POL 30/045/2006
Tysiące ludzi w wielu krajach świata będzie obchodzić dziś Światowy Dzień Przeciwko Karze śmierci wzywając, by świat stał się strefą wolną od egzekucji.
Tematem przewodnim tegorocznego dnia, organizowanego przez Światową Koalicję Przeciwko Karze Śmierci, będzie hasło -Kara śmierci porażką sprawiedliwości-.
Amnesty International twierdzi, że kraje, które stosują karę śmierci w sposób jawny stają w opozycji do sprawiedliwości i naruszają międzynarodowe prawa i zasady.
Amnesty International i Światowa Koalicja Przeciwko Karze Śmierci pragną zwrócić uwagę na zatrważająco niskie standardy prawne, które są wykorzystywane do orzekania kary śmierci w wielu krajach. Jest to kolejny powód, który powinien skłonić świat do potępienia zbrodni w świetle prawa.
Dzisiejszy dzień ma na celu naświetlenie błędów i luk w systemach prawnych Chin, Iranu, Nigerii, Arabii Saudyjskiej i Stanów Zjednoczonych, które -stosując karę śmierci jako najwyższy wymiar kary- działają wbrew standardom określonym przez społeczność międzynarodową za pomocą licznych traktatów.
Amnesty International jest zdania, że kara śmierci nie może być akceptowana niezależnie od okoliczności, ponieważ każda egzekucja stanowi skrajne naruszenie prawa do życia.. Organizacja twierdzi, że naruszenie tego prawa jest znacznie bardziej dotkliwe, gdy decyzja o odebraniu życia zapada w wyniku niesprawiedliwego procesu sądoweg
- –
- Chiny dokonywały egzekucji osób, które potem okazywały się niewinne, gdy odnajdywano domniemane ofiary morderstw w dobrym zdrowiu i żywe.
- Iran jest jednym z dwóch krajów, które aktualnie dokonują egzekucji małoletnich sprawców przestępstw – drugim jest Pakistan.
- W Arabii Saudyjskiej cudzoziemcy padają ofiarą dyskryminacji i niekorzystnego traktowania ze strony wymiaru sprawiedliwości; często ich procesu prowadzone są w języku, którego nie rozumieją.
- Stany Zjednoczone skazują na śmierć osoby, które w sposób ewidentny cierpią na choroby psychiczne.
- W Nigerii kobieta została skazana na karę śmierci w wyniku procesu, w którym nie miała żadnej reprezentacji prawnej.
–
–
–
–
Odbieranie komuś życia w oparciu o tak rażąco niskie standardy wymiaru sprawiedliwości sprawia, że stoimy w obliczu pilnej konieczności zniesienia kary śmierci.
Pocieszające jest, że trend ku przekształceniu świata w strefę wolną od egzekucji nabiera rozpędu. W 2006 roku mogliśmy obserwować kolejne kroki w tym kierunku, m. in. wprowadzenie zakazu stosowania kary śmierci na Filipinach i w Mołdawii. Oba kraje wpisują się w liczbę 129 państw, w których kara śmierci nie występuje w prawie ani w praktyce.
Gdy kara śmierci jest już zniesiona, bardzo niewiele krajów rozważa jej przywrócenie. Jednak władze Peru i Polski aktualnie rozważają podjęcie kroków wstecz w zakresie dostosowania prawa do standardów międzynarodowych, stwarzając tym samym szanse na przywrócenie kary śmierci do ich systemów prawnych.
Amnesty International jest zdania, że Światowy Dzień Przeciwko Karze Śmierci daje zwolennikom kary śmierci możliwość ponownego rozważenia ich poparcia dla tej przestarzałej formy karania. Ruch w kierunku odejścia od stosowania kary śmierci jest dramatyczny i ta nieliczna grupa krajów, które wciąż kontynuują egzekucje, powinna zadać sobie pytanie o korzyści, które czerpie z tak brutalnych działań, jak zabijanie bezbronnych osób.
Wraz z obchodami Globalnego Dnia Przeciwko Karze Śmierci zostanie powołana do życia Azjatycka Sieć Przeciwko karze Śmierci (Anti-Death Penalty Asia Network – ADPAN) Jej inauguracja będzie wiązała się z wydarzeniami w całej Azji, m. in. w stolicy Korei Południowej – Seulu, gdzie parlamentarny projekt ustawy o zniesieniu kary śmierci jest aktualnie poddawany pod dyskusję. Sieć indywidualnych działaczy, organizacji pozarządowych, grup reprezentujących społeczeństwo obywatelskie oraz prawników w całym regionie – włączając Indie, Singapur i Japonię – ma na celu przyciągniecie uwagi do niesprawiedliwości, która jest nierozłącznie związana z systemem orzekania kary śmierci. Inicjatywa ta opiera się na apelowaniu w konkretnych przypadkach i prowadzeniu kampanii, ukierunkowanych na wsparcie krajowych i regionalnych dążeń do zniesienia kary śmierci.
W związku z wydarzeniami w regionie Azja-Pacyfik, Amnesty International stwierdziła, że ten region radzi sobie szczególnie dobrze w kontekście światowego trendu ku zniesieniu kary śmierci, o którym była mowa wcześniej. Organizacja współpracuje z ADPAN w tym kierunku, ostrzegając jednocześnie, że długie okresy bez wykonywania egzekucji nie świadczą w sposób dostateczny o dążeniu państwa do wprowadzenia zakazu wykonywania kary śmierci. Najlepszym dowodem na to jest przypadek Indonezji, gdzie po piętnastu miesiącach bez przeprowadzenia żadnej egzekucji, we wrześniu 2006 roku pluton egzekucyjny w służbie pastwa rozstrzelał trzech mężczyzn.
W azjatycki trend ku zniesieniu lub zaprzestaniu wykonywania kary śmierci wpisują się również Filipiny, gdzie w czerwcu 2006 roku wprowadzono zakaz orzekania kary głównej wobec oskarżonych. ADPAN będzie prowadzić aktywną kampanię w innych krajach azjatyckich aby skłonić je do wprowadzenia w życie ich deklaracji o poszanowaniu praw człowieka poprzez ochronę podstawowego prawa: prawa do życia.
Tło wydarzeń
Światowy Dzień Przeciwko Karze Śmierci jest organizowany przez Światową Koalicje Przeciwko Karze Śmierci (World Coalition Against the Death Penalty – WCADP), która skupia ponad 53 organizacje, w tym Amnesty International, rady adwokackie, związki zawodowe oraz lokalne i regionalne władze, które połączyły wysiłki aby pozbyć się kary śmierci z areny międzynarodowej.
Światowy Dzień będzie poprzedzał akcję Miasta dla Życia, która przypada na 30 listopada. Miasta dla Życia jest dorocznym wydarzeniem, podczas którego podświetla się budynki publiczne lub inne lokalizacje, które w sposób symboliczny reprezentują wspólnoty miast i miasteczek na całym świecie. Działanie to ma na celu afirmację życia oraz podkreślenie sprzeciwu wobec kary śmierci. Akcja Miasta dla Życia jest organizowana przez założoną w Rzymie Wspólnotę Sant Egidio, przy wsparciu Światowej Koalicji Przeciwko Karze Śmierci.
Tłumaczenie: Kaja Kulesza