Dziesiąta rocznica Guantánamo: Fakty i liczby

• 11 stycznia 2012 upłynie 10 lat odkąd pierwsi zatrzymani zostali przetransportowani do więzienia Stanów Zjednoczonych w Zatoce Guantánamo na Kubie.

• Według władz USA, w Guantánamo było przetrzymywanych 779 więźniów, ogromna większość bez postawienia zarzutów czy procesu karnego.

• Nie jest jasne, czy liczba ta zawiera jakichkolwiek więźniów przetrzymywanych jedynie w zastrzeżonym areszcie CIA w bazie, gdzie CIA najprawdopodobniej prowadziła tajny projekt jeszcze przed 2004 rokiem.

• Wszyscy zatrzymani, z wyjątkiem jednego, byli obywatelami innych krajów. Kiedy w 2002 roku okazało się, że jeden z więźniów oprócz obywatelstwa Arabii Saudyjskiej posiadał również obywatelstwo USA, został natychmiast przetransportowany poza bazę. Po dwuletnim pobycie w areszcie wojskowym w Stanach Zjednoczonych, rząd przetransferował go do Arabii Saudyjskiej w ramach umowy, która obejmowała między innymi zrzeczenie się przez zatrzymanego obywatelstwa USA.

• W 2002, do Guantánamo zostało przesłanych 632 zatrzymanych. W kolejnych latach sumy wynosiły: 2003 – 117; 2004 – 10; 2005 – 0; 2006 – 14; 2007 – 5; 2008 – 1. Ostatni przetransportowany do bazy więzień był przetrzymywany w areszcie CIA w nieujawnionym miejscu przed transferem do aresztu wojskowego w 2008 roku.

• W 2011 roku zmarło dwóch więźniów, obaj byli obywatelstwa afgańskiego. Jeden więzień został przetransportowany w 2011 poza Guantánamo.

• 171 mężczyzn z ponad 20 krajów było nadal przetrzymywanych w Guantánamo na początku grudnia 2011, czterej z nich odsiadywali wyroki po tym, jak zostali skazani przez komisję wojskową.

• 48 zatrzymanych nie mogło być ani zwolnionych, ani sądzonych, ale, według administracji Obamy, powinni być przetrzymywani w areszcie przez czas nieokreślony.

• 90 spośród nadal przetrzymywanych w Guanánamo to Jemeńczycy, w tym jeden z nich odbywa karę dożywocia po tym, jak został skazany przez komisję wojskową. Prezydent Obama nałożył moratorium na transfery więźniów do Jemenu w styczniu 2010. Od tego czasu jeden jemeński więzień został zwolniony.

• Od 2002 roku sześciu zatrzymanych zostało skazanych przez komisję wojskową, z których czterech przyznało się do winy, dwóch z nich zostało repatriowanych.

• Od 2002 ośmiu zatrzymanych zmarło w bazie; sześciu zostało zgłoszonych jako samobójstwo, dwóch jako śmierć z przyczyn naturalnych.

• Stany Zjednoczone żądają kary śmierci dla sześciu zatrzymanych, którym zarzuty zostały postawione przez komisję wojskową. Wszystkich sześciu zostało poddanych wymuszonemu zaginięciu w tajnym więzieniu CIA, zanim zostali przetransportowani do Guantánamo. Wszystkich sześciu zostało poddanych torturom lub innemu okrutnemu, nieludzkiemu i upokarzającemu traktowaniu, oraz przetrzymywaniu w odosobnieniu nawet przez cztery lata. Dwóch zostało poddanych podtapaianiu. Szczegóły dotyczące technik przesłuchań, którym zostali poddani więźniowie, i tego, jakie były warunki ich uwięzienia w areszcie CIA, nadal pozostają ściśle tajne.

• Jeden więzień Guantánamo został przewieziony do USA na proces w sądzie federalnym. Zosał skazany na dożywocie w styczniu 2011 roku.

• Żaden z zatrzymanych nie został zwolniony wewnątrz Stanów Zjednoczonych.

• Od 2002 roku, ponad 600 zatrzymanych zostało przetransportowanych z Guantánamo do innych krajów, włączając w to Albanię, Afganistan, Algierię, Australię, Bahrajn, Bangladesz, Belgię, Bośnię i Hercegowinę, Danię, Egipt, Francję, Niemcy, Iran, Irak, Jordanię, Kazachstan, Kuwejt, Libię, Malediwy, Mauretanię, Maroko, Pakistan, Katar, Rosję, Arabię Saudyjską, Somalię, Hiszpanię, Sudan, Szwecję, Tadżykistan, Tunezję, Turcję, Ugandę, Wielką Brytanię, Zjednoczone Emiraty Arabskie, USA i Jemen.

• Upłynęło sześć i pół roku zatrzymań w Guantánamo zanim Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych postanowił, że zatrzymani mają prawo do podważenia praworządności ich aresztowania w sądzie federalnym USA. Do czasu wydania postanowienia w sprawie Boumediene versus Bush, które zostało podane do wiadomości publicznej w czerwcu 2008, ponad 500 zatrzymanych zostało przetransportowanych poza bazę.

• Pomiędzy czerwcem 2008 a końcem listopada 2011, wydano 47 postanowień Sądu Okręgowego dotyczących próśb o zastosowanie habeas corpus. W 22 przypadkach dotyczących 38 osób (w tym 17 Ujgurów) sędzia uznał areszt za niezgodny z prawem. W 25 przypadkach sąd uznał areszt za prawomocny w ramach „wojny” globalnej Stanów Zjednoczonych. Podczas apelacji, Sąd Apelacyjny w Waszyngtonie wydał 16 decyzji, w tym 12 na niekorzyść więźniów, a cztery odsyłające w celu dalszego postępowania do Sądu Okręgowego.

• Przynajmniej 12 z przetrzymywanych w Guantánamo nie ukończyło 18 roku życia w momencie aresztowania.

• Obywatel Kanady uwięziony w areszcie wojskowym USA w 2002 roku, kiedy miał 15 lat, nadal przebywa w Guantánamo, gdzie spędził ponad jedną trzecią swojego życia.

• Więźniowie zostali aresztowani w ponad dziesięciu krajach; w Bośni i Hercegowinie, Pakistanie, Indonezji, Tajlandii, Azerbejdżanie, Zambii, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Kenii, Dżibuti i Afganistanie, zanim ostatecznie zostali przetransportowani do Guantánamo.

• We wrześniu 2011, 2100 osób było przetrzymywanych w areszcie USA w Zakładzie Więziennym Parwan (DFIP), w bazie lotniczej Bagram w Afganistanie

Podpisz petycję do Baracka Obamy by zamknąć obóz Guantanamo. Wejdż na amnesty.org.
Tłumaczyła: Janina Wollny