Chile: Niebezpieczne i bezprawne orzeczenie Sądu Najwyższego w sprawach o pogwałcenie praw człowieka

AMR 22/002/2005
Orzeczenie Sądu Najwyższego jest ewidentnie sprzeczne z krajowymi i międzynarodowymi przepisami i wpływa negatywnie na możliwość dochodzenia sprawiedliwości w Chile, co zmusza ofiary do odwoływania się do międzyamerykańskiego systemu ochrony praw człowieka.
Poprzez wprowadzenie wspomnianego maksymalnego okresu prowadzenia śledztw Sąd Najwyższy usiłuje zabrać głos w procesach konkretnych przypadków, należących do bezpośredniej kompetencji innych organów wymiaru sprawiedliwości, co jest działaniem sprzecznym z konstytucją Chile.
Ponadto postanowienie stanowi również zamach na fundamentalną zasadę niezależności sędziów, zaprzeczając wielu międzynarodowym normom praw człowieka, a wśród nich tym, które wprowadzają podstawowe Zasady dotyczące niezależności sądownictwa, gdzie wskazuje się, iż sędziowie powinni rozstrzygać -sprawy, które będą rozpoznawać (…) bez ulegania bezprawnym wpływom (…), naciskom, groźbom lub ingerencjom (…) z jakiejkolwiek strony i z jakiegokolwiek powodu.-
Orzeczenie to stanowi utrudnienie dla procesu sądowego w przypadku licznych zbrodni przeciwko ludzkości, takich jak na przykład przymusowe zaginięcia. W tej kwestii art. 17.1 Deklaracji o ochronie każdej osoby przed przymusowymi zaginięciami, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 18 grudnia 1992, głosi: -każdy akt zaginięcia będzie uznawany za przestępstwo trwające, dopóki jego sprawcy będą ukrywać los i miejsce pobytu zaginionej osoby i nie zostaną wyjaśnione fakty.-
-Przymusowe zaginięcie osób jest przestępstwem ciągłym. Główną przyczyną opieszałości procesów sądowych jest oczywisty brak współpracy przypuszczalnych sprawców. Decyzja Sądu Najwyższego zmienia przestępstwo przymusowego zaginięcia w zbrodnię, która może pozostać bezkarna- powiedziała pani Shoppee.
-Jeśli utrzyma się ta decyzja, chilijski Sąd Najwyższy spowoduje gwałtowny odwrót od postępów w walce przeciwko bezkarności poczynionych w tym kraju w ciągu ostatnich lat, jak pozbawienie Pinocheta immunitetu i postępy w śledztwach związanych z Operacją Kondor- stwierdziła Shoppee.

Informacje ogólne

Orzeczenie zostało wydane przez Sąd Najwyższy Chile 25 stycznia 2005 roku.
Zgodnie z nim sędziowie będą mieli maksymalny okres sześciu miesięcy na przeprowadzenie dochodzeń w sprawach popełnionych za czasów rządów militarnych Augusto Pinocheta pogwałceń praw człowieka, wśród których znajdują się między innymi przymusowe zaginięcia ponad tysiąca osób i systematyczne tortury 25 tysięcy osób.