AI Index: AMR 34/005/2006 (Public)
Wśród zarzutów przedstawionych przez Narodowy Instytut Elektryczności (INDE), które pojawiły się po tym, jak we wrześniu 2004 roku przywódcy 18 gmin wzięli udział w proteście pokojowym, znajduje się -działanie na szkodę bezpieczeństwa wewnętrznego państwa-.
-Zarzuty przeciwko działaczom są niewspółmierne, bezpodstawne i mają ewidentną motywację polityczną. Niosą wyraźne przesłanie, że protesty przeciwko agendzie rządowej nie będą tolerowane- powiedział Sebastián Elgueta, badacz AI ds. Gwatemali.
-Jeśli aktywiści będą zatrzymywani i oskarżani, Amnesty International będzie uznawała ich za więźniów sumienia- powiedział Elgueta.
Amnesty International zaapelowała, aby wycofano zarzuty.
Przyczyną protestów był fakt, iż wiele osób poniosło śmierć lub zostało pozbawionych dachu nad głową i ziemi w trakcie budowy zapory Chixoy w latach 80., jak również brak – mimo wcześniejszych obietnic – darmowej wody pitnej i elektryczności w wielu gminach. Manifestanci protestowali także przeciwko bezkarności, która otacza serię masakr, jakie miały miejsce na tym terenie w latach 1980 – 1982, kiedy zamordowano tysiące osób.
Pokojowy charakter protestu potwierdził raport policyjny.
Gminy postanowiły wycofać się z manifestacji po tym, jak doszły z INDE do porozumienia w sprawie rozpoczęcia procesu negocjacyjnego. Kilka dni później INDE przedstawił zarzuty kryminalne przeciwko przywódcom gmin.
Informacje ogólne
Wśród dziewięciu działaczy i przywódców gminnych, na których ciąży szereg zarzutów, znajduje się Carlos Chen Osorio, ofiara i kluczowy świadek masakry w Río Negro z 1982 roku, Juan de Dios García, dyrektor Stowarzyszenia Ofiar z Rabinal (Asociación de Víctimas de Rabinal, ADIVIMA) oraz przywódcy innych gmin poszkodowanych wskutek budowy zapory Chixoy.
Z licznych badań wynika, że obszar ten stał się specjalnym celem wojska gwatemalskiego w jego kampanii zmierzającej do zlikwidowania grup zbrojnych z powodu ich strategicznego znaczenia ekonomicznego.
Według obrońców praw człowieka w latach 1980 – 1982 w ramach operacji wojskowych na terenie Rabinal zabito ponad 4000 osób. Zginęło około 444 z 791 mieszkańców Río Negro.