AI Index: AMR 34/015/2004 (Public)
Wczoraj gwatemalski Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie w sprawie zgodności z Konstytucją pewnych aspektów porozumienia podpisanego między ONZ i rządem Gwatemali odnośnie powołania CICIAS,
-Pomimo tej opinii, ofiary nadużyć i rozpowszechnionej w Gwatemali przemocy wciąż oczekują skutecznych rozwiązań, które zwalczyłyby panującą bezkarność, a ciężar zapewnienia, iż znajdą się stosowne środki polityczne i prawne, aby posunąć naprzód sprawę CICIACS, spoczywa na prezydencie-.
Proponując stworzenie CICIACS, rząd Gwatemali przyznał, że tajne grupy są poważnym problemem, którego ani wymiar sprawiedliwości, ani inne instytucje państwowe nie są w stanie rozwiązać. I taka wciąż pozostaje rzeczywistość.
Według Amnesty International, -zaangażowanie prezydenta zostało poddane próbie: jeśli rząd nie zadziała z dostateczną zręcznością i determinacją, zapewniając zadowalające postępy w działalności CICIACS, może wzbudzić podejrzenia, iż chroni interesy tajnych grup i przestępczości zorganizowanej-.
Rząd Gwatemali powinien zbadać każdą możliwość, aby zapewnić, że nie będzie się lekceważyć propozycji współpracy i wsparcia ze strony społeczności międzynarodowej, które mogą pomóc gwatemalskiemu wymiarowi sprawiedliwości przezwyciężyć jego niedoskonałości i słabości.
Amnesty International ma również nadzieję, iż społeczność międzynarodowa podtrzyma swoje zaangażowanie we wspieranie wysiłków Gwatemali, podejmowanych w imię zlikwidowania bezkarności i braku szacunku dla praw człowieka.
-Organizacje i działacze broniący praw człowieka w Gwatemali zasługują na uznanie za ich odwagę i profesjonalizm we wspieraniu propozycji tak ważnej dla przezwyciężenia kryzysu praw człowieka i zwalczenia bezprawnej działalności tajnych grup. Rząd Gwatemali powinien przyznać doniosłość roli, jaką pełnią, zapewniając im pełne uczestnictwo w obszarach podejmowania decyzji, które powstaną w związku z realizacją przedsięwzięcia CICIACS- powiedziała AI.
Tło:
W styczniu 2003 roku gwatemalski Rzecznik Praw Człowieka zwrócił się do rządu z oficjalną propozycją powołania CICIACS. W marcu 2003 roku rząd Gwatemali przekazał oficjalny wniosek do ONZ, ubiegając się o stworzenie CICIACS. ONZ zaakceptowała propozycję i w styczniu 2004 roku rząd i ONZ podpisały porozumienie w celu utworzenia CICIACS. Sześć miesięcy po objęciu urzędu prezydenta, Oscar Berger zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o stwierdzenie zgodności porozumienia z Konstytucją.
Termin -tajne grupy- stosowany jest w odniesieniu do siatek przestępczych, obejmujących sektor biznesowy, prywatne firmy ochroniarskie, pospolitych przestępców i członków gangów. Dochodzenia wstępne ujawniły, iż w działalność tę zamieszani są także funkcjonariusze policji i członkowie (obecni i emerytowanych) sił zbrojnych. Grupy te są ściśle powiązane z przestępczością zorganizowaną oraz z tzw. -władzami równoległymi lub ukrytymi-, czyli nieoficjalną grupą osób wpływowych, zarówno cywilnych, jak i wojskowych, które przeniknęły do struktur państwowych. Członkowie władzy równoległej wykorzystują swoje stanowiska i kontakty, aby kontrolować lukratywną nielegalną działalność, zapewnić sobie bezkarność ze strony organów ścigania i poprzez tajne grupy zastraszać tych, którzy zagrażają ich interesom. Uważa się, że wiele z coraz częstszych przypadków napaści na obrońców praw człowieka, które wydają się być zwykłymi przestępstwami, w rzeczywistości jest dziełem owych tajnych grup.
