Tzeltal oskarża się o sprzyjanie Narodowej Zapatystowskiej Armii Wyzwoleńczej (Ejército Zapatista de Liberación Nacional, EZLN). EZLN nie prowadzi akcji zbrojnych już 10 lat, utrzymuje jednak ruch społeczny i niezależne samorządy rdzennej ludności w stanie Chiapas.
Aresztowani trafili do Quinta Pitiquito, prowizorycznego aresztu w opuszczonym hotelu w miejscowości Chiapa de Corzo. Areszt ten służy jako tzw. casa de arraigo, czyli miejsce przetrzymywania osób, którym nie postawiono jeszcze żadnych zarzutów. Prawo niektórych meksykańskich stanów przewiduje instytucję arraigo, czyli wstępnego zatrzymania bez postawienia zarzutów, mogącego trwać nawet do 80 dni. Grupa Robocza ONZ ds. Arbitralnych Zatrzymań stwierdziła w 2002 r., że arraigo jest formą arbitralnego zatrzymania i stwarza klimat do stosowania przymusu. Amnesty International i inne organizacje praw człowieka udokumentowały przypadki, gdy arraigo prowadziło do stosowania tortur i innych form znęcania się.
Lokalna organizacja praw człowieka, która odwiedziła w Quinta Pitiquito zatrzymanych 14 kwietnia mężczyzn, donosi, że byli oni torturowani przez policjantów i mieli widoczne ślady pobicia. Zmuszano ich też do podpisywania oświadczeń, których nie rozumieli, gdyż ich znajomość hiszpańskiego jest ograniczona. Tłumacz, którego im przydzielono, nie znał ich ojczystego języka Tzeltal. Nie zapewniono im też odpowiedniej pomocy prawnej.
Członkowie społeczności Tzeltal zostali 1 maja przeniesieni do więzienia stanowego El Amate w Tuxtla Gutiérrez, stolicy stanu Chiapas. W międzyczasie ich liczba wzrosła do ośmiu, gdyż aresztowano dwie kolejne osoby. Wszystkim postawiono zarzuty napadu i przynależności do organizacji przestępczej (hiszp. robo con violencia y delincuencia organizada). Na podstawie dowodów zebranych przez prokuraturę, w szczególności oświadczeń podpisanych przez oskarżonych po torturach, 8 maja sąd zdecydował o rozpoczęciu procesu. W międzyczasie jeden z oskarżonych został uwolniony od zarzutów. Sądzeni mają być Jerónimo Gómez Saragos, Antonio Gómez Saragos, Miguel Demeza Jiménez, Sebastián Demeza Deara, Pedro Demeza Deara, Jerónimo Moreno Deara i Alfredo Gómez Moreno.
Lokalna organizacja praw człowieka reprezentująca siedmiu mężczyzn złożyła odwołanie przeciwko postawieniu ich w stanie oskarżenia.
Mężczyźni twierdzą, że inni więźniowie z El Amate zastraszają ich przy akceptacji funkcjonariuszy więziennych. Jerónimo Gómez Saragos, Miguel Jiménez Demeza i Jerónimo Moreno Deara mają rany pozostałe po torturach, ale nie otrzymują odpowiedniej opieki lekarskiej.
ZALECANE DZIAŁANIA
Prosimy o niezwłoczne wysyłanie apeli w języku hiszpańskim lub swoim ojczystym, w których własnymi słowami:
– wezwą Państwo władze do zapewnienia, że tym 7 osobom nie grozi znęcanie się ze strony funkcjonariuszy więziennych lub współwięźniów działających za zgodą władz więzienia;
– zaapelują Państwo o zapewnienie odpowiedniej opieki medycznej Jerónimo Gómez Saragosowi, Miguelowi Jimenez Demeza i Jerónimo Moreno Deara, którzy mają rany z powodu tortur i znęcania się, jakich doznali w trakcie wstępnego zatrzymania w dniach od 14 do 30 kwietnia;
– zaapelują Państwo o przeprowadzenie szybkiego, bezstronnego i dokładnego dochodzenia w sprawie zarzutów dotyczących tortur i złego traktowania zatrzymanych w areszcie tymczasowym (arraigo) i w -El Amate; wyniki dochodzenia powinny być podane do wiadomości publicznej, a winni tortur i znęcania się pociągnięci do odpowiedzialności;
– zaapelują Państwo o zagwarantowanie oskarżonym prawa do sprawiedliwego procesu, m.in. poprzez wyłączenie z materiału dowodowego wszelkich oświadczeń uzyskanych pod przymusem lub poprzez inne naruszenia gwarancji należytego procesu, takie jak odmowa dostępu do reprezentanta prawnego czy odpowiedniego tłumacza.
ADRESACI APELI
Gubernator Stanu Chiapas / Governor of Chiapas State
Lic. Juan José Sabines Guerrero
Gobernador del Estado de Chiapas
Palacio de Gobierno, 1- piso, Col. Centro,
C.29000, Tuxtla Gutiérrez, Chiapas, México
Fax: +52 961 618 8088
Email: [email protected]
Nagłówek: Szanowny Panie Gubernatorze/Dear Governor/Se-or Gobernador
Prokurator Stanowy Stanu Chiapas / Chiapas State Prosecutor
Mtro. Raciel López Salazar
Procurador General de Justicia del Estado de Chiapas
Libramiento Norte y Rosa del Oriente, no. 2010, Col. El Bosque,
Tuxtla Gutiérrez, Chiapas, CP 29000, MEXICO
Fax: + 52 961 616 5724
Email: [email protected]
Nagłówek: Szanowny Panie Prokuratorze/Dear Attorney / Se-or Procurador
Minister Spraw Wewnętrznych / Interior Minister
Lic. Fernando Francisco Gómez-Mont Urueta
Secretaría de Gobernación
Bucareli 99, Col. Juárez, Del. Cuauhtémoc
México D.F., C.P.06600, MEXICO
Fax: +52 55 5093 3414
Nagłówek: Szanowny Panie Ministrze/Se-or Secretario / Dear Minister
E-mail: [email protected]
KOPIE DO
Lokalna organizacja praw człowieka
Centro de Derechos Humanos -Fray Bartolomé de las Casas- A. C.
Brasil, no. 14 Barrio Mexicanos, CP 29240
San Cristóbal de las Casas, México, Email: [email protected]
Ambasada Meksyku
ul. Starościńska 1b
02-516 Warszawa
Faks: (22) 646 42 22
Email: [email protected]
Prosimy wysyłać apele najpóźniej do 15 lipca.
Pilna Akcja Nr 103/09 + 2 kontynuacje
AI Index: AMR 41/021/2009, AMR 41/024/2009, AMR 41/029/2009
Tłumaczenie: Mirona Maria Klorek i Marcin Natorski
