W latach 2002–2005 na terytorium Polski w Starych Kiejkutach znajdowało się tajne więzienie amerykańskiej agencji rządowej CIA, w którym bezprawnie przetrzymywano i torturowano porwane osoby. Złamane zostały przepisy krajowe oraz prawo międzynarodowe.

Program tajnych więzień CIA

Po 11 września 2001 r. USA rozpoczęło szereg operacji w ramach tzw. „wojny z terroryzmem”. Jej elementem był program tajnych więzień CIA, tzw. „czarnych dziur”, które znajdowały się m.in. w Europie. Ludzie byli uprowadzani, więzieni, przewożeni pomiędzy krajami, poddawani torturom. USA nie pociągnęło sprawców tych naruszeń do odpowiedzialności, a kraje europejskie nie przeprowadziły śledztw zgodnych z międzynarodowymi standardami praw człowieka. Polska w ramach programu CIA posiadała na swoim terytorium tajny ośrodek zatrzymań w Starych Kiejkutach, niedaleko Szyman, gdzie lądowały specjalne samoloty CIA.

Celem kampanii jest postawienie publicznych zarzutów urzędnikom odpowiedzialnym za naruszenia praw człowieka. Polska powinna być pierwszym krajem, który powie prawdę o torturach stosowanych w programie CIA w Europie. Od 2008 r. trwa w Polsce śledztwo, którego szczegóły objęte są tajemnicą państwową – nie może być ona jednak wykorzystywana jako pretekst, by nie pociągnąć winnych do odpowiedzialności. Kampania ma również na celu rozpowszechnienie wiedzy na temat tajnych więzień CIA, zachęcenie społeczeństwa do wywarcia presji na rządzących i upublicznienie informacji o poważnych naruszeniach praw człowieka w naszym kraju.

3 osobom polska prokuratura przyznała status pokrzywdzonego w śledztwie w sprawie tajnych więzień CIA

15 000 000 dolarów według „The Washington Post” CIA zapłaciła polskim służbom za tajne więzienie na terytorium Polski

Wiarygodne wyjaśnienie sprawy więzień CIA w Polsce dalece przekracza tę konkretną sprawę. To sprawdzian z przestrzegania cywilizowanych zasad, które nie dopuszczają tortur w żadnym przypadku. To kwestia stosunku do naszej suwerenności. To sprawa równości wobec prawa. To w końcu kwestia polskiego bezpieczeństwa.

Ryszard Bugaj
HISTORIA ŚLEDZTWA
Marzec: Prokuratura Stołeczna miasta Warszawa wszczyna śledztwo.
Październik: prokuratura warszawska przyznaje al_Nashiriemu status pokrzywdzonego. Oznacza to, że śledczy mogą dysponować dowodami wskazującymi, że Palestyńczyk był przetrzymywany w Polsce.
Styczeń: prokuratura przyznaje Abu Zubajdzie status pokrzywdzonego. Maj: polski adwokat al-Nashiriego składa skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka na przewlekłość i nieefektywność polskiego śledztwa. Prokurator badający sprawę zostaje odsunięty od prowadzenia śledztwa. Według doniesień medialnych prokurator planował postawić zarzuty wysokim urzędnikom państwowym.
Czerwiec: wszczęcie śledztwa dotyczącego ewentualnego ujawnienia tajemnicy państwowej w postaci przecieku do mediów. Sprawę umorzono. Wrzesień: media donoszą, że prokuratura wnioskuje o złożenie zeznań przez byłego prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego. Wniosek spotyka się z odmową ze względu na „tajemnicę państwową”. Październik: do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka trafia skarga Abu Zubajdy przeciwko Polsce.
Styczeń: prokurator prowadzący zostaje zastąpiony, a śledztwo przeniesione do Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie bez podania wyjaśnienia. Marzec: media informują, że Zbigniewowi Siemiątkowskiemu, b. szefowi Agencji Wywiadu, przedstawiono zarzuty dotyczące przetrzymywanie w Polsce więźniów CIA.
Luty: Europejski Trybunał Praw Człowieka znosi klauzulę tajności w sprawie al-Nashini przeciwko Polsce. Marzec: Abu Zubajda wnosi skargę przeciwko Polsce do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Październik: Parlament Europejski przyjmuje rezolucję wzywającą do rozliczenia udziału krajów UE w programie CIA. Prokuratura w Polsce przyznaje Walidowi bin Attashowi status pokrzywdzonego.
Lipiec: historyczny wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Abu Zubajdy i al-Nashiriego przeciwko Polsce potwierdza odpowiedzialność Polski za umożliwienie bezprawnego przetrzymywania i torturowania osób w tajnym więzieniu CIA w Starych Kiejkutach oraz prawo ofiar i opinii publicznej do prawdy.
Grudzień: Komitet Senatu USA publikuje streszczenie swojego raportu, opisujące metody tortur stosowanych w ramach amerykańskiego programu CIA i obciążające szczegóły naruszeń praw człowieka usankcjonowanych przez najwyższe władze USA.
Luty: Europejski Trybunał Praw Człowieka odrzuca odwołanie polskiego rządu od wyroku w sprawie skarg al-Nashiriego oraz Abu Zubajdy, tym samym wyrok staje się prawomocny. Wrzesień: Sąd Rejonowy w Szczytnie utrzymuje w mocy decyzję Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie, która odmówiła Mustafie al-Hawsawiemu statusu pokrzywdzonego.
Kwiecień: Prokuratura Generalna przedłuża śledztwo w sprawie tajnych więzień CIA w Polsce o kolejnych sześć miesięcy, do 11 października 2016.
Aleksander Kwaśniewski

Oczywiście, że wszystko działo się za moją wiedzą. Prezydent i premier godzili się na współpracę wywiadowczą z Amerykanami, bo tego wymagała polska racja stanu. Po zamachu na WTC uznaliśmy, że to niezbędne z powodu nadzwyczajnych okoliczności.

Aleksander Kwaśniewski, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej 1995–2005

Polska powinna pierwsza ujawnić prawdę o programie tajnych więzień CIA.

Nie zgadzam się na stosowanie tortur w Polsce.

Bezpieczeństwo kraju musi opierać się na poszanowaniu praw człowieka.

Tajemnica państwowa nie może chronić winnych od odpowiedzialności.

Nikt nie jest bezpieczny w kraju, w którym politycy stoją ponad prawem.

DZIAŁAJ TERAZ

Uwolnij prawdę o więzieniach CIA