Czarny Piątek i gorączka zakupów nie mogą odbywać się kosztem zdrowia i bezpieczeństwa pracowników Amazonu

Pracownicy Amazonu od początku pandemii COVID-19 bardzo ryzykują bezpieczeństwem i zdrowiem, a możliwość zabrania przez nich głosu czy prowadzenia zbiorowych negocjacji jest zagrożona w wyniku nacisku ze strony giganta sprzedaży detalicznej online – powiedziała dzisiaj Amnesty International.

W Czarny Piątek, jeden z najbardziej pracowitych dni dla Amazonu, Amnesty International opublikowała nowy raport pt. “Amazonie, pozwól pracownikom się zrzeszać”, który dokumentuje, w jaki sposób firma traktuje swoich pracowników we Francji, Polsce, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

Badacze odkryli, że Amazon utrudniał próby zrzeszania się i zbiorowych negocjacji pracowników stosując m.in. inwigilację w Stanach Zjednoczonych, groźby działań prawnych w Wielkiej Brytanii oraz wykazując brak zaangażowania w kluczowe kwestie dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa w Polsce i Francji.

Przez cały okres trwania pandemii, pracownicy Amazonu ryzykują swoim zdrowiem i życiem, by zapewniać dostawę podstawowych towarów aż pod drzwi naszych domów, pomagając w ten sposób Amazonowi osiągać rekordowe zyski. Tym bardziej alarmujące jest tratowanie przez Amazon prób zrzeszania się pracowników z tak dużą wrogością – jako jedna z najbardziej liczących się firm świata, Amazon powinien podejmować mądrzejsze decyzje.

Barbora Černušáková, badaczka Amnesty International ds. praw ekonomicznych, społecznych i kulturowych

“Wobec faktu, że Amazon zbliża się do najbardziej pracowitego czasu w roku, jakim jest okres od Czarnego Piątku do świąt Bożego Narodzenia, wzywamy firmę do respektowania praw człowieka, praw swoich pracowników i przestrzegania międzynarodowych standardów pracy, które jasno określają, że pracownicy mają prawo do zrzeszania się. Amazon musi wstrzymać działania naruszające prawa pracowników do prywatności i zaprzestać traktowania działalności związkowej jako zagrożenia.”

Przywrócono cele wydajności

W marcu 2020 roku Amazon zawiesił swoje najbardziej rygorystyczne cele wydajności przewidziane dla pracowników, wobec ryzyka, że będą niezgodne z wymogami związanymi ze środkami wymaganymi dla zapobiegania zarażeniom COVID-19.

Jednak przed końcem roku i okresem świątecznym, w październiku, Amazon ogłosił pracownikom w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i innych krajach, że cele wydajności zostaną przywrócone.

Pracownicy w Wielkiej Brytanii informowali o otrzymywaniu wiadomości tekstowych o treści: “Rozpoczynając od 21 października, wznowimy mierzenie i dostarczanie informacji zwrotnych na temat wydajności, aby upewnić się, że jesteśmy gotowi na świadczenie usług naszym klientom w nadchodzących tygodniach.”

Związki są zagrożone i dyscyplinowane

Międzynarodowe standardy i prawa człowieka jasno stanowią, że pracownicy mają prawo do tworzenia i dołączania do związków zawodowych, funkcjonowania w bezpiecznych warunkach pracy i poszanowania ich prywatności.  

Mimo zapewnień Amazonu, że szanuje prawo pracowników do tworzenia i dołączania do związków zawodowych, firma nieustannie uniemożliwia funkcjonowanie takich zrzeszeń. Amazon nie tylko zidentyfikował w swoich rocznych raportach z 2018 i 2019 roku istnienie związków jako czynnik ryzyka, ale również zalecił menadżerom w filmie szkoleniowym z 2018 roku poszukiwanie “znaków ostrzegawczych” działalności związkowej.

W marcu i kwietniu, w Stanach Zjednoczonych oburzenie wywołało zwolnienie przez Amazon pracowników, którzy wypowiadali się na temat warunków BHP w trakcie pandemii.

W Wielkiej Brytanii, członkowie związku zawodowego GMB Union byli wielokrotnie zastraszani oskarżeniami o “wtargnięcie”, kiedy próbowali dostać się do budynków Amazonu, aby zrekrutować nowych członków. Noty prawne wysyłane do członków związku w 2018 i 2019 roku wskazują również na to, że Amazon kontroluje profile związkowców w mediach społecznościowych, ponieważ jako dowody na “planowane” demonstracje dołączane są zrzuty ekranu.

W Polsce Ogólnopolski Związek Zawodowy “Inicjatywa Pracownicza” informował o działaniach dyscyplinarnych przeciwko ich członkom, w tym o kobiecie, która została upomniana za rekrutację pracowników do związku w czasie godzin pracy.  

Inwigilacja

Innym powodem do obaw jest inwigilacja pracowników Amazonu. We wrześniu Vice News zgłosiło, że Amazon opublikował ogłoszenia o pracę dla analityków wywiadowczych, aby śledzić ryzyka związane z “groźbami organizowania się pracowników przeciwko firmie”. Amazon od tego czasu usunął ogłoszenia i oświadczył, że ich publikacja była błędem.

W tym samym miesiącu, Vice News opublikowało szczegóły wewnętrznych dokumentów Amazonu, świadczące o tym, że firma w sposób tajny monitorowała i analizowała prywatne facebookowe grupy kierowców Amazon Flex, m.in. w celu śledzenia planów akcji strajkowych lub protestów.

21 września 2020 roku Amnesty International napisała do Amazonu z prośbą o stanowisko w sprawie zarzutów niewłaściwego nadzorowania i zbierania informacji na temat pracowników. W swoim stanowisku z 12 października 2020 roku, Amazon nie odpowiedział na konkretne pytania dotyczące tych praktyk. Firma zaznaczyła jednak, że Amazon przywiązuje “ogromną wagę do codziennych rozmów z każdym związkowcem. Bezpośredni kontakt z naszymi pracownikami jest istotną częścią naszej kultury pracy.” 

Na podstawie wewnętrznych dokumentów, które wyciekły w październiku 2020 roku, można przyjąć, że Amazon używa w USA technologii do kontrolowania swoich pracowników, w tym poprzez tajne śledzenie kont w mediach społecznościowych w poszukiwaniu oznak planowania protestów lub strajków.  

W październiku Recode powiadomiło, że ujawniona notatka wewnętrzna zawierała plany zainwestowania przez Amazon setek tysięcy dolarów w monitorowanie “zagrożeń” związkowych za pomocą nowego systemu technologicznego o nazwie “geoSPatial Operating Console”. 

“Tego rodzaju złowrogie zachowanie w stylu “Wielkiego Brata” jest zupełnie nieakceptowalne i narusza wolność wypowiedzi pracowników oraz ich prawo do organizowania się.” – stwierdziła Barbora Černušáková.  

Brak współpracy ze związkami w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa podczas pandemii

Wobec faktu, że wirusem COVID-19 w dalszym ciągu zarażają się setki tysięcy ludzi każdego dnia, zdrowie i bezpieczeństwo pracowników Amazonu pozostaje sprawą kluczową. 

Polska “Inicjatywa Pracownicza” poinformowała Amnesty International, że w marcu 2020 roku Amazon odmówił im rozmów na temat kwestii zdrowia i bezpieczeństwa. We Francji, związek zawodowy “Solidaires” skutecznie wszczął działanie prawne, która wymusiła tymczasowe wstrzymanie działalności i wprowadzenie bardziej rygorystycznych środków w zakresie zdrowia i bezpieczeństwa.

Związki podniosły również kwestię dodatkowego wynagrodzenia związanego z niebezpiecznymi warunkami pracy. Chociaż początkowo takie dodatki zostały zwiększone dla pracowników Amazonu w Europie i Ameryce Północnej, w większości krajów wycofano się z tego pod koniec maja 2020 roku mimo trwającej pandemii.

“Okres świąteczny nadchodzi pod koniec długiego i trudnego roku dla pracowników Amazonu, którzy walczą o swoje prawa pracy w środku pandemii.” – powiedziała Barbora Černušáková.  

“Amazon stoi w obliczu wzmożonej kontroli ze względu na sposób w jaki traktuje swoich pracowników. Wzywamy firmę do wypełnienia swoich zobowiązań w zakresie przestrzegania praw pracowników.