Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) podał w wątpliwość niezależność Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego oraz Krajowej Rady Sądownictwa, organów odpowiedzialnych za nominowanie i dyscyplinowanie sędziów.
Komentując orzeczenie Trybunału Draginja Nadaždin, dyrektorka Amnesty International Polska, powiedziała:
„W dzisiejszym orzeczeniu TSUE wyjaśnił, jakie okoliczności przesądzają o tym, że Krajowa Rada Sądownictwa i Izba Dyscyplinarna SN nie spełniają wymogów organów bezstronnych i niezależnych. To bardzo ważne orzeczenie nie tylko dla Polski, ale dla wszystkich krajów członkowskich UE, które zgodziły się bronić wspólnych wartości. Niezależność sądownictwa jest jedną z nich.”
„Ważniejsze niż kiedykolwiek wcześniej jest teraz to, by instytucje europejskie, w tym Rada, domagały się przywrócenia niezależności sądów i obrony praw człowieka w Polsce”, powiedziała Eve Geddie, dyrektorka Biura Instytucji Europejskich Amnesty International, dodając:
„Dzisiejsze orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE to zielone światło dla polskich sądów do dalszego badania niezależności organów odpowiedzialnych za nominowanie i dyscyplinowanie sędziów.”
„Instytucje międzynarodowe, w tym Komisja Europejska, uznały już wcześniej, że Izba Dyscyplinarna SN nie może być uznana za niezależną. Amnesty International udokumentowała, że „reforma” systemu sądownictwa, przeprowadzona przez polski rząd, doprowadziła do nękania sędziów, upolitycznionych postępowań dyscyplinarnych oraz oczerniających kampanii przeciwko sędziom i prokuratorom. Ta ingerencja w niezależność sądownictwa musi się natychmiast zakończyć”.
Tło
W grudniu 2017 r. Komisja Europejska wszczęła postępowania na podstawie art. 7.1 Traktatu o Unii Europejskiej w odniesieniu do Polski, rozpoczynając proces, który może prowadzić do sankcji, w tym utraty przez Polskę prawa głosu w UE. W kwietniu 2019 r. Komisja Europejska wszczęła również postępowanie w sprawie uchybienia przez Polskę zobowiązaniom państwa członkowskiego, dotyczące systemu dyscyplinarnego sędziów i w październiku wniosła w tej sprawie skargę do TSUE.
Raport Amnesty International z lipca 2019 r. „Polska: wolne sądy, wolni ludzie”
Briefing Amnesty International z 19 listopada 2019 r. „Poland 2019: The State of the Judiciary”