Chińska straż graniczna strzelała do Tybetańczyków

Pilna Akcja numer: PA 06-10-01
AI Index: ASA 17/054/2006
30 października międzynarodowa grupa alpinistów wspinająca się w Himalajach była świadkiem, jak chińska straż graniczna strzelała do grupy Tybetańczyków, również do dzieci, starających się uciec do Nepalu. Co najmniej dwoje dzieci, w tym mniszka Kelsang Namtso, uważa się za zabite. Dziewięcioro dzieci, prawdopodobnie w wieku między sześć a dziesięć, oraz jeden mężczyzna zostali zatrzymani przez chińskie władze, a los dwudziestu innych osób nie jest znany. Amnesty International obawia się o bezpieczeństwo zatrzymanych oraz pozostałych osób. Alpiniści, którzy znajdowali się w bazie, twierdzą, że strzały miały miejsce 300 jardów od nich, w zlodowaciałym przesmyku Nanga, trasie, z której powszechnie korzystają osoby uciekające z Chin. Chińskie siły bezpieczeństwa miały według nich wystrzelić dwa strzały ostrzegawcze dla grupy liczącej około 70 osób. Grupa się rozproszyła, po czym strażnicy najprawdopodobniej wycelowali w około dwadzieścia osób, które w tym momencie przechodziło przez lodowiec. Alpiniści zobaczyli, że jedna osoba upadła, wstała i upadła ponownie, a następnie strażnicy zabrali jej ciało 36 godzin po zakończeniu strzelaniny. Po incydencie straż graniczna czasowo zajęła bazę alpinistów i tam przetrzymywano mężczyznę i dzieci, zanim zostali wywiezieni.
Śmierć co najmniej jednej osoby, Kelsang Namtso, potwierdzono. Czterdziestu trzech członków grupy dotarło do Tybetu i tam w rozmowie dla pozarządowej organizacji Międzynarodowa Kampania na rzecz Tybetu (MKT) oświadczyli, że zginął również młody chłopiec. Istnieją niepotwierdzone doniesienia, że mogło zginąć jeszcze do sześciu innych osób.
Wydarzenia, które doprowadziły do strzałów pozostają niejasne. Uważa się, że siły bezpieczeństwa odpowiedzialne za zdarzenie to Chińska Zbrojna Policja Ludowa, do której zadań należy m.in. ochrona granic i patrolowanie przejść w Tybecie.
TŁO WYDARZEŃ
Wolność religii, wypowiedzi i zgromadzeń są wciąż w Tybecie dalece ograniczone, w rezultacie czego wiele osób jest więzionych za pokojowe korzystanie z podstawowych praw człowieka. Według MKT między 2000 a 3000 Tybetańczyków rocznie ucieka przez Nepal do Indii. Około jednej trzeciej z nich to dzieci, które są wysyłane do tybetańskich szkół w Indiach, pozostali to mnisi i mniszki pragnący kontynuować edukację religijną. Już wcześniej zdarzały się przypadki ostrzeliwania uciekających Tybetańczyków przez chińską i nepalską straż przygraniczną, ale obecny incydent należy do najpoważniejszych, jaki przedostał się do publicznej wiadomości w ostatnich latach.
Według Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka -każdy ma prawo opuścić dowolny kraj, również swój własny, oraz powrócić do swojego kraju-. Według Podstawowych Zasad ONZ dotyczących Stosowania Siły i Broni Palnej przez Funkcjonariuszy Publicznych -funkcjonariusze publiczni nie mogą używać broni palnej poza sytuacjami, w których wymaga tego samoobrona bądź obrona przed groźbą śmierci bądź poważnego uszkodzenia ciała – wyłącznie, gdy mniej radykalne środki są niewystarczające dla osiągnięcia tych celów. W każdym przypadku użycie broni w celu zabicia może mieć miejsce jedynie jeżeli jest ono nieuniknione dla zachowania życia-
ZALECANE DZIAŁANIA: Prosimy o natychmiastowe wysyłanie listów, emaili, faxów w języku angielskim lub polski

  • potępiając ostrzeliwanie ludzi przez chińską straż graniczną;
  • wzywając władze do szybkiego wyjaśnienia okoliczności strzelaniny, upublicznienia ich, oraz do niezależnego zbadania procedur, podjętych przez służby wojskowe, oraz pociągnięcia winnych do odpowiedzialności;
  • wzywając władze do potwierdzenia tożsamości zabitych i rannych oraz do odpowiedniego zadośćuczynienia ofiarom bądź ich rodzinom;
  • wzywając władze do ujawnienia miejsca pobytu, statusu i stanu zdrowia zatrzymanych dziewięciorga dzieci i jednego mężczyzny, jak również około dwudziestu osób, których los nie jest znany oraz do zapewnienia zatrzymanym bezpieczeństwa w sposób uwzględniający potrzeby osób w ich wieku;
  • domagając się od władz natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia zatrzymanych, o ile nie mają im być postawione konkretne zarzuty popełnienia przestępstwa.

PROSIMY O NATYCHMIASTOWE WYSYŁANIE APELI
NA ADRES:

1. Premier Chińskiej Republiki Ludowej
WEN Jiabao Guojia Zongli
The State Council
9 Xihuangcheng Genbeijie
Xuanwuqu
Beijingshi 100032, People’s Republic of China
Faks: +86 10 65961109 lub 2260 (adres grzecznościowy Ministerstwa Komunikacji)
Email: [email protected]
Forma grzecznościowa: Your Excellency / Wasza Ekscelencjo

2. Minister Bezpieczeństwa Publicznego Chińskiej Republiki Ludowej
ZHOU Yongkang Buzhang
Gong’anbu
14 Dongchang’anjie
Dongchengqu
Beijingshi 100741, People’s Republic of China
Faks: +86 10 63099216 (mogą być trudności z połączeniem, prosimy próbować)
Forma grzecznościowa: Your Excellency Wasza Ekscelencjo

W razie wysyłania apeli po 23 listopada 2006 r. prosimy najpierw skontaktować się z Zespołem Pilnych Akcji.