Dlaczego potrzebujemy globalnego Traktatu o Handlu Bronią?
Każdego dnia miliony ludzi cierpią z powodu nieodpowiedzialnego i niedostatecznie uregulowanego handlu bronią. Oto kilka faktów:
- każdego dnia 1500 osób ginie w wyniku przemocy i konfliktów zbrojnych
- do końca 2010 r. na całym świecie było 43,3 mln osób, które zostały wysiedlone ze swoich domów na skutek konfliktów zbrojnych.
- każdego roku produkuje się 12 miliardów pocisków
- 75% broni na świecie produkuje się w 6 państwach: Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji, Rosji, Niemczech i Chinach
- większość ofiar konfliktów zbrojnych to cywile
Broń nie służy tylko do zabijania. Miliony ludzi są stale zastraszani groźbą jej użycia. Broń używana jest do popełniana tysięcy nadużyć praw człowieka każdego roku. Przeczytaj więcej faktów na temat skali handlu bronią i jego skutków.
Czy nie istnieją już międzynarodowe zasady dotyczące międzynarodowego handlu bronią?
Rządy na całym świecie nigdy nie zawarły ogólnego, prawnie obowiązującego porozumienia, które regulowałoby międzynarodowe zasady handlu bronią. Jakkolwiek niedorzeczne może się to wydawać, istnieją międzynarodowe regulacje kontrolujące handel kośćmi dinozaurów, bananami, wodą butelkowaną, ale nie ma globalnych regulacji dotyczących broni palnej i pocisków.
Jeśli istniejące formy kontroli nie sprawdzają się, to skąd wiemy, że te nowe będą skuteczne?
Większość rządów wykazała się niekonsekwencją przy wprowadzaniu już istniejących regionalnych lub wielostronnych umów dotyczących handlu bronią, a niekiedy po prostu nie ratyfikowały ich.
Wiele krajów eksportujących broń w ogóle nie przyjęło tych porozumień. W konsekwencji broń często wpada w niepowołane ręce, zaostrza konflikty, pogłębia ubóstwo i sprzyja łamaniu praw człowieka.
Ponieważ handel bronią jest sprawą globalną, do kontroli potrzeba globalnych rozwiązań.Traktat o Handlu Bronią będzie międzynarodową umową zapewniającą współpracę wszystkich krajów według tych samych standardów. Zobowiązywać będzie wszystkie państwa oraz będzie zgodny z prawem międzynarodowym.
Podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w 2010 roku większość rządów zgodziła się, że celem Traktatu o Handlu Bronią jest stworzenie wspólnych standardów importu, eksportu i transferu broni konwencjonalnej.
Ponieważ Traktat o Handlu Bronią będzie międzynarodowy, wszystkie kraje będą prawnie zobowiązane do przestrzegania tych samych standardów.
Na jakich zasadach działałby międzynarodowy Traktat o Handlu Bronią?
Skuteczny Traktat o Handlu Bronią to taki, który jest w stanie zapewnić godne warunki i ochronę życia oraz respektowanie praw człowieka. Traktat powinien umożliwiać państwom legalne sprzedawanie, nabywanie i posiadanie broni dla ich bezpieczeństwa, porządku publicznego i samoobrony zgodnie z prawem międzynarodowym oraz wszelkimi międzynarodowymi normami.
W celu zapewnienia realnego bezpieczeństwa traktat powinien wymagać także od państw, by nie sprzedawały broni do miejsc, gdzie istnieje znaczne ryzyko, że broń zostanie wykorzystana do poważnych naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego lub praw człowieka.
Skuteczny Traktat o Handlu Bronią powinien zapobiegać również międzynarodowym transferom broni do miejsc, gdzie istnieje znaczne ryzyko, że będą one ułatwiać szerzenie się takich form przemocy zbrojnej, jak: ataki terrorystyczne, przemoc wobec kobiet i dziewcząt, przestępczość zorganizowana; lub bardzo niekorzystnie wpłyną na poziom ubóstwa czy rozwój społeczno-ekonomiczny kraju.
Dlaczego Amnesty International nie wezwie do ostatecznego zakończenia handlu bronią ?
Zdajemy sobie sprawę, że rządy powinny mieć zapewnione legalne sprzedawanie, nabywanie i posiadanie broń dla ich bezpieczeństwa, porządku publicznego i samoobrony – zgodnie z prawem międzynarodowym i wszelkimi obowiązującymi normami.
Wzywamy do ustanowienia stanowczych globalnych regulacji dotyczących transferu bronią pomiędzy krajami. Regulacje takie doprowadzą do powstrzymania naruszeń praw człowieka, które mogą mieć miejsce, jeśli broń dostanie się w niepowołane ręcę.
Czy rozpoczęły się już prace nad Traktatem o Handlu Bronią?
Idea Traktatu o Handlu Bronią wyszła oficjalnie po raz pierwszy od laureatów Nagrody Nobla, wspieranych przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego z całego świata.
Amnesty International stała na czele kampanii „Milion Twarzy” (Milion Faces), która doprowadziła w 2006 r. do zgody wśród krajów członkowskich ONZ na wprowadzenie globalnego Traktatu o Handlu Bronią.
W grudniu 2006 r. 153 kraje ostatecznie zagłosowały w ONZ za rozpoczęciem prac nad rozwojem globalnego Traktatu Handlu Bronią. Od tamtego czasu prace nad traktatem nabrały tempa.
W 2009 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ rozpoczęło negocjacje nad Traktatem o Handlu Bronią. Negocjacje uwzględniały: jedno spotkanie przygotowawcze w 2010, dwa w 2011 oraz jedno w lutym 2012, przed ostateczną konferencją zaplanowaną na lipiec 2012.
Dołącz do kampanii Amnesty International Broń pod Kontrolą. Podpisz się pod globalnym apelem o kuloodporny Traktat o Handlu Bronią. Wejdź na amnesty.org.pl.
Tłumaczyła: Kamila Frej