Zobowiązanie rządu do zaakceptowania tych poleceń jako osi Narodowego Programu Praw Człowieka to pierwszy konieczny krok na tej drodze.
Stoimy w obliczu pozytywnego procesu, który być może nie ma precedensu na świecie, gdzie dążenia państwa zbiegają się z wysiłkami międzynarodowymi, zmierzając do stworzenia instrumentu, który służyłby jako katalizator przemian systemu ochrony praw człowieka.
Podstawą projektu jest praca czterech ekspertów meksykańskich, którzy poprzez konsultację z różnymi sektorami społeczeństwa, zidentyfikowali wiele z niedoskonałości państwa, które przyczyniły się do poważnych naruszeń zarówno praw obywatelskich i politycznych, jak i praw ekonomicznych, społecznych i kulturalnych. Punktem wyjścia dla analizy były wielokrotne w ostatnich latach zalecenia ONZ i OPA.
Zobowiązanie rządu jest przełomowe nie tylko z uwagi na zagwarantowanie społeczeństwu uczestnictwa w tworzeniu niezależnej analizy, ale również dzięki uznaniu jej zaleceń za podstawę Narodowego Programu Praw Człowieka. Istotne jest także uznanie dążeń społecznych w tym procesie oraz kluczowa rola kierującego nim przedstawiciela Wysokiego Komisarza ds. Praw Człowieka ONZ, Andresa Kompassa.
Teraz niezbędne jest, aby władze wykorzystały tę okazję i wspomogły wyniki Diagnozy i aby uzgodniły mechanizmy realizacji przyszłego Narodowego Programu Praw Człowieka.
Należy jednak pamiętać, iż wprowadzanie tych zmian to zadanie nie tylko obecnego rządu, ale także senatorów, posłów i sędziów, jak również władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej poszczególnych stanów federacji. Narodowa Komisja ds. Praw Człowieka i komisje stanowe mają również pozytywną rolę do odegrania w propagowaniu i wspieraniu zmian.
Wykorzystanie Diagnozy, aby wymóc na swoich przedstawicielach reformy, które wprowadzą głębokie przemiany, niezbędne do zagwarantowania praw człowieka oraz zasad państwa prawa, to wyzwanie dla całego społeczeństwa meksykańskiego.
Historia
W grudniu 2000 roku prezydent Fox podpisał Umowę o współpracy technicznej z ówczesną Wysoką Komisarz ds. Praw Człowieka ONZ, Mary Robinson. W 2002 roku rząd Foxa podpisał drugi etap umowy, w której zgodził się na powołanie w Ciudad de México Biura Wysokiego Komisarza, mającego nadzorować realizację drugiego etapu, którego główny cel to wypracowanie niezależnej diagnozy sytuacji praw człowieka, a następnie stworzenie i realizacja Narodowego Programu Praw Człowieka, będącego od kilku lat głównym żądaniem organizacji pozarządowych w Meksyku. Komitet Związku Organizacji Obywatelskich Meksyku odegrał główną rolę w projekcie.