Wraz z publikacją statystyk na temat egzekucji wykonanych na świecie w 2003
roku, Amnesty International podczas corocznej sesji, odbywającej się w Genewie,
wezwała Komisję Praw Człowieka ONZ do podjęcia zdecydowanych działań przeciwko
karze śmierci i do spowodowania zaprzestania wszelkich egzekucji.
W
zeszłorocznej rezolucji, Komisja Praw Człowieka apelowała do krajów, które
zachowują jeszcze karę śmierci „aby uchwaliły one zawieszenie wszystkich
egzekucji”. Podobna rezolucja będzie rozpatrywana na tegorocznej sesji. Amnesty
International wzywa wszystkie państwa do poparcia owej rezolucji.
Organizacja wzywa również Komisję do wyrażania ciągłego sprzeciwu dla
stosowania kary śmierci w przypadku młodocianych przestępców—tj. osób, które w
chwili popełnienia przestępstwa nie miały jeszcze skończone 18 lat. Dwóch
nieletnich przestępców zostało straconych w 2003 roku, jeden w Chinach, a drugi
w USA.
Raport Amnesty International ujawnia, że egzekucje w Chinach,
Iranie, USA i Wietnamie stanowią razem 84 procent z 1.146 udokumentowanych
egzekucji wykonanych w 28 krajach w 2003.
W Chinach, ograniczony i
niekompletny rejestr, udostępniony Amnesty International, ukazywał, iż co
najmniej 726 ludzi zostało straconych w 2003, ale przypuszcza się, że prawdziwa
ich liczba jest znacznie wyższa: wysoki rangą członek chińskiego ciała
ustawodawczego twierdził w marcu 2004, że w Chinach każdego roku wykonuje się
egzekucje na „prawie 10.000” ludzi. Co najmniej 108 egzekucji zostało wykonanych
w Iranie. Sześćdziesiąt pięć osób zostało straconych w USA, a przynajmniej 64
zginęły w Wietnamie.
„Według Amnesty International kara śmierci jest
pogwałceniem prawa do życia i jest najokrutniejszą, nieludzką i upokarzającą
karą. Organizacja kategorycznie sprzeciwia się stosowaniu kary śmierci za
jakiekolwiek przestępstwa i w stosunku do wszystkich spraw.”
Co najmniej
2.756 ludzi zostało skazanych na śmierć w 63 krajach. Dane te zawierają tylko
przypadki znane Amnesty International; rzeczywiste liczby z pewnością są wyższe.
Z danych Amnesty International wynika, ze do 2003 roku 77 krajów
całkowicie zniosło karę śmierci. W styczniu tego roku, parlament Samoa
przegłosował ustawę znoszącą karę śmierci, a w marcu królewski dekret obalił
karę śmierci w Bhutanie.
„Tegoroczne dane ukazują, że większość krajów
podąża ścieżką „zniesienia kary śmierci”, inne jednak nadal popierają źle
zrozumianą sprawiedliwość”, stwierdziła Amnesty International.
Kraje
zachowujące karę śmierci, z powodu jej domniemanej skuteczności jako czynnik
odstraszający od popełnienia wykroczenia, nie mają wsparcia w badaniach
naukowych, gdyż badaniom tym nie udało się znaleźć dowodu na poparcie tezy
„czynnika odstraszającego”.
Na przykład w Kanadzie, wskaźnik morderstw
na 100.000 obywateli spadł o 40 procent od 1975 roku, kiedy to państwo to
zniosło karę śmierci w przypadku morderstw.
Co więcej , jak długo
utrzymana będzie kara śmierci, tak długo nie można wykluczyć niebezpieczeństwa
wykonania wyroku śmierci na osobie niewinnej.
W USA od roku 1973, 113
więźniów zostało zwolnionych z celi śmierci, po pojawieniu się nowych dowodów
oczyszczających ich ze stawianych im zarzutów. Niektórzy z nich, po spędzeniu
lat w celi śmierci, w ostatniej chwili uniknęli wykonania wyroku. Wspólnymi
cechami wszystkich przypadków są źle prowadzone śledztwo policji lub
prokuratury, wykorzystanie mało wiarygodnych zeznań świadków, dowodów
rzeczowych, lub nieudolna linia obrony. Istnieją również inne przypadki
amerykańskich więźniów, na których został wykonany wyrok śmierci mimo poważnych
wątpliwości co do ich winy.
„Nadszedł czas by rządy wszystkich krajów
zastosowały się do międzynarodowych wymogów. Kara śmierci jest najbardziej
okrutną, nieludzką i poniżającą z wszystkich kar oraz stanowi skandaliczne
pogwałcenie prawa do życia,” stwierdziła Amnesty International.
Więcej
informacji na stronach:
– „Fakty i liczby dotyczące kary śmierci” – raport w języku
polskim
– „Fakty i liczby dotyczące kary śmierci” – http://web.amnesty.org/library/index/ENGACT500062004
–
„Wyroki śmierci i wykonane egzekucje w 2003- – http://web.amnesty.org/library/index/ENGACT500062004
–
„Kara śmierci na świecie: rozwój sytuacji w 2003” – http://web.amnesty.org/library/index/ENGACT500062004
–
„Kara śmierci: lista krajów, które zniosły i zachowują karę śmierci” – http://web.amnesty.org/library/index/ENGACT500062004
–
„Ratyfikacja międzynarodowych traktatów” – http://www.amnesty.org/deathpenalty