Jako przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na rzecz demokracji, rządów prawa oraz ochrony praw i wolności człowieka, zwracamy się do Pań Posłanek i Panów Posłów z apelem o przeprowadzenie wysłuchania publicznego nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa (druk nr 219).
Wysłuchanie publiczne jest ważnym elementem procesu legislacyjnego, angażującym obywateli, organizacje pozarządowe i ekspertów. Instrument ten zwiększa transparentność tworzenia prawa, pozwala uwzględnić w jego trakcie szerokie spektrum opinii i ogranicza ryzyko błędów – co w konsekwencji wzmacnia demokratyczną legitymację tak uchwalonych przepisów.
Zainteresowanie społeczeństwa sprawami państwa, w tym poprawą standardów legislacji, znajduje potwierdzenie w rekordowej frekwencji w ostatnich wyborach. Wreszcie obietnica zwiększenia udziału obywateli i obywatelek w tworzeniu prawa pojawiła się w programach wielu komitetów wyborczych, z których Panie Posłanki i Panowie Posłowie uzyskaliście swoje mandaty, oraz była szeroko poruszana w trakcie kilkumiesięcznej kampanii.
Projekt nowelizacji ustawy o KRS jest przykładem poprawy tych standardów. Propozycja przeszła pełną ścieżkę legislacyjną w rządzie, w trakcie której zainteresowani obywatele, środowisko pozarządowe i pozostałe organy państwa mogli przedstawić swoje stanowisko w sprawie poszczególnych rozwiązań – a wnioskodawcy skrupulatnie rozważyli je w raporcie z konsultacji. Niemniej, krótki termin, jaki resort sprawiedliwości wyznaczył interesariuszom na przekazanie opinii, oraz daleko idące zmiany w treści projektu, jakie nastąpiły w kolejnych etapach przed skierowaniem propozycji do Sejmu, prowadzą nas do przekonania, że projekt ten wymaga, by społeczeństwo obywatelskie ponownie zabrało w tej sprawie głos. Nie wszyscy zainteresowani projektem mogli bowiem ustosunkować się do zawartych w nim rozwiązań w tak krótkim czasie, zaś zmiany wprowadzone po konsultacjach, obejmujące kluczowe przepisy, nie mogły stać się przedmiotem opinii.
Podobnie jak Panie Posłanki i Panowie Posłowie, także i my jesteśmy przekonani, że naprawa KRS jest istotna z punktu widzenia procesu przywracania praworządności w naszym kraju. Jej celem jest również zapewnienie, aby proces powoływania sędziów będzie rzetelny i wolny od wpływu polityków oraz cieszył się zaufaniem społeczeństwa.
Proponowana zmiana zasad wyboru członków Rady spośród sędziów jest zatem pierwszym krokiem do osiągnięcia tego stanu. W naszej ocenie projekt ustawy z druku nr 219, szczególnie w jego obecnym brzmieniu, jest więc zbyt ważny, by nie skonsultować go ponownie z obywatelami i obywatelkami. Wysłuchanie publiczne jest zaś naturalnym instrumentem dla tego typu działań.
Ufamy, że Panie Posłanki i Panowie Posłowie przyjmą nasz apel ze zrozumieniem.
Sygnatariusze:
Amnesty International Polska
Forum Obywatelskiego Rozwoju
Fundacja Court Watch Polska
Fundacja im. Stefana Batorego
Helsińska Fundacja Praw Człowieka
INPRIS – Instytut Prawa i Społeczeństwa
Krakowski Instytut Prawa Karnego
Sieć Obywatelska Watchdog Polska