WYDARZENIA
Domy srebrne jak namioty, Warszawa, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, 14.10-15.12
Nieobecni, ignorowani, skazani na marginalizację społeczną i kulturową – tak sytuację romskiej społeczności diagnozują organizatorzy wystawy w Zachęcie. Próba przymusowych wysiedleń Romów rumuńskich we Wrocławiu, żądanie wysiedlenia społeczności romskiej z Andrychowa – te przypadki ostatniego półrocza przeszły bez głębszego komentarza i debaty publicznej. Wystawa stara się zerwać z tą etniczną nieobecnością, choćby w ramach sztuk wizualnych, gdzie dominuje kolonizacyjna perspektywa “obcego” lub sentymentalny mit “kolorowych taborów”. Aby było to możliwe, oddaje głos romskim artystom, którzy mierzą się z dylematami polskiej rzeczywistości: ukrytej integracji bądź wymuszonej asymilacji. Czy istnieje jakaś możliwa romska droga?
W kampanii Prawa człowieka TERAZ! Prawa Romów TUTAJ! walczymy, by było na nią miejsce.
Blog Action Day 2013, 16.10
Od 2007 roku tysiące blogerów z całego świata raz do roku umawia się, by pisać o jednym temacie. W poprzednich latach w dziesiątkach języków dyskutowano o biedzie, wodzie czy zmianach klimatycznych. W tym roku 16 października wszyscy oni mają pochylić się nad prawami człowieka! Wśród adresów z całego świata nie zabraknie też licznych blogów Amnesty. Dla nas w Polsce będzie to też sygnał do rozpoczęcia miesiąca praw człowieka na naTemat.pl. Na miesiąc przed polskim świętem blogerów – Blog Forum Gdańsk, które w tym roku skupia się na realnej zmianie, jakiej dokonać mogą blogerzy – Draginja Nadaždin, Dyrektorka Amnesty International Polska, wspólnie z innymi zaangażowanymi autorami podejmą się próby pokazania, że pisanie to nie tylko misja, to także walka o drugiego człowieka.
Pióro Nadziei, Warszawa, Kinoteka, 18.10, 19:00
Już 18 października uroczyście przyznamy nagrodę na najlepszy polski tekst o prawach człowieka w poprzednim roku! Jury w składzie Max Cegielski, Lidia Ostałowska, Ewa Siedlecka, dr Jacek Wasilewski oraz Agnieszka Gałka wybiorą go z ponad 40 zgłoszonych reportaży, wywiadów oraz komentarzy do bieżącej sytuacji w kraju i za granicą. Wierzymy, że niezależnie od zwycięzcy autorzy zgłoszonych tekstów wciąż będą stali na straży godności i praw każdego człowieka.
TV
Jej Droga, reż. Jasmila Zbanic, TVP Kultura, sb, 12.10, 20:20
Historia Luny i Amara – młodej pary kochających się Bośniaków. Amar zostaje zwolniony z pracy za nadużywanie alkoholu. Z pozoru jego problemy kończą się, gdy pomagać zaczyna mu kolega z wojska, który przeszedł na wahabizm. Zasady radykalnego islamu pozwalają mu rzucić picie i palenie. Od Luny wymagają jednak podporządkowania się mężczyźnie. Czy w imię miłości się im podda?
Castro. Pięćdziesiąt lat rewolucji, TVP Historia, pt, 11.10, 19:45, sb, 12.10, 12:00
Francuski film dokumentalny o przywódcy, którego przydomek “wierny” staje się proroczy dla tego wyjątkowo długowiecznego dyktatora. Walka z popieranym przez USA dyktatorem – Batistą, 50 lat autorytarnych rządów, doprowadzenie świata do krawędzi wojny nuklearnej, próba szerzenia rewolucji w Ameryce Południowej, zrujnowanie gospodarki, łamanie podstawowych praw człowieka. Jak zapamiętamy Fidela Castro?
FILM
Wałęsa. Człowiek z nadziei, reż. Andrzej Wajda
W tym filmie spotykają się przyjaciele: Andrzej Wajda, polski zdobywca Oscara i Lech Wałęsa, jedyny polski laureat Pokojowej Nagrody Nobla. I na tym rekomendację “Co jest łamane?” można by poprzestać, gdyby na obu postaciach nie narosło tak wiele sprzecznych, często negatywnych emocji. Wajdzie wytyka się zatracenie kontaktu z widzem i zabójcze dla sztuki konserwowanie wypracowanego języka filmowego. Wałęsie zarzuca się rzekomą współpracę z SB i krytykuje m.in. za zajadłość czy homofobię. I faktycznie – czyny i słowa tego drugiego często przeczą temu, o co walczył, i dlatego warto, także jemu, przypomnieć, za co otrzymał Nagrodę Nobla: “Komitet [Noblowski] uznaje Wałęsę za wyraziciela tęsknoty za wolnością i pokojem, która – mimo nierównych warunków – istnieje niepokonana we wszystkich narodach świata. W czasach, w których odprężenie i pokojowe rozwiązywanie konfliktów są bardziej potrzebne niż kiedykolwiek wcześniej, wysiłek Wałęsy jest zarówno natchnieniem, jak i przykładem”. I tego świadectwem, z wszystkimi błędami obu przyjaciół, jest film Wajdy!
Senada, reż. Danis Tanović
Ten film jest do głębi autentyczny. Jego ascetyczna forma i precyzyjny montaż uwodzą niczym pierwsze filmy Dogmy, ale naturszczyki – Nazif i Senada, bośniaccy Romowie, którzy opowiadają swoją własną historię – sprawiają, że punkt ciężkości przesuwa się do dokumentu. Nazif wycina drzewo, by móc napalić w piecu, złomuje samochody, by przynieść do domu tak potrzebne pieniądze. Senada pierze, piecze ciasto, zajmuje się dziećmi. Brak autorskiego komentarza tylko wzmaga tragizm bohaterów, gdy okazuje się, że Senada pilnie potrzebuje operacji. Nazif zrobi wszystko, by pomóc swojej żonie. Srebrny Niedźwiedź w Berlinie i amnestyjny patronat nad filmem pokazują, że nie jest sam w walce o jej prawa.
W SIECI
Kevin Bales: Jak walczyć ze współczesnym niewolnictwem?
Właśnie teraz miliony osób na całym świecie jest niewolnikami. Nie jest to metafora. Ludzie Ci za swoją pracę, do której są zmuszani, nie dostają żadnego wynagrodzenia. Od niewolników, o których uczymy się na lekcjach historii różni ich jedna sprawa: ich praca jest bardzo tania. Czy naprawdę istnieje jakiś łatwy sposób, by im pomóc? A czy jesteśmy naprawdę wolni, jeśli chociaż nie spróbujemy? Posłuchajcie Kevina Balesa i sami odpowiedzcie sobie na te pytania.
KSIĄŻKI
Artur Domosławski, Śmierć w Amazonii. Nowe eldorado i jego ofiary, Wyd. “Wielka Litera”
Niekiedy ciężko uwierzyć, jaki prawdziwy koszt kryje się za udogodnieniami naszej cywilizacji. Parkiet z egzotycznego drewna w naszym domu? Benzyna w naszych samochodach? Świeże mięso w lodówce? W najgorszym razie dla wielu z nas są po prostu obojętne. Artur Domosławski tropi tajemnicze zabójstwa osób zaangażowanych w ochronę środowiska naturalnego w Ameryce Południowej i demaskuje demoniczne oblicze współczesnego handlu. Przy okazji przypomina o często zapominanym aspekcie walki o prawa człowieka – o zderzeniu zwyczajnego człowieka z wielkimi koncernami.
8 października o godz. 19:00 w siedzibie Krytyki Politycznej w Warszawie odbędzie się spotkanie z autorem.