Według doniesień irańskiej gazety E-temad-e Melli z 5 lutego, egzekucja została wstrzymana w następstwie bezpośrednich apeli do Zwierzchnika Sądownictwa złożonych przez prawników Bahmana Salimiana, 150 innych prawników i Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Dzieci (Anjoman-e Hemayat-e Koudakan), irańską organizację pozarządową. Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Dzieci wezwało Ajatollaha Shahroudiego do przestrzegania wynikającego z prawa międzynarodowego zobowiązania Iranu do nie przeprowadzania egzekucji osób skazanych za przestępstwa popełnione przed ukończeniem osiemnastego roku życia.
Zwierzchnik Sądownictwa nie ujawnił powodów wstrzymania egzekucji, w związku z czym Amnesty International obawia się, że jego decyzja może zostać w każdej chwili cofnięta. Wówczas Bahman Salimian mógłby zostać niezwłocznie stracony. Co prawda zgodnie z irańskim prawem obrońca skazanego powinien zostać poinformowany o egzekucji z co najmniej 48-godzinnym wyprzedzeniem, ale przepis ten nie zawsze jest przestrzegany.
W 1996 r. Bahman Salimian, wówczas 15-latek, zabił swoją 70-letnią babkę, gdyż, jak twierdził, mówiła o popełnieniu samobójstwa i dlatego chciał skrócić jej cierpienia. Ze względu na niezwykły motyw zabójstwa sędzia prowadzący proces zarządził zbadanie Salimiana przez biegłych psychologów. Wykryli oni u chłopca zaburzenia psychiczne. Mimo to sąd skazał go na 5 lat więzienia, a rodzicom Bahmana nakazał zapłatę odszkodowania (diyeh) pozostałym bliskim zabitej. Niektórzy krewni odwołali się jednak od wyroku, żądając dla Bahmana kary śmierci. W wyniku apelacji 33 Oddział Sądu Najwyższego skazał Bahmana na qesas (odpłatę), co w przypadku spraw o zabójstwo oznacza karę śmierci. Sąd nie uwzględnił ani jego wieku, ani ustaleń sądu niższej instancji w kwestii stanu psychicznego sprawcy w chwili popełnienia przestępstwa.
Bahman miał być stracony już 28 sierpnia 2008 r., ale władze sądowe prowincji Esfahan wstrzymały egzekucję na trzy dni przed zaplanowanym terminem, aby umożliwić kolejne próby wynegocjowania przebaczenia ze strony jednego z wujów Bahmana, jedynego krewnego, który nadal opowiada się za egzekucją. Dwaj pozostali wujowie podobno już mu przebaczyli, albo zgodzili się przyjąć odszkodowanie.
TŁO SPRAWY
Od 1990 roku w Iranie stracono już co najmniej 42 młodocianych przestępców, w tym ośmiu w 2008 r., a jednego w tym roku (21 stycznia).
Zgodnie z prawem międzynarodowym egzekucja młodocianych przestępców jest zakazana, o czym mówi art. 6(5) Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (MPPOiP) oraz Konwencja o Prawach Dziecka. Iran jest stroną obu dokumentów.
W Iranie osoba skazana za morderstwo nie ma prawa do ubiegania się o prawo łaski lub zamianę wyroku przez państwo, co stanowi naruszenie art. 6(4) MPPOiP. Jej los zależy od stanowiska rodziny ofiary, która może domagać się przeprowadzenia egzekucji lub przebaczyć skazanemu w zamian za zapłatę diyeh. Do stracenia skazanego wystarczy jednak, że tylko jeden z bliskich ofiary mu nie wybaczy, nawet jeśli pozostali już przyjęli diyeh.
Więcej informacji na temat egzekucji nieletnich przestępców w Iranie można znaleźć w publikacji: Iran: The last executioner of children (Iran: ostatni kat dzieci) (MDE 13/059/2007, czerwiec 2007), http://web.amnesty.org/library/index/engmde130592007
ZALECANE DZIAŁANIA
Prosimy o niezwłoczne wysyłanie apeli w języku perskim, arabskim, angielskim lub polskim, w których własnymi słowami:
– wyrażą Państwo zadowolenie ze wstrzymania egzekucji Bahmana Salimiana;
– wezwą Państwo władze do zamiany wydanego na niego wyroku śmierci, ponieważ jego egzekucja naruszyłaby zobowiązania Iranu wynikające z Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych i Konwencji o Prawach Dziecka, które zabraniają stosowania kary śmieci wobec osób skazanych za przestępstwa popełnione przed ukończeniem osiemnastego roku życia.
ADRESACI APELI
Zwierzchnik Sądownictwa / Head of the Judiciary
His Excellency Ayatollah Mahmoud Hashemi Shahroudi
Howzeh Riyasat-e Qoveh Qazaiyeh (Office of the Head of the Judiciary)
Pasteur St., Vali Asr Ave., south of Serah-e Jomhouri
Tehran 1316814737, Islamic Republic of Iran
Email: [email protected] (W tytule proszę podać: FAO Ayatollah Shahroudi)
Nagłówek: Wasza Ekscelencjo / Your Excellency
Przewodniczący Departamentu Sprawiedliwości Prowincji Esfahan / Head of the Esfahan Department of Justice
Gholam Reza Ansari
Email: [email protected]
Nagłówek: Wasza Ekscelencjo / Your Excellency
KOPIE DO
Przywódca Republiki Islamskiej / Leader of the Islamic Republic
Ayatollah Sayed -Ali Khamenei
Office of the Supreme Leader
End of Shahid Keshvar Doust Street, Islamic Republic Street, Tehran, Islamic Republic of Iran
Email: [email protected]
Ze strony internetowej: http://www.leader.ir/langs/en/index.php-p=letter (po angielsku)
http://www.leader.ir/langs/fa/index.php-p=letter (po persku)
Nagłówek: Wasza Ekscelencjo / Your Excellency
Dyrektor Głównego Urzędu ds. Praw Człowieka w Iranie / Director, Human Rights Headquarters of Iran
Howzeh Riassat-e Ghoveh Ghazaiyeh (Office of the Head of the Judiciary)
Pasteur St, Vali Asr Ave., south of Serah-e Jomhuri, Tehran 1316814737, Islamic Republic of Iran
Fax: +98 21 3390 4986 (proszę próbować)
Email: [email protected] (W tytule proszę podać: FAO Director, Human Rights Headquarters)
Nagłówek: Szanowny Panie / Dear Sir
Ambasada Islamskiej Republiki Iranu
ul. Królowej Aldony 22, 03-928 Warszawa
Faks: 022 617 84 52
Email: [email protected]
Apele należy wysłać najpóźniej do 20 marca 2009 roku
Kontynuacja pilnej akcji nr 252/08
Indeks AI: MDE 13/011/2009
Tłumaczenie: Zosia Rusiecka
Korekta i redakcja: Marcin Natorski
