AI Index: EUR 41/002/2003 (Public)
20 lutego sędzia z Sądu Krajowego nakazał profilaktycznie zamknąć baskijską gazetę Euskaldunon Egunkaria – jedyną gazetę wydawaną wyłącznie w języku baskijskim – oraz aresztować 10 osób z nią powiązanych. Wśród nich byli między innymi: jezuicki ksiądz Padre Txema Auzmendi, S.J, oraz jeden z kierowników Peio Zubiria, który wczoraj podobno próbował popełnić samobójstwo. Wszystkie te osoby zostały aresztowane, izolowane od świata zewnętrznego zgodnie z antyterrorystycznym ustawodawstwem oraz postawione przed Sądem Krajowym w Madrycie.
Sędzia uzasadniał likwidację gazety oraz aresztowania decyzją, w której twierdził, że przedsiębiorstwo, które publikowało Egunkaria było stworzone, finansowane oraz kierowane przez baskijską zbrojną grupę Euskadi Ta Askatasuna (ETA). Gazeta, która została założona w roku 1990, rzekomo przedstawiała informacje w formie charakterystycznej dla języka baskijskiego co ułatwiało rozpowszechnianie ideologii terrorystycznych. Do tej pory jednakże żadne konkretne podstawy do podjęciu takiej decyzji nie zostały sprecyzowane.
Rząd baskijski, który rzekomo finansował gazetę Egunkaria przez wiele lat, poprosił o natychmiastowe wyjaśnienie przyczyn likwidacji gazety oraz aresztowań. W osobnym oświadczeniu Grupa Jezusa wyraziła zaniepokojenie aresztowaniem Padre Auzmendi’ego, -publicznie znanego z jego wyraźnego sprzeciwu wobec przemocy- oraz obrony -ludzi z marginesu- i ‘trudnych przypadków’.
Profilaktyczna likwidacja gazety Egunkaria nastąpiła w niedługim czasie po podobnej likwidacji innej gazety baskijskiej Egin także przez Sąd Krajowy w roku 1998. Osoby związane z gazetą były podejrzewane o drukowanie zakodowanych informacji dla ETA oraz o bycie instrumentem -terroryzmu-. Polecenie zamknięcia zostało zniesione rok później, jednakże rozprawa w tym procesie nadal nie miała miejsca.
Amnesty International, która zaledwie 10 dni temu ponownie wyraziła swoje całkowite potępienie dla przypadków łamania praw człowieka popełnianych przez członków ETA, wskazuje na odpowiedzialność władzy sądowniczej za podejmowanie stosownych środków istotnych dla ochrony życia oraz przestrzegania prawa.
-Jednakże działanie tak drastyczne jak likwidacja gazety oraz aresztowania tych zaangażowanych w jej powstawanie – ma oczywiste szkodliwe konsekwencje dla fundamentalnego prawa jakim jest wolności słowa-, ostrzega Amnesty International. -Dlatego konieczne jest aby każde postępowanie sądowe było natychmiastowe i gruntowne-.