Pokojowa Społeczność San José de Apartadó składa się z osób, które bronią swojego prawa do nieuczestniczenia w konflikcie zbrojnym trwającym w Kolumbii i odmawiają opowiedzenia się po którejkolwiek ze stron. Od założenia Pokojowej Społeczności w 1997 roku ponad 170 jej członków zostało zabitych lub poddanych wymuszonym zaginięciom; inni otrzymywali groźby lub padali ofiarą napaści na tle seksualnym
Pokojowa Społeczność San José de Apartadó została założona 23 marca 1997 przez mieszkańców wiosek i wsi w gminie Apartadó w departamencie Antioquia na północnym zachodzie Kolumbii. Przysięgli oni nie uczestniczyć w walkach i nie dać się wciągnąć w konflikt, w którym od ponad 40 lat służby bezpieczeństwa i organizacje paramilitarne walczą z oddziałami partyzantów. Członkowie Pokojowej Społeczności odmawiają noszenia broni, a także udzielania informacji lub logistycznego wsparcia którejkolwiek ze stron. W zamian żądają, aby strony konfliktu nie wkraczały na terytoria ich społeczności i uszanowały ich decyzję o nieuczestniczeniu w walkach i odmowie współpracy.
Ich postawa spotkała się z podejrzeniami i wrogością ze wszystkich stron: armii, oddziałów paramilitarnych i grup powstańczych. Ponieważ członkowie Społeczności domagają się, aby strony konfliktu pozostawały poza ich terytorium, przedstawiciele rządu, siły zbrojne i oddziały paramilitarne ciągle oskarżają stowarzyszenie o działalność wywrotową, a partyzanci- o sprzymierzanie się ze swoimi wrogami. Z powodu tych oskarżeń członkowie Pokojowej Społeczności żyją w ciągłym zagrożeniu.
Większość śledztw w sprawie licznych wykroczeń popełnionych wobec członków Pokojowej Społeczności w ogóle nie posuwa się do przodu lub postępuje bardzo powoli. Władze twierdzą, że Pokojowa Społeczność nie współpracuje podczas procesów sądowych dotyczących zabójstw swoich członków. Jednak Społeczność wielokrotnie wzywała władze Kolumbii do zapewnienia bezpieczeństwa, między innymi poprzez zaprzestanie wspierania działalności paramilitarnej, wspieranie śledztw w sprawie przypadków łamania praw człowieka i zagwarantowanie bezpieczeństwa świadkom.
Mimo to uzbrojone po zęby oddziały paramilitarne wciąż są obecne na obszarach graniczących z terytorium Pokojowej Społeczności, chociaż rozmieszczono tam żołnierzy i policję, a władze utrzymują, że wszystkie organizacje paramilitarne zostały zdemobilizowane.
Jeden z najbardziej szokujących ataków na Pokojową Społeczność miał miejsce 21 lutego 2005 w wioskach Mulatos i La Resbalosa. Ośmioro osób, w tym czwórka dzieci, zostało zabitych, a ich ciała zmasakrowano.
24 sierpnia rozpoczął się proces dziesięciu żołnierzy armii kolumbijskiej oskarżonych o udział w morderstwach. Są wśród nich kapitan Guillermo Armando Gordillo Sánchez, podpułkownik Orlando Espinoza Beltrán i major José Fernando Castano López. Chociaż charakter i skala zbrodni z 2005 roku wymusiła na kolumbijskich władzach reakcję, nie widać większych postępów w innych dochodzeniach dotyczących innych aktów przemocy wobec społeczności.
Od masakry z 2005 roku, społeczność San José de Apartadó pada ofiarą regularnych ataków i zastraszania. 14 marca 2009 żołnierze z XVII Brygady armii kolumbijskiej próbowali zgwałcić należącą do Społeczności 15-letnią dziewczynkę. Towarzyszący jej Isaac Torres, inny członek społeczności, był przytrzymywany przez żołnierzy, którzy trzymali mu przy policzku maczetę. Grozili, że obedrą go ze skóry i wyłupią mu oczy. Oskarżyli go o działalność powstańczą i mówili, że go zabiją. W końcu żołnierze wypuścili dziewczynkę (która nie została zgwałcona) i Isaaca Torresa, ostrzegając ich, że jeśli opowiedzą komukolwiek o tym, co się stało, poniosą konsekwencje. 26 sierpnia 2009 dwóch niezidentyfikowanych uzbrojonych mężczyzn zatrzymało trzech członków społeczności w Nueva Antioquia i zabrało ich do pobliskiej bazy paramilitarnej, gdzie zostali związani i byli zastraszani. Zwolniono ich następnego dnia.
6 lutego 2008 Międzyamerykański Sąd Praw Człowieka po raz kolejny (po raz pierwszy zrobił to w 1997 roku) wezwał Kolumbię do podjęcia natychmiastowych działań na rzecz Społeczności. Władze Kolumbii wciąż nie podjęły skutecznych działań w celu wdrożenia nakazów Sądu, nie wywiązując się tym samym ze swoich zobowiązań wynikających z prawa międzynarodowego.
Prosimy o wysyłanie apeli do prezydenta Kolumbii, w których:
- wezwiesz do przestrzegania prawa osób cywilnych – w tym członków Pokojowej Społeczności San José de Apartadó – do nieuczestniczenia w konflikcie zbrojnym powinno być respektowane przez wszystkie strony konfliktu.
- wezwiesz, aby wszystkie przypadki łamania praw człowieka dotyczące członków pokojowej społeczności san josé de apartadó powinny być przedmiotem dokładnego śledztwa, a ich sprawcy powinni stanąć przed sądem.
- wyrazisz swoje zaniepokojenie niewywiązaniem się władz kolumbii z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa członkom pokojowej społeczności, jak również ciągłe groźby ze strony służb bezpieczeństwa i oddziałów paramilitarnych, które w dalszym ciągu ściśle z nimi współpracują, oraz groźby i zabójstwa ze strony grup powstańczych.
Pisz na adres:
Senor Presidente Álvaro Uribe Vélez
presidente De La República,
palacio De Narino,
carrera 8 No.7-26,
Bogotá,
Colombia
Fax +57 1 337 5890
Zwrot grzecznościowy: Dear President Uribe/Excmo. Sr. Presidente Uribe/Szanowny Panie Prezydencie Uribe
Kopie do:
Minister Obrony Narodowej
Dr. Juan Manuel Santos
Avenida El Dorado,
carrera 52 Ofi. 217,
centro Administrativo Nacional (Can),
Bogotá,Colombia
Fax +57 1 266 1003 (Poproś: -Me Da Tono De Fax, Por Favor-)
zwrot grzecznościowy: Dear Dr Santos/Estimado Dr. Santos/Szanowny Panie Doktorze Santos
Można również przekazywać apele za pośrednictwem Ambasady Kolumbii w Polsce:
Ambasada Republiki Kolumbii
ul. Zwycięzców 29, 03-936 Warszawa
tel. (0-22) 617 09 73; fax (0-22) 617 66 84
e-mail: [email protected]
Zachęcamy do wysłania listów i widokówek z wyrazami solidarności na adres:
comunidad De Paz De San José De Apartadó
AA 243 De Apartadó
Antioquia,
Colombia
Preferowany język: hiszpański
Przykładowa wiadomość: Estimados amigos y amigas de la Comunidad de Paz de San José de Apartadó:Con este mensaje queremos hacerles llegar nuestra solidaridad y acompanarles en el duro camino de su comunidad como Comunidad de Paz. Reciban un cordial saludo
Dear friends of the Peace Community of San José de Apartadó, Through this message we would like to offer you our solidarity and accompany you on the difficult journey that your community is making as a Peace Community. Best wishes
Drodzy przyjaciele z Pokojowej Społeczności San José de Apartadó!
Tą wiadomością chcemy Wam przekazać wyrazy solidarności i wsparcia na trudnej drodze, którą wasza społeczność musi pokonywać jako Społeczność Pokojowa. Z najlepszymi życzeniami,