-Prześladując i karząc tych, którzy otwarcie opowiadają się za poszanowaniem praw człowieka, władze chińskie złamały zobowiązania, jakie złożyły w przededniu otrzymania prawa organizowania igrzysk siedem lat temu- powiedziała Roseann Rife, zastępca Dyrektora Amnesty International ds. Azji i Pacyfiku na konferencji prasowej w Hong Kongu.
-Władze chińskie naruszają podstawowe wartości olimpijskie. Aby Igrzyska przebiegały zgodnie z zasadami Karty Olimpijskiej, władze chińskie muszą uwolnić wszystkich więźniów politycznych, zezwolić krajowym i zagranicznym dziennikarzom na swobodne relacjonowanie przebiegu Igrzysk oraz zmierzać w kierunku zniesienia kary śmierci-.
Raport AI -Olimpijskie Odliczanie: Złamane Obietnice- ocenia stopień realizacji zobowiązań złożonych przez władze Chin w 2001 roku. Obietnice te dotyczyły przede wszystkim:
– zaprzestania prześladowań działaczy praw człowieka,
– zniesienia aresztowań bez procesu,
– zniesienia cenzury,
– ograniczenia, a następnie zaprzestania stosowania kary śmierci.
W swoim dokumencie AI wykazuje, że stan przestrzegania praw człowieka pogarsza się właśnie na skutek zbliżającej się olimpiady. W przededniu igrzysk władze chińskie nadal przetrzymują w więzieniach i aresztach domowych oraz usuwają osoby, które przypuszczalnie mogłyby zagrażać -stabilizacji i harmonii-, którą Chiny chcą prezentować światu.
AI podkreśla, że zarówno lokalni działacze, jak i dziennikarze podejmujący tematykę praw człowieka w Chinach są szczególnie narażeni na szykany podczas Igrzysk.
Obrońca praw człowieka i pisarz Hu Jia, został uwięziony za podżeganie do działalności wywrotowej poprzez pisanie o prawach człowieka i udzielanie wywiadów przedstawicielom zagranicznych mediów. Hu Jia cierpi z powodu zapalenia wątroby typu B, jednak władze uniemożliwiają jego rodzinie zaopatrywanie go w lekarstwa.
Prezes Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, Jaques Rogge powiedział ostatnio, że środki dyplomatyczne zastosowane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski doprowadziły do poprawy sytuacji praw człowieka, czego wyrazem jest między innymi wprowadzenie nowych przepisów dotyczących mediów zagranicznych.
-Z zadowoleniem przyjmujemy do wiadomości, że Międzynarodowy Komitet Olimpijski jest świadomy swojej roli w kwestii praw człowieka. Biorąc pod uwagę obecną sytuację wyrażamy jednak wątpliwość wobec zapewnień MKOl-u, twierdzącego że media zagraniczne będą mogły bez zakłóceń relacjonować przebieg olimpiady i że zapewniona zostanie wolność przesyłania informacji- – powiedziała Roseann Rife. -Przedstawiciele MKOl-u powinni wypowiadać się w konkretny, rzeczowy i zdecydowany sposób w przypadku, gdyby władze naruszyły zasady Karty Olimpijskiej-.
-Jednocześnie, światowi przywódcy, którzy przyjadą do Pekinu na czas Igrzysk muszą głośno sprzeciwić się wszelkim przejawom łamania praw człowieka i wesprzeć chińskich obrońców praw człowieka. Brak podjęcia takich kroków mógłby zostać odebrany jako ciche przyzwolenie na łamanie praw człowieka w Chinach.
**********************************************************
Liczni obrońcy praw człowieka przetrzymywani są w więzieniach i w aresztach domowych. Wielu z nich jest także ściśle monitorowanych przez policję, która w ten sposób chce zapewnić, aby atmosfera olimpiady nie została zakłócona.
Władze chińskie stosują system karnych zatrzymań administracyjnych, tzw. -system reedukacji poprzez pracę- i -system przymusowej rehabilitacji narkotykowej-. Ma to na celu -oczyszczenie- Pekinu przed Olimpiadą i zapewnienie odizolowania obrońców praw człowieka na czas igrzysk.
Tymczasowe przepisy dotyczące mediów, które miały na celu zapewnić zagranicznym dziennikarzom większą wolność relacjonowania przebiegu Igrzysk, nie zostały w pełni wprowadzone w życie. Od 1 stycznia 2007 Zagraniczny Klub Korespondentów Chin zgłosił 260 przypadków ingerencji w pracę dziennikarzy. Dodatkowo, przepisy te nie obejmują chińskich dziennikarzy, którym zabrania się relacjonowania wydarzeń, które mogłyby przedstawiać władze w niekorzystnym świetle.
W następstwie 68 przestępstw, w tym również przestępstw o charakterze niekryminalnym, takich jak przestępstwa ekonomiczne, orzeczona może być kara śmierci. Pomimo zapewnień, że liczba egzekucji spadła od czasu, kiedy Najwyższy Sąd Ludowy wprowadził rewizje orzekanych wyroków, władze wciąż nie opublikowały pełnych statystyk dotyczących kary śmierci.
Liu Jie, działacz praw człowieka, został zatrzymany w Pekinie i osadzony na 18 miesięcy w obozie -reedukacji przez pracę-, w prowincji Heilogijang, w północnych Chinach. Przyczyną uwięzienia było napisanie przez niego listu, w którym apelował do władz o przeprowadzenie reform politycznych, w tym również o zniesienie systemu -reedukacji poprzez pracę-. Miejscowe źródła donoszą, że był on torturowany.
W czerwcu 2008, policja zatrzymała w Syczuanie obrońcę praw człowieka – Huang Qi, oskarżając go o -wyjawianie tajemnic państwowych-. Huang był zaangażowany we wspieranie rodzin uczniów z pięciu szkół podstawowych i namawiał do złożenia zażalenia przeciw lokalnym władzom, które obwiniał o zezwolenie na wybudowanie budynków o złym stanie technicznym. Pięciu uczniów, których rodziny wspierał Huang Qi, zmarło w wyniku zawalenia się budynku szkolnego podczas trzęsienia ziemi, które nawiedziło prowincję Syczuan w maju bieżącego roku.
W 2001 roku, kiedy Chinom przyznano organizację igrzysk, Wang Wei, Sekretarz Generalny Pekińskiego Komitetu Olimpijskiego powiedział: -Zapewnimy mediom całkowitą wolność w relacjonowaniu olimpiady. Jesteśmy pewni, że igrzyska w Chinach przyczynią się nie tylko do wzrostu ekonomicznego Chin, ale również wzmocnią kondycję społeczną, włączając w to rozwój edukacji, ochronę zdrowia i ochronę praw człowieka-.
Raport
Uaktualnienie Raportu
Streszczenie Raportu
Fakty i liczby – ang
Tłumaczyła Monika Kisiel – Deptuła
Redakcja Grzegorz Rychlik
Tłumaczenie Raportu:
Gabrysia Cichowicz
Bartek Kumanek
Ola Tarnowska
Magda Rudny
Iwona Bajurko
Redagowała Sylwia Chrabałowska