Amnesty International znane są także niezwykle liczne przypadki przetrzymywania w rumuńskich szpitalach psychiatrycznych osób absolutnie niewymagających leczenia – tzw. „przypadki społeczne” (social cases).
Stosowana w Rumunii praktyka, polegająca na przymusowej hospitalizacji w zakładach psychiatrycznych oraz na umieszczaniu ludzi w szpitalach psychiatrycznych ze względów innych niż medyczne, jest równoznaczna z bezprawnym zatrzymywaniem i odmawianiem prawa do uczciwego procesu sądowego.
TŁO WYDARZEŃ
4 maja br. Amnesty International wystosowała ”Memorandum do Rumuńskiego Rządu odnośnie Szpitalnego Leczenia Chorób Psychicznych” (dostępne na stronach internetowych AI: www.amnesty-eu.org oraz www.news.amnesty.org) bazując na wynikach badań przeprowadzonych w rumuńskich szpitalach psychiatrycznych przez wysłannika AI. W dokumencie wyszczególniono liczne przypadki łamania praw człowieka pacjentów przetrzymywanych w pożałowania godnych warunkach (brak właściwego wyżywienia, lekarstw, ogrzewania, opieki prawnej; nieludzkie warunki życia). Amnesty International uważa, że tragiczny los 18 pacjentów szpitala Poiana Mare nie jest przypadkiem odosobnionym w rumuńskim systemie opieki zdrowia psychicznego.
Daleko idący niepokój budzi obecna w Rumunii praktyka przetrzymywania osób w zakładach psychiatrycznych ze względów „nie-medycznych”. I tak, na przykład, w szpitalu w Jebel 60 pacjentów z łącznej liczby 414 to „przypadki społeczne”. Ponadto, znane są bezprawne procedury polegające na przenoszeniu młodych pełnoletnich osób z sierocińców bezpośrednio do zakładów psychiatrycznych, gdzie do końca życia mogą wegetować w żałosnych warunkach. Taki los spotkał 95 „pacjentów” centrum medyczno-społecznego szpitala w Nucet. Z danych przedstawionych przez dyrektora innego zakładu, do którego dotarł nasz wysłannik, około 10% pacjentów przebywających w kierowanej przez niego placówce absolutnie nie wymaga leczenia psychiatrycznego.
Amnesty International ma poważne wątpliwości co do właściwego przeprowadzania procedur ograniczania swobody i izolowania pacjentów oraz informowania ich o przysługujących prawach do niczym nieskrępowanego wyrażania woli.
W odpowiedzi na Memorandum rząd rumuński nie potwierdził do końca kryzysu panującego w służbie zdrowia psychicznego oraz nie zdołał podjąć konstruktywnego dialogu z organizacją i rumuńskim społeczeństwem, co mogło być pierwszym krokiem do naprawy obecnej sytuacji. Rządu rumuńskiego nie obwinia się wyłącznie o naruszanie prawa krajowego i międzynarodowego. W świetle ludzkiego cierpienia obecnego w zakładach psychiatrycznych, cierpienia, którego istnienie potwierdza większość Rumunów, dobrze w tej sprawie poinformowanych przez media, moralność przyjmowania pozycji zaprzeczającej rzeczywistości jest wysoce wątpliwa. Amnesty International wyraża niepokój wobec oświadczenia rządu, z którego wynika, że przeprowadzone do tej pory inspekcje nie ujawniły jakichkolwiek nieprawidłości związanych z poddawaniem ludzi przymusowemu leczeniu psychiatrycznemu.
Szczególny niepokój budzi niedofinansowanie służby zdrowia psychicznego – w niektórych przypadkach lekarze musieli w ostateczności uciekać się do zbierania wśród personelu pieniędzy na zakup niezbędnych leków, inni ratowali się darami i wsparciem ze strony kolegów z zagranicy. Jest wielce prawdopodobnym, że głównym czynnikiem tragicznych wydarzeń, kiedy to śmierć pacjenta była wynikiem ataku innego pacjenta, były niedobory kadrowe.
ZALECANE DZIAŁANIA: Prosimy o natychmiastowe wysyłanie listów i faksów w języku angielskim lub polskim:
- wyrażając głęboki niepokój i oburzenie w związku ze śmiercią 18 pacjentów szpitala w Poiana Mare
- wyrażając niepokój spowodowany nieludzkimi, żałosnymi warunkami życia w rumuńskich szpitalach psychiatrycznych, jak i metodami ograniczania swobody, izolowania i informowania pacjentów o przysługujących im prawach
- apelując o bezwarunkowe wprowadzenie w życie wszystkich zaleceń przekazanych rumuńskiemu rządowi w Memorandum Amnesty International z 4 maja 2004
- apelując o podjęcie natychmiastowych działań, mających na celu ochronę życia, godności i dobra wszystkich pacjentów przebywających w szpitalach psychiatrycznych na terenie całego kraju
- wzywając do przekazania organizacji Amnesty International szczegółowych informacji i wyjaśnień dotyczących tzw. „social cases” – osób bezprawnie poddawanych przymusowemu leczeniu psychiatrycznemu, na podstawach „innych niż medyczne”, i do podjęcia natychmiastowych działań w celu przywrócenia im możliwości niczym nieskrępowanego działania i zapewnienia opieki prawnej
- wzywając do podania dokładnych informacji o istniejących standardach warunków życia, wyżywienia, ogrzewania i higieny, jakie obowiązują w placówkach podległych Ministerstwu Zdrowia oraz do zapewnienia, że standardy te są przestrzegane we wszystkich zakładach, w których prowadzi się hospitalizację osób upośledzonych
PROSIMY O NATYCHMIASTOWE WYSYŁANIE APELI NA PONIŻSZE ADRESY:
1.Prezydent
Ion ILIESCU
Presedintele Romaniei
Palatul Cotroceni
Bd-ul Geniului nr. 1-3
Bucuresti
Romania
Zwrot grzecznościowy: Dear Mister President/Szanowny Panie Prezydencie
2.Premier
Adrian Nastase
Prim-ministru al Romaniei
Piata Victoriei nr. 1
Sector 1, Bucuresti
Zwrot grzecznościowy: Dear Prime Minister/Szanowny Panie Premierze
3. Ambasador Rumunii w Warszawie
Pani Ireny Comaroschi
ul. Chopina 10
00-559 Warszawa
faks: 022.628.52.64
Zwrot grzecznościowy: Your Excellency/Wasza Ekscelencjo