Liczba wykonanych na świecie egzekucji spadła w ubiegłym roku o prawie jedną trzecią, do najniższej wartości od co najmniej dekady, podało Amnesty International w opublikowanym dzisiaj globalnym raporcie na temat kary śmierci w 2018 roku. Statystyki uwzględniają egzekucje na całym świecie, z wyjątkiem Chin, gdzie prawdopodobnie wykonuje się tysiące wyroków śmierci, jednakże informacje na ich temat klasyfikowane są jako tajemnica państwowa.
Po zmianie przepisów antynarkotykowych egzekucje w Iranie – kraju, w którym powszechne jest stosowanie kary śmierci – spadły o 50%. Irak, Pakistan i Somalia również wykazały znaczną redukcję liczby wykonywanych wyroków śmierci. W rezultacie dane dotyczące egzekucji spadły globalnie z co najmniej 993 przypadków w 2017 r. do minimum 690 przypadków w 2018 r.
Znaczący spadek liczby egzekucji na całym świecie dowodzi, że nawet w tych krajach, po których najmniej byśmy się tego spodziewali, zostają wprowadzone zmiany i władze tych krajów zdają sobie sprawę, że kara śmierci nie jest rozwiązaniem,
– powiedział Kumi Naidoo, Sekretarz Generalny Amnesty International.
„Pomimo pewnych regresywnych kroków ze strony niektórych krajów, liczba egzekucji przeprowadzanych w krajach przodujących w statystykach znacznie spadła. Jest to pełna nadziei wskazówka, że to tylko kwestia czasu, zanim ta okrutna kara stanie się tylko historią” – podkreślił Naidoo.
Przywrócenie kary śmierci
Jednakże poza dobrymi wieściami są i złe. Amnesty International odnotowało wzrost liczby egzekucji na Białorusi, w Japonii, Singapurze, Sudanie Południowym i Stanach Zjednoczonych. W Tajlandii przeprowadzono pierwszą egzekucję od 2009 r. a prezydent Sri Lanki Maithripala Sirisena oświadczył, że wznowi egzekucje po ponad 40 latach, publikując w lutym 2019 r. ogłoszenie o poszukiwaniu katów.
Cieniem na dobrych wiadomościach z 2018 r. kładą się niestety działania niewielkiej liczby państw, które są haniebnie zdeterminowane, aby odwrócić pozytywny trend
– powiedział Kumi Naidoo.
„Japonia, Singapur i Sudan Południowy odnotowały najwyższy poziom egzekucji od lat, a Tajlandia wznowiła egzekucje po prawie dekadzie, jednakże te kraje tworzą obecnie kurczącą się mniejszość. Do wszystkich krajów, które nadal stosują karę śmierci – wzywam was, abyście działali odważnie i odrzucili tę odrażającą karę” – zaapelował Naidoo.
Noura Hussein, młoda Sudanka, została skazana na śmierć w maju 2018 r. za zabicie mężczyzny, który usiłował ją zgwałcić i któremu została przymusowo poślubiona. Po ogólnoświatowym oburzeniu, w tym kampanii Amnesty International, jej wyrok śmierci został zmieniony na karę 5 lat więzienia i konieczność zapłacenia odszkodowania rodzinie zabitego mężczyzny.
Noura powiedziała Amnesty International:
„Byłam w absolutnym szoku, gdy sędzia powiedział mi, że zostałam skazana na śmierć. Nie zrobiłam nic, by zasłużyć na śmierć. Nie mogłam uwierzyć w poziom niesprawiedliwości, zwłaszcza dla kobiet. Nigdy wcześniej nie wyobrażałam sobie, że będę stracona. Pierwszą rzeczą, która przyszła mi do głowy, było: Jak czują się ludzie przed egzekucją? Co robią? Mój przypadek był szczególnie trudny, ponieważ w chwili skazania moja rodzina się mnie wyrzekła. Sama musiałam poradzić sobie z szokiem.”
Lista krajów wykonujących najwięcej wyroków śmierci
Chiny pozostały największym na świecie katem, ale prawdziwy zakres stosowania kary śmierci w Chinach jest nieznany, ponieważ dane te są klasyfikowane jako tajemnica państwowa. Amnesty International uważa, że tysiące ludzi jest skazywanych na karę śmierci i poddawanych egzekucji każdego roku.
W bezprecedensowym posunięciu dane dotyczące kary śmierci zostały udostępnione publicznie przez władze w Wietnamie, które poinformowały, że w 2018 r. przeprowadzono co najmniej 85 egzekucji. Potwierdza to miejsce Wietnamu w pierwszej piątce krajów wykonujących karę śmierci na świecie: Chiny (tysiące egzekucji), Iran (co najmniej 253), Arabia Saudyjska (149), Wietnam (co najmniej 85) i Irak (co najmniej 52).
Hồ Duy Hải został skazany za kradzież i morderstwo po tym, jak mówi, gdy był torturowany w celu podpisania „zeznania”. Został w 2008 r. skazany na śmierć. Pozostaje w celi śmierci w Wietnamie. Stres związany z oczekiwaniem na wykonanie kary wywarł niezwykle szkodliwy wpływ na jego rodzinę.
Jego matka, Nguyễn Thị Loan, powiedziała Amnesty International:
„Minęło 11 lat, odkąd został aresztowany, a nasza rodzina została rozdarta. Nie mogę już znieść tego bólu. Samo myślenie o cierpieniu mojego syna za kratami bardzo mnie boli. Chciałbym, aby społeczność międzynarodowa pomogła połączyć moją rodzinę. Jesteście moją jedyną nadzieją.”
Pomimo znacznego spadku liczby egzekucji, które przeprowadzono w Iranie, kraj ten nadal odpowiada za ponad jedną trzecią egzekucji odnotowanych na całym świecie.
Amnesty International jest również zaniepokojone gwałtownym wzrostem liczby wyroków śmierci, które zostały wydane w niektórych krajach w 2018 roku.
W Iraku liczba wydanych wyroków śmierci wzrosła czterokrotnie z co najmniej 65 w 2017 r. do co najmniej 271 w 2018 r. W Egipcie liczba takich wyroków wzrosła o ponad 75% z co najmniej 402 w 2017 r., do co najmniej 717 w 2018 r. Wzrost ten można przypisać temu, że władze egipskie wydają wyroki śmierci w wyniku rażąco niesprawiedliwych procesów, często opartych na „zeznaniach” uzyskanych w wyniku tortur i wadliwych dochodzeń policyjnych.
Światowy trend w kierunku zniesienia kary śmierci
Jednak dane liczbowe z 2018 r. pokazują, że wykonanie wyroków kary śmierci zdecydowanie spada a na całym świecie podejmowane są skuteczne kroki, aby położyć kres tej okrutnej i nieludzkiej karze.
Na przykład w Burkina Faso przyjęto nowy kodeks karny, który skutecznie zniósł karę śmierci w czerwcu 2018 r. W lutym i lipcu odpowiednio Gambia i Malezja ogłosiły oficjalne moratorium na egzekucje. W Stanach Zjednoczonych ustawa o karze śmierci w stanie Waszyngton w październiku została uznana za niekonstytucyjną.
Podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w grudniu 2018 r. bezprecedensowa liczba 121 krajów głosowała za poparciem światowego moratorium na karę śmierci. Tylko przedstawiciele 35 państw głosowali przeciw.
„Powoli, ale konsekwentnie, buduje się światowy konsensus w kierunku zakończenia stosowania kary śmierci. Amnesty International od ponad 40 lat prowadzi kampanię na rzecz powstrzymania egzekucji na całym świecie, ale przy 19 000 osób wciąż przebywających w celach śmierci na całym świecie, walka jest daleka od zakończenia” – powiedział Kumi Naidoo.
Od Burkina Faso po Stany Zjednoczone podejmowane są konkretne kroki w celu zniesienia kary śmierci. Teraz zależy to od innych krajów. Wszyscy chcemy żyć w bezpiecznym społeczeństwie, ale egzekucje nigdy nie są rozwiązaniem. Dzięki ciągłemu wsparciu ludzi na całym świecie możemy – i zrobimy to – położyć kres karze śmierci raz na zawsze,
– dodał.
Pod koniec 2018 r. 106 krajów zniosło karę śmierci za wszystkie przestępstwa, a 142 kraje zniosły karę śmierci w prawie lub praktyce.
.embed-container { position: relative; padding-bottom: 56.25%; height: 0; overflow: hidden; max-width: 100%; } .embed-container iframe, .embed-container object, .embed-container embed { position: absolute; top: 0; left: 0; width: 100%; height: 100%; }