Grecja: Nieudolne postępowanie wobec bezkarności

AI Index: EUR 25/022/2002

Grecja: W cieniu bezkarności. Niegodziwe traktowanie i nieprawidłowe użycie broni palnej dokumentuje 66 przypadków rzekomego łamania praw ludzkich. Większość ofiar to rumuńscy imigranci , często Albańczycy i inni oczekujący na azyl, jednak obywatele Greccy też nie są oszczędzani. Znacząca liczba ofiar, w tym również dzieci, cierpiała z powodu ciężkich obrażeń wymagających hospitalizacji spowodowanych właśnie złym traktowaniem.

Chociaż władze zakładają, że Grecja jest krajem szczególnie wrażliwym na prawa człowieka, to jednak w praktyce prawne postanowienia broniące tych praw są często ignorowane i prowadzą do poważnych wykroczeń. Stwierdziła Melanie Anderson z Amnesty International w Grecji.

Aresztowani twierdzą, że byli źle traktowania podczas samego zatrzymania przez policję a także podczas osadzenia. Policzkowanie, uderzenia pięścią oraz kopniaki to najczęstsze przyczyny skarg. W niektórych przypadkach aresztowani twierdzą, że byli bici pałkami policyjnymi, pistoletami i strzelbami. Doniesienia te często poparte były obdukcją.

Inne doniesienia dotyczą zniewag słownych, często rasizmu, a w niektórych przypadkach gróźb na tle seksualnym. W ostatnich miesiącach dwóch aresztowanych  Grecki poborowy i imigrant z Nigerii  doniosło, że policja poddała ich wstrząsom elektrycznym.

Raport wnioskuje, że fizyczne i psychiczne tortury oraz niegodziwe traktowanie aresztowanych przez policję w celu zmuszenia ich do zeznań , zastraszenia lub ukarania jest zjawiskiem bardzo częstym. Przypadek złego traktowania przez policję nie jest przypadkiem odosobnionym stwierdził Panayote Dimitras , rzecznik prasowy Greckiego monitora w Helsinkach oraz Grecki członek komitetu Międzynarodowej Federacji w Helsinkach.

Nadużycia prawa nie kończą się niestety na biciu. W siedmiu przypadkach przedstawionych w raporcie, oficerowie policji strzelali i śmiertelnie zranili ludzi w okolicznościach, w których nie było mowy o grożeniu śmiercią ani o poważnych krzywdach lub też istnienie takowych było przynajmniej niejasne. W czterech innych przypadkach, podaje się, że policja i żołnierze straży granicznej strzelali do Albańczyków ,próbujących dostać się do Grecji nielegalnie, raniąc trzech z nich, w tym jednego śmiertelnie. Okoliczności tych wydarzeń wzbudziły wiele poważnych wątpliwości czy owa strzelanina była zgodna z normami międzynarodowymi .

Amnesty International i Międzynarodowa Federacja Obrony Praw Człowieka w Helsinkach zalecają ulepszone szkolenie policji, ze szczególnym naciskiem na egzekwowanie prawa bez przemocy, oraz szkolenie z zakresu obchodzenia się z bronią i szacowania potencjalnego ryzyka w celu zapobiegania kolejnym śmierciom.

Innym ważnym zjawiskiem obok ciągłego znieważania praw ludzkich jest bezkarność. Władze nie potrafią pociągnąć winnych łamaniu prawa do odpowiedzialności. Oskarżanie oficerów dopuszczających się łamaniu prawa zdarza się bardzo rzadko, a jeśli już dochodzi do skazania zazwyczaj kończy się to na wyroku w zawieszeniu.

Statystyki urzędowe dotyczące skarg na temat tortur i niegodziwego traktowania potwierdzają bezkarność policji. Przyczynami są głównie niedokładne i nieterminowe śledztwa, solidarność wśród policjantów , brak pomocy prawnej dla poszkodowanych, niepotrzebne debaty sądowe i tendencja sądów do uznawania zeznań policjantów za prawdziwe nawet wtedy kiedy ofiara ma mocne dowody.

Taka bezkarność wręcz zachęca do łamania praw ludzkich i ignoruje ostrą krytykę rządu, powiedział Bjorn Engesland z Międzynarodowej Federacji Obrony Praw Ludzkich w Helsinkach. Analizując przyszłe ustawodawstwo dotyczące szkolenia policji, prawa antydyskryminacyjnego i przyspieszenia debat sądowych ,Bjorn Engelsland stwierdza, że szczegóły tego projektu oraz , co najważniejsze jego zastosowanie, mogą być już zauważane. Aktualna atmosfera bezkarności musi się natychmiast skończyć;

Amnesty International i Federacja Obrony Praw Człowieka w Helsinkach wzywają władze Grecji do natychmiastowego działania mającego na celu zakończenie ciągłego łamania praw ludzkich i do zapewnienia, że jeśli nastąpi to kiedyś w przyszłości zapewnią one ofiarom odpowiednią pomoc i odszkodowanie. Zalecają one również upewnienie się, że postanowienia sądowe strzegące praw aresztowanych są przestrzegane oraz, że dochodzenia prowadzone w przypadkach łamania tych postanowień są dokładne, efektywne a wszelkie dowody są chronione i respektowane. Raport wzywa do zmian w prawie Greckim prowadzących do umożliwienia ofiarom tortur dostępu do państwowych instytucji sądowych umożliwiających uzyskanie obdukcji. Aktualnie takie badania prowadzi się tylko wtedy kiedy zażąda tego sąd lub inna instytucja prowadząca dochodzenie.

Zjawiska występujące w Grecji powinny nakłonić Unię Europejską do przejęcia odpowiedzialności za przestrzeganie praw ludzkich w krajach należących do Unii, konkluduje Kostis Papaioannou, prezes Amnesty International w Grecji, wypowiadający się na temat członkostwa Grecji i przyszłych władz Unii.