– To historyczny moment dla co najmniej 250 000 uchodźców, którym groził przymusowy powrót do Somalii, gdzie mogli być narażeni na poważne naruszenia praw człowieka. Decyzja sądu potwierdza konstytucyjne i międzynarodowe zobowiązania Kenii w zakresie ochrony ludzi, którzy szukają bezpieczeństwa przed krzywdą i prześladowaniami, powiedziała Aleksandra Górecka, koordynatorka kampanii w Amnesty International.
– Zatrzymanie zamknięcia obozu dla uchodźców w Dadaab jest ważnym pierwszym krokiem niezbędnym do ochrony praw uchodźców w Kenii. Teraz rząd oraz społeczność międzynarodowa muszą działać, żeby znaleźć inne możliwości, które pomogą w rozwiązaniu trudnej sytuacji uchodźców, w tym zapewnienia lokalnej integracji.
W swoim uzasadnieniu sąd stwierdził, że decyzja rządu była dyskryminująca oraz mogła oznaczać zbiorowe karanie. Wskazał także, że nakaz był nieproporcjonalny oraz arbitralny.
Wyrok Sądu Najwyższego nastąpił w wyniku skargi złożonej przez 2 kenijskie organizacje zajmujące się ochroną praw człowieka (Kenya National Commission on Human Rights oraz Kituo Cha Sheria), które były wspierane przez Amnesty International. Skarga kwestionowała konstytucyjność decyzji rządu w sprawie zamknięcia Dadaab.
Zamknięcie obozu mogłoby spowodować, że ponad 260 000 uchodźców z Somalii nie miałoby gdzie się udać. W raporcie Amnesty International opublikowanym w listopadzie 2016 roku, większość z osób z którymi rozmawiali badacze twierdziła, że urzędnicy kenijscy zmuszali uchodźców do powrotu do Somalii wbrew ich woli.
Tło:
Kenia jest schronieniem dla ponad 500 000 uchodźców. Przynajmniej 330 000 z nich to Somalijczycy, spośród których 260 000 znajduje się w obozie Dadaab. Kenia otrzymuje bardzo niewielkie wsparcie ze strony społeczności międzynarodowej. Do 31 października 2016 roku apele UNHCR o wsparcie finansowe zostały wypełnione w zaledwie 38%, w sumie 5 001 osób zostało przesiedlonych z Kenii, z czego ponad 3 500 przesiedlono do USA. Tylko 671 szczególnie zagrożonych uchodźców zostało przesiedlonych do krajów Unii Europejskiej. W 2016 roku doszło do 1 648 wyjazdów do USA oraz 118 do UE.
W ostatnich latach seria ataków Asz-Szabab – w tym atak w 2013 roku na centrum handlowe w Nairobi Westgate Mall oraz atak na Garissa University College w kwietniu 2015 roku – przy jednoczesnym postrzeganiu sytuacji wewnętrznej w Somalii jako poprawiającej się, zaowocowały narastającą presją ze strony władz kenijskich w zakresie powrotu uchodźców.
