W 2018 roku w raporcie specjalnym Międzyrządowego Zespołu ONZ ds. Zmian Klimatu (IPCC) stwierdzono, że ograniczenie globalnego ocieplenia poniżej 1,5 °C jest konieczne, aby uniknąć groźnych konsekwencji dla praw człowieka w nadchodzących latach.

Do 2030 r. emisje gazów cieplarnianych muszą zostać zmniejszone o 45% w stosunku do poziomów emisji z 2010 r., aby uniknąć osiągnięcia i przekroczenia średniej temperatury o 1,5°C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej. Raport pokazał również, że zobowiązania państw wynikające z Porozumienia Paryskiego są niewystarczające, ponieważ mogą doprowadzić do wzrostu średniej temperatury globalnej o 3,2°C do 2100 r.

Organizacja Narodów Zjednoczonych zauważa, że ocieplanie klimatu jest globalnym problemem praw człowieka; wpływa na prawa do życia, zdrowia, mieszkania, wody i wiele innych. Wpływa nieproporcjonalnie na osoby i społeczności, które są zmarginalizowane lub dyskryminowane, w tym kobiety i dziewczęta, społeczności rdzenne oraz młodzież, która najdotkliwiej odczuje przyszłe skutki zmian klimatu. Ryzyka związane ze ociepleniem klimatu dotyczą jednak każdego i każdej z nas.1558 osób w 50 krajach zginęło z powodu swojej działalności na rzecz środowiska i swoich ziem w latach 2002-2017. Obrońcy i obrończynie środowiska to ludzie zaangażowani w ochronę ziemi, lasów, wody i innych zasobów naturalnych. To aktywiści i aktywistki lokalnych wspólnot, członkowie i członkinie ruchów społecznych, prawnicy i prawniczki, dziennikarze i dziennikarki, pracownicy i pracownice organizacji pozarządowych, ludność rdzenna, przedstawiciele i przedstawicielki tradycyjnych wspólnot chłopskich i rolniczych oraz ci, którzy opierają się przymusowym eksmisjom lub innym gwałtownym interwencjom. Ludzie ci podejmują pokojowe działania, wolontariacko lub zawodowo, mające na celu ochronę środowiska lub prawa do ziemi. Mogą być bezpośrednio zaangażowani w pracę w terenie, reprezentować tych, którzy to robią, lub być rzecznikami i rzeczniczkami ochrony siedlisk lub gatunków.

Ursula von der Leyen
Przewodnicząca Komisji Europejskiej
Rue de la Loi / Wetstraat 2001049 Bruksela
Belgia

Szanowna Pani Przewodnicząca,

zmiany klimatu powodują nie tylko negatywne konsekwencje dla świata przyrody, jest to także dewastacja, która stanowi poważne zagrożenie dla praw człowieka całej ludzkości. Zmiany klimatu zwiększą i pogłębią istniejące nierówności, a ich skutki będą z czasem rosnąć i pogłębiać się, rujnując przyszłość obecnych i następnych pokoleń. Dlatego niepowodzenie rządów w podejmowaniu działań w sprawie zmian klimatycznych w obliczu przytłaczających dowodów naukowych, może być największymi przypadkiem międzypokoleniowego łamania praw człowieka w historii. Państwa są zobowiązane do łagodzenia szkodliwych skutków zmian klimatycznych poprzez podejmowanie możliwie najbardziej ambitnych środków, aby zapobiec lub ograniczyć emisję gazów cieplarnianych w możliwie najkrótszym czasie. Choć to zamożne państwa muszą wziąć na siebie przewodnictwo w tym zakresie, i to zarówno wewnętrznie, jak i w ramach współpracy międzynarodowej, to jednak wszystkie kraje muszą podjąć wszelkie kroki leżące w zakresie ich możliwości w celu maksymalnego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Państwa muszą także podjąć wszelkie niezbędne kroki, aby pomóc wszystkim osobom podlegającym ich jurysdykcji w przystosowaniu się do przewidywalnych i nieuniknionych skutków zmian klimatycznych, minimalizując w ten sposób niekorzystny wpływ zmian klimatycznych na ich prawa człowieka. Państwa muszą podjąć kroki w celu jak najszybszego i jak najbardziej humanitarnego przeciwdziałania zmianom klimatu. W swoich wysiłkach na rzecz przeciwdziałania tym zmianom nie mogą uciekać się do środków, które bezpośrednio lub pośrednio naruszają prawa człowieka. Na przykład obszary chronione lub projekty energii odnawialnej nie mogą być tworzone na ziemiach ludności rdzennej bez konsultacji z nią i uzyskania zgody. We wszystkich działaniach państwa powinny szanować prawo wszystkich poszkodowanych osób do informacji i partycypacji, a także ich prawo dostępu do skutecznych środków prawnych w przypadku naruszeń praw człowieka. Obecne zobowiązania złożone przez rządy w celu złagodzenia zmian klimatu są całkowicie nieadekwatne, ponieważ doprowadziłyby do katastrofalnego wzrostu średniej temperatury globalnej o 3 ° C do 2100 r. w stosunku do poziomów sprzed epoki przemysłowej. Ludzie w krajach takich jak Francja, Holandia i Szwajcaria pozywają swoje rządy do sądu za uchybienia w wypełnianiu zobowiązań państwa w zakresie łagodzenia zmiany klimatu. Wzywam Panią, jako Przewodniczącą Komisji Europejskiej do podjęcia odpowiednich kroków, by instytucje i państwa UE:

• przejęły wiodącą rolę w przyjęciu progów redukcji emisji, które umożliwią członkom UE zmniejszenie emisji o połowę przed 2030 r. i osiągnięcie zerowej emisji netto na długo przed 2050 r., z celem ograniczenia wzrostu średniej światowej temperatury do 1,5 ° C powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej;
• zaprzestania wykorzystywania wszystkich paliw kopalnych i jak najszybsze przejście w całości na odnawialne źródła energii, w tym poprzez zakończenie wszystkich (nie tylko nieefektywnych) dopłat do paliw kopalnych, ustanawiając regulacje i polityki, w tym obowiązkowe procedury należytej staranności dla firm w zakresie praw człowieka, by zapewnić, że przedsiębiorstwa przeszły w kierunku zerowej emisji netto;
• szanowały, chroniły i realizowały prawo do informacji i partycypacji oraz zapewniały dostęp do skutecznych środków prawnych osobom, na których prawa negatywnie wpłynęły zmiany klimatyczne. Ponadto, by gwarantowały swobodę wypowiedzi i zgromadzeń na etapie projektowania, wdrażania, monitorowania i oceny wszystkich polityk i strategii klimatycznych (zgodnie z 16 Celem Zrównoważonego Rozwoju).
• finansowały i wspierały zgodne z prawami człowieka inicjatywy klimatyczne, w tym transfery technologii do krajów rozwijających się, które nie byłyby w stanie samodzielnie skutecznie łagodzić zmian klimatu i dostosować się do nich, a także zapewniły wsparcie i dostęp do środków prawnych ludziom, na których prawa negatywnie wpłynęła zmiana klimatu, szczególnie w krajach Globalnego Południa.

Chcesz zrobić więcej? Weź udział w projekcie edukacyjnym >>>

Zdjęcie w nagłówku: Getty Images