Dzieci upośledzone umysłowo są umieszczane w państwowych miejscach odosobnienia jedynie na podstawie faktu upośledzenia, a nie z powodu stanowienia zagrożenia dla bezpieczeństwa społeczeństwa lub swojego. Wykorzystywane przy tym procedury nie posiadają zabezpieczeń chroniących przed bezprawnym umieszczeniem w zakładach zamkniętych tego rodzaju.
-Upośledzone umysłowo dzieci pozbawia się prawa do wolności, prawa do edukacji oraz prawa do życia w rodzinie. Pozbawia się je jakiejkolwiek nadziei poprzez zmuszanie do egzystencji w ramach instytucji, które nie szanują ich przyrodzonej godności. Apelujemy do władz Federacji Rosyjskiej o uchwalenie prawa, którego głównym celem byłaby ochrona interesów dzieci upośledzonych umysłowo- oświadczyła Amnesty International.
W Rosji jest 155 internatów (państwowych sierocińców), w których mieszka około 29 tysięcy dzieci. Dalsze 19400 dzieci w wieku do lat czterech mieszka w domach dziecka. Znaczna część tych dzieci jest niepełnosprawna umysłowo.
Niepełnosprawne psychicznie dzieci z internatów często są trzymane w okrutnych i poniżających warunkach. Wiele z nich jest na stałe przywiązanych do łóżek, a większość ma niewielką możliwość zabawy. Nie czyni się żadnych starań w celu pobudzenia ich rozwoju, gdyż są one uznane za -nie nadające się do edukacji-. Lekarze pracujący w internatach określają je jako cierpiące na -imbecylizm- i -idiotyzm-, które to terminy nie figurują w Klasyfikacji Chorób Światowej Organizacji Zdrowia.
W ostatnich latach władze zaczęły zauważać, w jak zły sposób traktowane są w Federacji Rosyjskiej psychicznie upośledzone dzieci. Jednakże do tej pory nie zostały podjęte żadne kroki niezbędne do usunięcia tego problemu.
Zdaniem Amnesty International, sytuacja dzieci upośledzonych psychicznie w Federacji Rosyjskiej stawia pod znakiem zapytania ich fundamentalne prawa – między innymi prawo do wolności, edukacji, dostępu do wymiaru sprawiedliwości, oraz ochrony od tortur i okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania.
Jako podstawowe minimum, AI uważa, że Federacja Rosyjska powinna niezwłocznie przyjąć ustawę, której głównym zadaniem będzie ochrona interesów dzieci upośledzonych psychicznie. Powinna ona ustanowić procedury i kryteria dotyczące umieszczania dziecka w placówce i odłączania go od rodziny. Interesy dziecka powinny być reprezentowane przez odpowiedniego niezależnego eksperta. Przepisy powinny gwarantować, że umieszczenie w placówce podlega automatycznemu ponownemu rozpatrzeniu oraz, w wypadku gdy dalszy pobyt w placówce jest w najlepszym interesie dziecka, powinny zostać jasno ustalone warunki leczenia i traktowania dziecka.
Federacja Rosyjska jest stroną Konwencji o prawach dziecka ONZ, lecz nie jest w stanie zapewnić upośledzonym dzieciom znajdującym się pod jej opieką niektórych najbardziej podstawowych praw gwarantowanych przez tę Konwencję.
-Państwa-Strony uznają, że dziecko psychicznie lub fizycznie niepełnosprawne powinno mieć zapewnioną pełnię normalnego życia w warunkach gwarantujących mu godność, umożliwiających osiągnięcie niezależności oraz ułatwiających aktywne uczestnictwo dziecka w życiu społeczeństwa.- (Artykuł 23(1))
-Państwa-Strony uznają prawo dziecka, umieszczonego przez kompetentne władze w zakładzie w celach opieki, ochrony bądź leczenia w zakresie zdrowia fizycznego lub psychicznego, do okresowego przeglądu leczenia dziecka i wszelkich innych okoliczności odnoszących się do jego umieszczenia w zakładzie-. (Artykuł 25)
W dniu praw dziecka grupy AI z Warszawy, Krakowa, Katowic i Wrocławia będą prowadzić akcje na rzecz praw dzieci niepełnosprawnych psychicznie w Federacji Rosyjskiej.