydarzenia jest to moment, w którym osoby LGBTI nie kryją się ze swoją tożsamością i manifestują swoją dumę z tego, kim są. W niektórych krajach, w tym w Rosji, Arabii Saudyjskiej, Ugandzie i od niedawna w Turcji obowiązuje zakaz organizowania wydarzeń tego rodzaju. Pride celebruje ruch LGBTI w całej jego różnorodności i wzmacnia apel o poszanowanie i ochronę praw osób LGBTI.

Dlaczego prawa osób LGBTI są ważne?

Każdy powinien móc czuć dumę z tego, kim jest i kogo kocha.

Wszyscy mamy prawo do swobodnego wyrażania siebie. Artykuł 19 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, który po raz pierwszy określił prawa, które nam przysługują, chroni prawo każdego człowieka do swobodnego wyrażania siebie.

Położenie kresu homofobii i transfobii uratuje życie wielu osób. Napastowanie społeczności LGBTI sprawia, że osoby identyfikujące się z LGBTI są bardziej narażone na różnego rodzaju szkody fizyczne i psychiczne. Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa.

Przez poznawanie i chęć zrozumienia osób LGBTI, możemy eliminować wiele zakorzenionych w nas stereotypowych przekonań i ograniczeń dotyczących płci. Stereotypy te są szkodliwe i ograniczające dla całego społeczeństwa, ponieważ definiują sposób, w jaki ludzie mają żyć swoim życiem. Eliminacja tych stereotypów pozwala każdemu człowiekowi osiągnąć swój pełen potencjał, bez dyskryminujących ograniczeń społecznych.

Osoby LGBTI, zwłaszcza osoby transpłciowe i takie, które w swojej ekspresji i zachowaniu nie wpisują się w normy narzucone ich płci, są narażone na wykluczenia ekonomiczne i społeczne. Walka o prawa, które są bardziej inkluzywne, niezależne od orientacji seksualnej i tożsamości płciowej, pozwoli na realizację prawa do zdrowia, edukacji, mieszkania i zatrudnienia wszystkim osobom LGBTI.

Co robi Amnesty w celu promowania praw osób LGBTI?

Jesteśmy całkowicie oddani walce z dyskryminacją osób LGBTI na całym świecie. Udzielamy rekomendacji rządom i innym wpływowym przywódcom, jak ulepszyć prawo i chronić prawa osób bez względu na ich orientację seksualną czy tożsamość płciową.

Po przeprowadzeniu globalnej kampanii Amnesty, sąd najwyższy na Tajwanie orzekł, że zakaz zawierania małżeństw przez osoby tej samej płci jest niezgodny z konstytucją. W maju 2019 roku, Tajwan stał się pierwszym krajem w Azji, uznającym małżeństwa osób tej samej płci.

W innych obszarach nasza praca wywarła znaczący wpływ na nowe przepisy w Grecji, Danii i Norwegii, które pozwalają ludziom na prawne uznanie ich prawdziwej płci przez rząd.

Choć nie ma wątpliwości, że ruch LGBTI poczynił znaczne postępy, wciąż pozostaje wiele do zrobienia. Amnesty pomaga działaczom na całym świecie, tworząc zasoby pomagające osobom LGBTI na wielu płaszczyznach. Są to takie zestawy, jak np. zestaw narzędzi do walki z dyskryminacją w Afryce Subsaharyjskiej czy seria Body Politics, której celem jest zwiększenie świadomości w zakresie kryminalizacji seksualności i reprodukcji.

ani Ustawa [o równym traktowaniu], ani Kodeks karny, nie ustanawiają adekwatnej i konkretnej ochrony przed dyskryminacją z powodu orientacji seksualnej (…)

Komitet ONZ przeciwko torturom nt. sytuacji w Polsce

Działaj teraz!

Czytaj więcej w temacie