MDE 13/110/2007
Pomimo faktu, iż oficjalnie podawane dane liczbowe są zaniżone, liczba egzekucji i tak zwiększyła się w porównaniu z rokiem 2006, kiedy wykonano 177 wyroków.
Odnotowane w ostatnich latach przez AI przypadki niesprawiedliwych procesów pozwalają wątpić czy postępowania sądowe, kończące się wyrokiem śmierci są w Iranie prowadzone bez wyjątków w sposób rzetelny, uczciwy i pozbawiony znamion dyskryminacji.
Irańskie prawo nie przewiduje przyznania oskarżonemu zastępstwa procesowego przed postawieniem mu oficjalnych zarzutów. Specjalny Sprawozdawca ONZ ds. pozasądowych, doraźnych i arbitralnych egzekucji stwierdził, że każdemu pozwanemu w obliczu kary śmierci przysługuje przywilej korzystania z usług kompetentnego obrońcy na wszystkich etapach postępowania sądowego.
W Iranie, zakres przestępstw zagrożonych karą śmierci pozostaje wyjątkowo szeroki i zawiera ciężkie do zdefiniowania zarzuty takie jak -wrogość wobec Boga- ( moharebeh ba Khoda ), czy bycie -skorumpowanym na ziemi- ( mofsed fil arz ), co odnosi się – między innymi – do oskarżonych o grabieże, użycie broni przeciwko funkcjonariuszom państwa czy szpiegostwo na niekorzyść rządu. Zbrodnie te – wraz z cudzołóstwem i stosunkami homoseksualnymi – uznawane są za zbrodnie przeciwko Bogu i jako takie nie podlegają ułaskawieniu. Sędziowie wydają też wyroki śmierci na mocy przepisów, odwołujących się do przestępstw przeciw bezpieczeństwu narodowemu.
Artykuł 6(2) Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, którego Iran jest sygnatariuszem , mówi: -W krajach, w których kara śmierci nie została zniesiona, wyrok śmierci może być wydany jedynie za najcięższe zbrodnie (…)-. Komitet Praw Człowieka ONZ – niezależny organ analizujący wdrażanie postanowień Paktu w poszczególnych krajach – stwierdził: -Komitet jest zdania, że wyrażenie <> winno być rozumiane restrykcyjnie, co oznacza, że kara śmierci jest środkiem o wyjątkowym charakterze-. Co więcej, artykuł 1 -Gwarancji zabezpieczających prawa osób, którym grozi kara śmierci-, uchwalonych w formie rezolucji Rady Gospodarczo-Społecznej ONZ nr 1984/50 uściśla, że w krajach, w których kara śmierci nie została zniesiona, wyrok śmierci może być wydany jedynie za najpoważniejsze przestępstwa, przez które rozumie się – [zbrodnie] popełnione umyślnie, powodujące śmierć lub inne, szczególnie poważne następstwa-.
W Shiraz, co najmniej 4 spośród wydanych dziś wyroków zostało wykonanych publicznie, pomimo
iż Komitet Praw Człowieka ONZ stwierdził, że publiczne egzekucje są -niezgodne z ludzką godnością-. Co więcej, istnieje przypuszczenie, że dwoje spośród straconych należało do irańskiej mniejszości Baluchi. Amnesty International wyraża zaniepokojenie faktem, że członkowie mniejszości Baluchi stanowią znaczną część osób skazywanych w Iranie na śmierć.
Amnesty International nie ustaje w naciskach na irańskie władze, aby te zaprzestały wykonywania egzekucji na nieletnich, wprowadziły w życie wszystkie wymagane gwarancje procesowe związane z sądzeniem za przestępstwa zagrożone karą główną oraz aby ograniczyły zakres przestępstw, podlegających tej karze. To winno być pierwszym krokiem do całkowitego zaniechania jej stosowania. AI wzywa do natychmiastowego zawieszenia wykonywania kary śmierci w Iranie. W październiku 2007 roku, pod obrady 62 sesji Zgromadzenie Ogólnego ONZ zostanie przedłożona rezolucja wprowadzającą globalne moratorium na wykonywanie kary śmierci, mające stanowić krok w kierunku całkowitego jej zniesienia. Amnesty International wzywa Iran do zaniechania wymierzania tej łamiącej prawa człowieka, najsurowszej z kar i poparcia rezolucji.
Organizacja zwraca się także do obywateli Iranu z prośbą o wsparcie kampanii -Koniec kary śmierci: świat decyduje-, organizowanej przez Światową Koalicję Przeciwko Karze Śmierci ( WCADP ) we współpracy z innymi agencjami pozarządowymi. Wystarczy podpisać petycję
http://www.worldcoalition.org/modules/news/article.php-storyid=10&sel_lang=english
Tłum.: Wojciech Nobis