Gruzja: Potrzebna silna wola polityczna, by zwalczać przemoc w rodzinie

AI Index: EUR 56/012/2006

-Wpływ dominującej każdego dnia przemocy w rodzinie na kobiety, ich życie, zdrowie, pracę, a także dobre samopoczucie ich rodzin jest druzgocący- – powiedziała Anna Sunder-Plassmann, badaczka Amnesty International w Gruzji.

Raport zatytułowany: -Gruzja: Tysiące ofiar cierpiących w milczeniu. Przemoc w rodzinie wobec kobiet- przedstawia porażkę byłego rządu Gruzji, którego zadaniem było chronić kobiety przed dalszą przemocą, a także właściwe zajęcie się skargami i wszczynaniem postępowań karnych. Jednocześnie raport wzywa władze do natychmiastowego i skutecznego wprowadzania w życie niedawno uchwalonego ustawodawstwa.

-Przyjęcie ustawodawstwa dotyczącego przemocy w rodzinie jest istotnym krokiem naprzód. Władze muszą wprowadzić je w życie i uczynić walkę z przemocą domową sprawą priorytetową w swojej polityce ochrony praw człowieka- – dodała Anna Sunder-Plassmann.

Raport ten zawiera zeznania wielu kobiet, które są ofiarami przemocy w rodzinie, a które wolą zachować anonimowość w strachu przed odwetem ze strony małżonków lub społecznym ostracyzmem. Ich historie stanowią przegląd naruszeń podstawowych praw człowieka i doskonale przedstawiają atmosferę bezkarności, w jakiej przyszło im żyć.

Nino wyszła za mąż mając 17 lat. Mąż zmusił ją, by rzuciła naukę w szkole muzycznej, w której uczyła się gry na skrzypcach. Zakazał jej również spotykania się ze znajomymi, kontrolował każdy jej ruch, nigdy też nie dawał jej żadnych pieniędzy. W wyniku pobić, które rozpoczęły się zaraz po ślubie, Nino dwukrotnie trafiła do szpitala. Nigdy nie wzywała policji, gdyż bała się zemsty ze strony męża. Nie mogła go opuścić, ponieważ nie miała dokąd pójść z trójką dzieci, będąc całkowicie zależną finansowo od swojego męża. Dwudziestoletnia męka Nino skończyła się, gdy mąż zostawił ją dla innej kobiety, nad którą teraz się znęca.

Zaledwie niewielki odsetek kobiet – ofiar przemocy – szuka pomocy i sprawiedliwości. Wiele z nich pozostaje przy swoich partnerach, gdyż nie mają one dokąd uciec i brakuje im środków do samodzielnego życia. Skargi złożone na policji najczęściej pozostają bez odpowiedzi, a często powodują mocniejsze pobicia ze strony mężów czy partnerów.

Policja i personel medyczny często nie mają odpowiednich kwalifikacji by rozpoznać, zgłosić i zająć się przemocą w rodzinie, w rezultacie ofiary nie otrzymują koniecznego wsparcia, a sprawcy pozostają bezkarni.

Prawo krajowe stanowi kolejną przeszkodę w walce z bezkarnością. Jeśli kobieta dozna poważnych uszkodzeń ciała, państwo ma obowiązek wszcząć postępowanie karne. Jednakże, niektóre przestępstwa, jak na przykład -zaplanowany uszczerbek na zdrowiu- lub -pobicia- nie narzucają na państwo obowiązku wniesienia oskarżenia. Ofiara musi sama wnieść oskarżenie, aby domagać się sprawiedliwości. Ustawodawstwo to naraża ofiary przemocy na ryzyko, gdyż sprawcy pobić często zmuszają kobiety do wycofania zarzutów.

-Kobiety powinny mieć szansę złożenia doniesienia, lecz to państwo ma obowiązek wnieść oskarżenie w przypadku, gdy istnieją dowody na to, że dokonano przestępstwa. Ofiara przemocy w rodzinie powinna być jedynie świadkiem w sprawie.- – dodaje Anna Sunder-Plassmann.

Pobite kobiety, które nie mają rodziny ani przyjaciół oferujących im swą pomoc, nie mają się gdzie podziać. Obecnie istnieją zaledwie dwa schroniska prowadzone przez organizacje pozarządowe (NGO), a to zdecydowanie za mało.

-Konieczne jest natychmiastowe założenie sieci schronisk oferujących pomoc ofiarom przemocy domowej w Gruzji. Każda kobieta i jej dzieci powinny mieć zagwarantowane bezpieczne schronienie w momencie, gdy zdecyduje się ona uciec od bijącego ją męża- – stwierdza Anna Sunder-Plassmann.

-Dopóki kobiety nie będą miały szansy na ucieczkę z toksycznego związku i rozpoczęcie nowego życia, mogą się one posuwać do desperackich czynów, takich jak samobójstwo lub zabójstwo swojego dręczyciela.-

W maju 2006 roku, gruziński rząd przyjął pierwszą w swojej historii ustawę dotyczącą przemocy w rodzinie. Została ona sporządzona po uprzednich konsultacjach z organizacjami pozarządowymi. Ustawa definiuje przemoc w rodzinie w ustawodawstwie Gruzji i przedstawia podstawy prawne do zapewnienia bezpieczeństwa i ograniczenia innych zarządzeń. Ustawa określa również, iż narodowy plan działania w sprawie przemocy w rodzinie powinien być zaakceptowany w ciągu czterech miesięcy od momentu przyjęcia ustawy.

-Potrzebna jest silna polityczna wola, a także podjęcie natychmiastowych działań przez władze, by Ustawa dotycząca przemocy w rodzinie nabrała rozmachu- – mówi Anna Sunder-Plassmann.

-Przemoc w rodzinie jest do uniknięcia i nie można jej akceptować. Wszystko leży w rękach gruzińskich władz i ich działań w celu pozostania wiernym międzynarodowym standardom dotyczącym zapobiegania i badania wszystkich przejawów przemocy wobec kobiet, a także pociągania sprawców do odpowiedzialności i zapewnienia ochrony i zadośćuczynienia wszystkim ofiarom.-

Zobacz także: -Gruzja: Tysiące ofiar cierpiących w milczeniu. Przemoc w rodzinie wobec kobiet-
http://web.amnesty.org/library/index/engeur560092006

Inne raporty dotyczące kampanii Amnesty International Stop przemocy wobec kobiet:

14-punktowy program prewencji walki z przemocą w rodzinie:
http://web.amnesty.org/engact770122006

Albania – Przemoc w rodzinie wobec kobiet: -Nie należy się tego wstydzić-
http://web.amnesty.org/library/index/engeur110022006

Francja: Przemoc wobec kobiet: to sprawa państwa:
http://web.amnesty.org/library/index/engeur210012006

Federacja Rosyjska: Brak wsparcia: Przemoc w rodzinie wobec kobiet:
http://web.amnesty.org/library/index/engeur460562005

Hiszpania: Więcej niż słowa: Uczyńmy ochronę i sprawiedliwość rzeczywistością dla kobiet cierpiących z powodu przemocy na tle płci we własnych domach:
http://web.amnesty.org/library/index/engeur410052005

Turcja: Kobiety w obliczu przemocy w rodzinie:
http://web.amnesty.org/library/index/engeur440132004
tłumaczenie: Aleksandra Ludwig