Demokratyczna Republika Konga: Wybitny obrońca praw człowieka zamordowany

AI Index: AFR 62/014/2005
Pascal Kabungulu był Sekretarzem Generalnym Heritiers de la Justice (Spadkobiercy Sprawiedliwości), czołowej organizacji praw człowieka w DRK. Był on także wice-prezesem regionalnego przedstawicielstwa Ligi Praw Człowieka w Regionie Wielkich Jezior (Ligue des Droits de l’Homme dans la region des Grands Lacs – LDGL).

Pascal Kabungulu został zamordowany w swoim domu w Bukavu, wschodnie Kongo, rankiem 31 lipca. Trzech uzbrojonych mężczyzn w mundurach wdarło się do jego domu, wyrzuciło go z łóżka i zastrzeliło na oczach jego rodziny. Rodzina zeznała, że zanim zastrzelono Pascala, zabójcy powiedzieli: „Szukaliśmy cię i dziś nadszedł dzień twojej śmierci”. Mężczyźni zabrali laptopa Pascala Kabungulu, jego telewizor i magnetofon.

„Pascal Kabungulu był wysoko cenionym i odważnym obrońcą praw człowieka, który dawał nadzieję zwykłym ludziom dotkniętym wojną i ubóstwem” stwierdziły trzy organizacje praw człowieka we wspólnym oświadczeniu. „Zabicie obrońcy praw człowieka oznacza rozprzestrzenienie się strachu w całej społeczności Konga.”

Heritiers de la Justice jest znaną organizacją praw człowieka, która ujawniła poważne naruszenia praw człowieka, w tym zbrodnie wojenne we wschodniej DRK. Organizacja powstała w 1991 roku i przez cały czas była niezależnym krytykiem rządów byłych prezydentów Mobutu Sese Seko, Laurent-Desire Kabili oraz obecnych, przejściowych rządów Josepha Kabila. Organizacja dokumentowała także poważne nadużycia grup zbrojnych działających we wschodnim Kongo. Pascal Kabungulu przystąpił do Heritiers de la Justice w połowie lat 90. a w 1999 roku został Sekretarzem Generalnym. Zamierzał odejść z Heritiers de la Justice, by objąć stanowisko w sekretariacie LDGL w Kigali, w Ruandzie.

Według organizacji praw człowieka groźby wobec obrońców praw człowieka we wschodniej DRK nasiliły się w ostatnim czasie. Od końca 2004 roku, po zanegowaniu przez władze prowincji nadużyć praw człowieka, coraz więcej działaczy otrzymuje groźby śmierci. Wielu z nich z obawy o swoje życie opuściło kraj. Kilku członków Heritiers de la Justice z rejonów wiejskich zostało zamordowanych już wcześniej.

„Rząd musi natychmiast przeprowadzić szczegółowe i niezależne śledztwo w sprawie zabójstwa Pascala Kabungulu i oskarżyć winnych tej zbrodni” stwierdziły organizacje. „Niestabilna sytuacja w Kivu Południowym nie usprawiedliwia braku działania. Osoby walczące o prawa innych powinny mieć warunki do wykonywania swej pracy, bez zastraszania i prześladowań.”

Human Rights Watch, Amnesty International i Front Line wezwały także tymczasowy rząd DRK do stworzenia efektywnego planu ochrony obrońców praw człowieka. Zwróciły się także do Misji Pokojowej NZ w Kongo, MONUC, do udzielenia technicznego i logistycznego wsparcia w tworzeniu tego planu.