Tematy:

Reforma Komisji Praw Człowieka

58 Sesja Komisji Praw Człowieka przyjęła rezolucję, która ma na celu zwiększenie skuteczności Komisji. Wymaga to dokładnego przeglądu metod pracy Komisji oraz przedstawienia  pomysłów i propozycji rządów, Biura 58 Sesji, grup i organizacji  regionalnych, w tym organizacji pozarządowych.

Wnioskowane przez Amnesty International zalecenia do Komisji koncentrują się na dwóch głównych obszarach: wzmocnieniu specjalnych procedur Komisji i poszukiwaniu konkretnych środków wyrazu zaangażowania w prawa człowieka przez członków Komisji.

Wzmocnienie specjalnych procedur Komisji

Amnesty International bierze pod uwagę specjalne procedury jako najefektywniejsze narzędzia promocji i ochrony praw człowieka. Ich zaletą jest niezależność i bezstronność, zdolność do odbierania zarzutów dotyczących naruszeń popełnionych przeciwko indywidualnym osobom, wypowiadanie się/mówienie otwarcie i publicznie przeciwko łamaniu praw człowieka w formie pilnych apeli, listów z zarzutami lub poprzez krytycyzm w stosunku do rządów jak również przeprowadzenie wizyt na miejscu. W praktyce, AI wzywa Komisję do wzmocnienia specjalnych procedur poprzez:

–          Zapewnienie, że więcej czasu będzie przeznaczane na przedstawianie i dyskusję na forum Komisji nad raportami ze specjalnych procedur,

–          Podniesienie jakości dialogu w ramach specjalnych procedur pracy Komisji poprzez ustalony porządek obrad, który będzie się skupiał na (a) obserwacjach i rekomendacjach każdego z mechanizmów/procedur; (b) rozmiarze, w jakim obecne i dawniej wydawane rekomendacje były adresowane przez zaniepokojone strony; (c) stopniu współpracy w Komisji,

–          Odzwierciedlenie rekomendacji dotyczących specjalnych procedur w rezolucjach i decyzjach Komisji,

–          Zapewnienie, że raporty ze „specjalnych  procedur” będą dostępne z dużym wyprzedzeniem dla Komisji.

Zaangażowanie członków Komisji w prawa człowieka

Członkostwo w Komisji niesie za sobą szczególną odpowiedzialność 53 państw skupionych w ramach Komisji a w szczególności tych które wchodzą w skład Biura. Jako konkretny wyraz zaangażowania w prawa człowieka, państwa pragnące startować w wyborach/opowiadające się za wyborami do Komisji powinny podjąć  albo ogłosić zamiar podjęcia niektórych lub wszystkich z następujących kroków:

–          Rozszerzyć/przedłużyć zaproszenie obejmujące „specjalne procedury” prac Komisji i współpracować zgodnie z ich prośbami o podjęcie inspekcji,

–          Zagwarantować pełną i natychmiastową implementację zaleceń wynikających ze „specjalnych procedur”,

–          Ratyfikować kluczowe międzynarodowe traktaty dotyczące praw człowieka łącznie z ich protokołami dodatkowymi, zapewnić procedury porozumienia i przeprowadzenie inspekcji na miejscu,

–          Zapewnić pełną i natychmiastową implementację zaleceń instytucji monitorujących traktaty,

–          Zapewnić dostarczenie na czas okresowych raportów do instytucji monitorujących traktaty.

Prawa Człowieka i Anty-terroryzm

Zebrane przez ponad 40 lat przez Amnesty International dowody na podstawie monitoringu prawa i praktyk potwierdzają , że środki podjęte w odpowiedzi na rzeczywiste lub dostrzegane groźby terrorystyczne często mają negatywny i długoterminowy wpływ na pokojowe przestrzeganie praw człowieka. Ustawodawstwo dotyczące bezpieczeństwa często zagraża prawom osób podejrzanych o popełnienie przestępstw przeciwko bezpieczeństwu. Definicja „terroryzmu” w ustawodawstwie narodowym dotyczącym bezpieczeństwa jest szeroka i niejednoznaczna, co prowadzi do uznania za niezgodne z prawem działań pokojowych. Amnesty International szczególnie obawia się, że regulacje i środki odnoszące się do bezpieczeństwa mogą determinować określone prawa człowieka, mianowicie:

–          prawo człowieka do życia, wolności i bezpieczeństwa,

–          prawo do wolności od tortur i innego okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowaniu lub karaniu,

–          prawo do wolności od arbitralnego aresztowania lub uwięzienia,

–          prawo do ubiegania się o azyl i niepodleganie przymusowym powrotom do kraju, w którym istnieje niebezpieczeństwo poważnego łamania praw człowieka.

Uchwalenie na 57 Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ rezolucji dotyczącej praw człowieka i anty-terroryzmu nadało silny rozmach Komisji do dalszego wzmacniania międzynarodowej ochrony praw człowieka w kontekście podejmowanych przez kraje środków anty-terrorystycznych. Amnesty International apeluje do Komisji  Praw Człowieka o uchwalenie rezolucji w celu:

–          ustanowienia nowego mechanizmu w ramach upoważnienia do monitorowania i analizowania wpływu ustawodawstwa dotyczącego bezpieczeństwa i środków odnoszących się do praw człowieka i ustalenia zaleceń dotyczących ochrony praw człowieka w tym kontekście,

–          wnioskowania o przeprowadzenie odpowiedniej „specjalnej procedury” prac Komisji, która zajęłaby się monitorowaniem i sporządzeniem raportu na temat wpływu tych środków na te prawa w granicach ich upoważnienia i ustalenie zaleceń w celu ich skutecznego stosowania,

–          wnioskowania do Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka by zapewnił wysoki poziom wydajności OHCHR w celu wspierania i koordynacji wysiłków różnych instytucji Narodów Zjednoczonych, aby monitorować i analizować wpływ podjętych przez państwa środków anty-terrorystycznych na prawa człowieka.

KARA ŚMIERCI

Informacje zebrane przez Amnesty International wskazują na ciągły postęp w kierunku zniesienia kary śmierci na całym świecie. Do końca 2002 roku 76 państw zniosło karę śmierci za wszystkie przestępstwa; 15 zniosło ja tylko za zwykłe przestępstwa a 20 było zwolennikami zniesienia jej w praktyce, co daje 111 krajów-zwolenników zniesienia kary śmierci w ustawodawstwie lub praktyce. 84 państwa nadal utrzymują karę śmierci.

Kolejnym ważnym krokiem było przyjęcie w lutym 2002 roku przez Radę Europy Protokołu nr 13 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka-pierwszego międzynarodowego traktatu, który zapewnia zniesienie kary śmierci we wszystkich okolicznościach. Do końca 2002 roku Protokół ratyfikowało 5 z 44 państw członkowskich Rady Europy a podpisały go 34 kraje.

Pozostałe 3 traktaty abolicyjne – II Dodatkowy Protokół do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, Protokół nr 6 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Protokół do Amerykańskiej Konwencji Praw Człowieka w celu zniesienia kary śmierci ratyfikowało odpowiednio 49, 41 i 8 państw.

Pomimo tych pozytywnych oznak egzekucje nadal są wykonywane, a w niektórych państwach zabezpieczenia odnoszące się do rezolucji Komisji nr 2002/77 nie są respektowane. Kara śmierci jest stosowana w przypadku osób chorych psychicznie, opóźnionych w rozwoju umysłowym, skazanych za przestępstwa popełnione bez użycia siły a także w wielu przypadkach, w których oskarżonych pozbawiono sprawiedliwego procesu. Amnesty International pozostaje również głęboko zaniepokojona stosowaniem kary śmierci wobec nieletnich sprawców – osób poniżej 18 roku życia skazanych za popełnienie przestępstwa. Amnesty International jest zdania, że jest to również naruszeniem międzynarodowego prawa zwyczajowego.

Jako członek Światowej Koalicji przeciwko Karze Śmierci, Amnesty International wzywa do:

• przyjęcia rezolucji dotyczącej kwestii kary śmierci, która powtarzałaby postanowienia wcześniejszych rezolucji Komisji na ten temat,
• potwierdzenia, że orzekanie kary śmierci wobec nieletnich, w czasie kiedy komisja ds. wykroczeń orzeknie o sprzeczności z międzynarodowych prawem zwyczajowym, jak postanowiła Podkomisja ds. Promocji i Ochrony Praw Człowieka,
• wezwania państw utrzymujących ten rodzaj kary, aby nie rozszerzały jego zastosowania na przestępstwa, które nie są nią zagrożone obecnie.

PROTOKÓŁ DODATKOWY DO MIĘDZYNARODOWEJ UMOWY O PRAWACH EKONOMICZNYCH, SOCJALNYCH I KULTUROWYCH

Protokół Dodatkowy do Międzynarodowego Paktu Praw Społecznych, Gospodarczych i Kulturalnych (ICESCR) potwierdziłby uniwersalny charakter, niepodzielność i współzależność wszystkich praw człowieka.

Korzyści z protokołu dodatkowego będą następujące:

• pierwsze i najważniejsze, zapewniłby osobom indywidualnym i grupom  możliwość uciekania się do międzynarodowej pomocy w przypadku łamania praw ekonomicznych, socjalnych i kulturowych,
• zaznaczyłby istotny krok  w kierunku zasady progresywnej realizacji praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych, do realizacji której państwa-strony ICESCR same się zobowiązały.
• Rozważanie specyficznych przypadków naruszenia praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych prowadziłoby do rozwoju nauki prawa oraz
• wzmocniłby związki pomiędzy Komitetem Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych a państwami-stronami poprzez stworzenie impulsu na poziomie narodowym dla tych państw w celu zapewnienia efektywnego wprowadzenia w życie praw zagwarantowanych w ICESCR.

Amnesty International wzywa Komisję do przyjęcia rezolucji w celu:

• Utworzenia na czas nieokreślony, pomiędzy sesjami Komisji, grupy roboczej, która miałaby przygotować projekt dodatkowego protokołu ICESCA jak określono w rezolucji 2002/24
• Zwrócenia się do grupy roboczej aby spotkała się co najmniej na 2 tygodnie przed 60 Sesją Komisji,
• Zwrócenia się do Sekretarza Generalnego aby zapewnił grupie roboczej niezbędną pomoc

PRAWA CZŁOWIEKA DOTYCZACE UCHODŹĆOW I STRAJĄCYCH SIĘ O AZYL

W obecnych czasach, kiedy to państwa wycofują wiele ochronnych uregulowań dotyczących międzynarodowego reżimu/ statusu uchodźców, podkreślenie ochrony uchodźców i ubiegających się o azyl w ramach szerszej grupy obcokrajowców, traktowane jako kwestia ochrony praw człowieka nabiera szczególnego znaczenia. W pierwszej kolejności Amnesty International wzywa Komisję do przyjęcia rezolucji dotyczącej praw człowieka- uchodźców i starających się o azyl w celu zapewnienia im ochrony przed nadużywaniem władzy a w szczególności bezbronności sytuacji w jakiej się znaleźli.

Amnesty International jest zaniepokojona łamaniem praw człowieka w krajach pochodzenia jak i  przesiedleniami w czasie trwania konfliktów zbrojnych. Są one najczęściej pierwotną przyczyną przymusowych wysiedleń i często są dokonywane przez rządy, pozostając niekontrolowanymi przez społeczność międzynarodową. Uchodźcy i starający się o azyl często są narażeni na arbitralne pozbawienie wolności. W obliczu poważnych naruszeń praw człowieka takich jak m. in. odmowa ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych praw w państwie azylu często skutkuje powrotem ludzi do ich krajów pochodzenia. Poszukiwanie rozwiązania problemu  ucieczek uchodźców jest często zafałszowane przez fakt, że  „rozwiązania” proponowane przez rząd i społeczność międzynarodową nie stoją na staży fundamentalnych standardów praw człowieka. Aby zapewnić należyty powrót do kraju, musi być wzięte pod uwagę: bezpieczeństwo, godność i pełne respektowanie praw człowieka zaangażowanych osób.

 Należy upewnić się, że państwa wypełniają swoje obowiązki zapewniając wprowadzanie w życie  praw uchodźców. W obrębie międzynarodowego prawa uchodźców nie istnieje żadna porównywalna instytucja monitorująca wyposażona w mechanizmy ustanowione przez międzynarodowe ustawodawstwo praw człowieka. Tak więc, Amnesty International cały czas zbliża się do Konwencji dotyczącej Statusu Uchodźców z 1951 roku, jako instrumentu praw człowieka i wywiera naciski na państwa celem przestrzegania jej postanowień, jednocześnie będąc orędowniczką wykorzystania instytucji zajmujących się międzynarodowymi prawami człowieka i mechanizmów zapewniających ochronę uchodźców i ubiegających się o azyl.

Amnesty International apeluje do Komisji o:

• Przyjęcie rezolucji dotyczącej praw uchodźców, która uzna, że prawa człowieka i podstawowe wolności-bez żadnych różnic-są prawami każdej jednostki i ze względu na ich szczególną potrzebę ochrony międzynarodowej, powinni otrzymać dodatkowe, specjalne prawa włączając w to prawo do ubiegania się o azyl przed prześladowaniem zgodnie z art. 14 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka,
• Uruchomienie odpowiedniej Specjalnej Procedury Komisji do zwrócenia szczególnej uwagi na prawa człowieka-uchodźców i starających się o azyl  i innych osób przesiedlonych,
• Wniosek, by Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka przygotował analityczny raport na temat ochrony praw człowieka uchodźców i szukających azylu i innych kategorii wysiedleńców.

KRAJE, KTÓRYCH DOTYCZY APEL

KOLUMBIA

Amnesty International nie zaobserwowała prawie żadnego postępu w kwestii wprowadzenia w życie zaleceń zawartych w oświadczeniu Przewodniczącego 58 Sesji Komisji, dotyczącego przestrzegania praw człowieka w Kolumbii.

Organizacja stale otrzymuje informacje ujawniające powszechne i systematyczne naruszenia praw człowieka przez siły bezpieczeństwa i  sprzymierzone z nimi jednostki paramilitarne oraz łamanie prawa międzynarodowego przez uzbrojone grupy opozycji.

Od momentu zerwania rozmów pokojowych w lutym 2002 roku, rząd na czele z prezydentem Alvaro Uribe wprowadził w życie doktrynę „demokratycznego bezpieczeństwa”, której celem jest zakończenie konfliktu zbrojnego. Jednakże doktryna ta nie obejmuje programu walki z łamaniem praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego.

Utworzenie sieci cywilnych informatorów i „żołnierzy pokoju” w liczbie miliona, od których wymaga się współpracy z siłami bezpieczeństwa naraża ich na niebezpieczeństwo ataków drugiej strony konfliktu. Zamiar ponownego wprowadzenia propozycji przyznających władzę sądową siłom zbrojnym naraża na dalsze utrzymywanie się bezkarności a ograniczony wstęp na teren konfliktu służy jedynie narastaniu już poważnej sytuacji praw człowieka w Kolumbii.

Amnesty International wzywa Komisję do:

·         przyjęcia rezolucji wyrażającej poważne zaniepokojenie pogłębiającym się kryzysem praw człowieka w Kolumbii,

·         wyrażenia dogłębnego rozczarowania z powodu niewdrożenia zaleceń 58 Sesji Komisji i nakłonienie rządu do sporządzenia narodowego planu działań, który ma wprowadzić zalecenia w celu położenia kresu bezkarności włączając w to podjęcie śledztwa w sprawach o naruszenie praw człowieka i postawienie odpowiedzialnych przed sądem powszechnym zgodnie z międzynarodowymi standardami sprawiedliwego procesu,

·         nakłonienia rządu do podjęcia efektywnych i stanowczych kroków w celu walki i likwidacji paramilitarnych grup i zerwania ich powiązań z siłami bezpieczeństwa,

·         nakłonienia rządu do podjęcia wszystkich niezbędnych środków gwarantujących ochronę obrońców praw człowieka, osób przesiedlonych i ludności cywilnej,

·         nakłonienia rządu aby udostępnił wjazd do strefy konfliktu organizacjom humanitarnym i zajmującym się międzynarodowymi prawami człowieka oraz by zlikwidował ograniczenia w ruchu,

·         namówienia rządu do pełnej współpracy z Organizacją Narodów Zjednoczonych włączając w to wydanie zaproszenia na inspekcję, obejmującego wszystkie „tematyczne mechanizmy” prac Komisji,

·         zapewnienia odpowiednich funduszy pod nadzorem Biura OHCHR w Kolumbii włącznie z dokładną i wzmożoną obecnością na tym polu,

·         zwrócenia się do Wysokiego Przedstawiciela Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka z wnioskiem o przedstawienie wstępnego raportu na 58 Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ oraz końcowego raportu na 60 Sesji Komisji.

DEMOKRATYCZNA REPUBLIKA KONGA (DRK)

Amnesty International jest głęboko zaniepokojona systematycznym i szeroko rozprzestrzenionym łamaniem praw człowieka włączając w to bezprawne mordowanie setek tysięcy cywilów i przesiedlanie milionów ludzi, podczas gdy setki tysięcy innych napływa do kraju. Za pogwałcenie praw człowieka odpowiedzialne są siły zbrojne pod dowództwem rządu DRK, Rwandy, Ugandy, oraz kongijskie i zagraniczne grupy polityczne. Członkowie sił zbrojnych DRK dokonują bezprawnych egzekucji na nieuzbrojonej ludności cywilnej i nadużywają swej siły, a działania rządu przeciwko podejrzanym prawie we wszystkich przypadkach nie dają rezultatu. Tortury i znęcanie się zatacza coraz szersze kręgi, szczególnie w nieoficjalnych izbach zatrzymań dla młodocianych przestępców prowadzonych przez siły zbrojne. Zatrzymani są stale przetrzymywani w odosobnieniu i bici. Liczne doniesienia mówią o gwałtach dokonywanych przez członków sił zbrojnych i bezpieczeństwa na zatrzymanych kobietach.

Na terytoriach wschodnich Demokratycznej Republiki Konga, kontrolowanych przez uzbrojone grupy polityczne wspomagane przez zagraniczne rządy Burundii, Rwandy, Ugandy, pogwałcenie praw człowieka jest szeroko rozpowszechnione – dochodzi tam do morderstw na nieuzbrojonych cywilach, arbitralnych aresztowań, bezprawnego pozbawienia wolności, tortur, gwałtów, rekrutacji dzieci do wojska.

W regionie kontrolowanym przez Rally for Congoleese Democracy-Goma powszechne jest łamanie praw człowieka – zabójstwa cywilów, arbitralne aresztowania, bezprawne zatrzymania, tortury, gwałty. Tego rodzaju nadużycia są często odpowiedzią na ataki opozycji RCD-Goma: uzbrojonych grup politycznych Rwandyjczyków, zdominowanych przez Hutu Burundyjczyków i Mayi-Mayi milicji.

Amnesty International apeluje do Komisji o:

• wsparcie w utworzeniu międzynarodowej komisji śledczej do spraw poważnych nadużyć praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego w kontekście konfliktu w Demokratycznej Republice Konga i złożenie przez nią raportu na 60 Sesji Komisji w 2004 roku,
• wezwanie wszystkich stron konfliktu w DRK by zalecili swoim walczącym podwładnym zaprzestanie łamania praw człowieka i przestrzeganie międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego,
• wezwanie wszystkich zaangażowanych w konflikt rządów by zapewniły podjęcie natychmiastowych i bezstronnych dochodzeń w sprawie zarzutów łamania praw człowieka i postawili przed sądem odpowiedzialnych za ich popełnienie zgodnie z międzynarodowymi standardami sprawiedliwego procesu,
• wezwanie rządów do wydania zaproszenia na inspekcję, obejmującego wszystkie „tematyczne mechanizmy” prac Komisji oraz do pełnej współpracy z instytucjami monitorującymi traktat i do odnowienia mandatu Specjalnego Sprawozdawcy w DRK.

IZRAEL I TERYTORIA OKUPOWANE

Kryzys praw człowieka w kontekście powstania palestyńskiego (al.-Aqsa intifada) przeciwko izraelskiej okupacji pogłębił się.

Od 29 września 2000 do połowy grudnia 2002 roku, około 1800 Palestyńczyków zostało zabitych przez Armię Izraelską przy czym większość z nich bezprawnie, z czego ponad 300 tysięcy to dzieci. Izraelskie siły Obrony (ISO) bombardują i ostrzeliwują gęsto zaludnione obszary palestyńskie za pomocą F16, śmigłowców bojowych i czołgów.

W przeciwieństwie do twierdzeń ISO i rządu, że otwierają ogień w sytuacji nadciągającego niebezpieczeństwa dla życia i tylko wobec zidentyfikowanych źródeł palestyńskiego ataku, członkowie ISO ostrzelali pociskami dużego kalibru tereny gęsto zaludnione przez nieuzbrojoną ludność cywilną, która nie stanowi zagrożenia ani dla członków ISO ani dla nikogo innego. Świadkami takich przypadków byli delegaci Amnesty International, pracownicy ONZ, przedstawiciele lokalnych i międzynarodowych organizacji pozarządowych oraz dziennikarze.

Palestyńskie zbrojne grupy również wzmogły swoje ataki na ludność izraelską. W zeszłym roku większość ofiar wśród izraelskich cywilów stanowili zabici podczas zamierzonych i masowych ataków samobójczych w autobusach, restauracjach, centrach handlowych i na ulicach. Grupy przyznające się do tych ataków to: brygady Izz-al-Din, al-Qassam, wojskowy odłam Hamasu, islamistyczny Jihad, Brygady Męczenników al-Aqsa, odłam Fatah’u i Popularny Front Wyzwolenia Palestyny (PFLP).

Od początku intifady, ISO zniszczyły ponad 3 tysiące palestyńskich domów na Terytoriach Okupowanych, duże obszary rolnicze, własność prywatną i publiczną oraz infrastrukturę elektryczną i wodną na obszarach miejskich i wiejskich.

W 2002 roku duże obszary ziemi uprawnej zostały spustoszone i skonfiskowane przez ISO na Zachodnim Brzegu na skonstruowanie „pasa bezpieczeństwa”, który nie jest tworzony na „Zielonej Linii” ale na obszarze Zachodniego Brzegu, który odbiera dostęp mieszkańcom strefy buforowej do ich ziemi, będącej w większości ich jedynym środkiem przeżycia.

Od września 2000 roku na Terytoriach Okupowanych stale wprowadza się na niespotykaną skalę przedłużające się zamknięcia stref oraz godziny policyjne. Palestyńskie miasta i wioski zostały odcięte od siebie i od okolicznych wsi, podczas gdy ogłaszano godziny policyjne w większych aglomeracjach. Te radykalne środki zbiorowej kary oddziaływują na miliony Palestyńczyków pozbawiając ich dostępu lub też ściśle ograniczając dostęp do pracy, szkoły, opieki medycznej. W wyniku zamknięcia stref i ustanowienia godzin policyjnych dziesiątki tysięcy Palestyńczyków straciło pracę a gospodarka palestyńska upadła. Odsetek bezrobotnych wzrasta w bardzo szybkim tempie, a połowa społeczeństwa palestyńskiego żyje obecnie na granicy nędzy.

Podczas 58 Sesji Komisji uchwalono kilka rezolucji, z których jedna miała upoważniać Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka do prowadzenia misji inspekcyjnej na tym terytorium i zdania z niej relacji Komisji. Jednak została ona odrzucona przez rząd izraelski. Izrael ciągle sprzeciwia się rozmieszczeniu międzynarodowych obserwatorów i atakuje prawa człowieka, pracowników i działaczy organizacji humanitarnych ograniczając ich mobilność i działalność oraz wydalając ich lub odmawiając wjazdu na swoje terytorium.

Amnesty International wzywa Komisję do;

• przyjęcia rezolucji potępiającej poważne naruszanie międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego w Izraelu i na Terytoriach Okupowanych,
• wsparcia przy rozmieszczeniu w trybie pilnym obserwatorów, którzy mieliby monitorować i przeprowadzić dochodzenie oraz sporządzić raport dotyczący sytuacji praw człowieka,
• nakłonienia rządu izraelskiego by skończył z bezprawnymi morderstwami, poprzez podjęcie skutecznych środków gwarantujących, że izraelskie siły zbrojne nie będą masowo bombardować i ostrzeliwać terenów zamieszkałych ani nieuzbrojonych Palestyńczyków; oraz zapewni efektywny nadzór nad tymi środkami,
• nakłonienia władz palestyńskich do podjęcia środków zabezpieczających przed atakami uzbrojonych grup Palestyńczyków znajdujących się poza terytorium ich jurysdykcji na izraelskich cywilów oraz do zabezpieczenia sprawowania skutecznej kontroli nad tymi środkami,
• nakłonienie rządu izraelskiego i władz palestyńskich do podjęcia środków w celu zapewnienia natychmiastowych i bezstronnych dochodzeń w sprawie wszystkich zabójstw i postawienia winnych przed sądem zgodnie ze standardami sprawiedliwego procesu oraz zapewnienie skutecznej kontroli nad ich wykonaniem,
• zalecenia rządowi izraelskiemu natychmiastowego zakończenia bezprawnego niszczenia domów, ziemi i innej własności na Terytoriach Okupowanych i rekompensaty tym, których własność została zniszczona,
• nakłonienie rządu izraelskiego do zniesienia przedłużających się i nadmiernych zamknięć stref zamieszkałych przez Palestyńczyków na obszarze Terytoriów Okupowanych,
• nakłonienia rządu izraelskiego do wydania zaproszenia na inspekcję, obejmującego wszystkie „tematyczne mechanizmy” prac Komisji do Izraela i na Terytoria Okupowane,
• nakłanianie Specjalnych Sprawozdawców ds. pozasądowych, przyspieszonych lub arbitralnych egzekucji, ds. tortur, przemocy przeciwko kobietom, nietolerancji religijnej, współczesnych form rasizmu, warunków mieszkaniowych; Przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. Osób Przesiedlonych oraz Grupy Roboczej ds. Arbitralnych Zatrzymań do przeprowadzenia inspekcji w Izraelu i na Terytoriach Okupowanych.

NEPAL

Załamanie rozmów pokojowych i rozmieszczenie armii w listopadzie 2001 zaznaczyło nową fazę w konflikcie zbrojnym pomiędzy Komunistyczną Partią Nepalu (KPN – Maoistami) a siłami bezpieczeństwa. Rząd nazwał Maoistów organizacją „terrorystyczną” i dał siłom bezpieczeństwa szeroką władzę na mocy nowych antyterrorystycznych uregulowań prawnych. Do końca października 2002 zgodnie z upublicznionymi danymi  Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i królewskiej Armii Nepalu liczba osób zabitych w konflikcie wynosi 4.366. Amnesty International jest przekonana, że co najmniej połowę z nich zamordowano bezprawnie. Ogromną większość ofiar stanowili cywile, których w ten sposób karano za pomoc maoistom; pozostali to Maoiści umyślnie zabijani lub straceni po aresztowaniu.

Nadużycia praw człowieka przez Maoistów to: umyślne zabójstwa około 800 cywilów określanych jako „wrogowie rewolucji”, porwania dla okupu, torturowanie jeńców, umyślne zabijanie członków sił bezpieczeństwa.

Ciągle wzrasta ilość „zaginięć” i długotrwałych nieujawnionych uwięzień. Od 1998 roku do połowy 2001 Amnesty International odnotowała ponad 130 przypadków „zaginięcia” a podczas stanu wyjątkowego, który trwał od listopada 2001 do sierpnia 2002 – 66 takich przypadków.

O torturach stosowanych przez armię i policję donosi się prawie codziennie. Z informacji tych wynika, ze wojsko przetrzymuje ludzi z zawiązanymi oczami i skrępowanymi rękami dniami, tygodniami lub nawet miesiącami. Stosowane tortury to m. in. gwałt, falanga (bicie w podeszwy stóp), rażenie prądem, belena (rolowanie ciężkiego pętu wzdłuż ud powodujące miażdżenie mięśni), bicie żelaznymi prętami pokrytymi plastikiem, pozorowane egzekucje.

Amnesty International stoi na stanowisku, że bezkarność w przypadku łamania praw człowieka jest jednym z najbardziej destrukcyjnych czynników wpływających na sytuację praw człowieka. Członkowie sił bezpieczeństwa czują się zupełnie chronieni przed zewnętrzną kontrolą swoich działań. Najcięższa sankcja jaka im grozi to wewnętrzne dochodzenie.

Amnesty International wzywa Komisję do:

• Przyjęcia rezolucji wyrażającej poważne zaniepokojenie pogłębiającym się kryzysem praw człowieka w Nepalu,
• Wsparcia w utworzeniu biura OHCHR w Nepalu, które monitorowałoby przestrzeganie międzynarodowych praw człowieka i prawa humanitarnego i miałoby uprawnienia władzy sądowniczej; Narodowej Komisji Praw Człowieka oraz innych odpowiednich instytucji zwalczających bezkarność,
• Wyznaczenia Specjalnego Sprawozdawcy dla Nepalu jako dodatkowego środka wspomagającego proponowane biuro OHCHR,
• Zalecenia rządowi podjęcia natychmiastowych i bezstronnych dochodzeń w sprawie zarzutów łamania praw człowieka; zapewnienia, że winni staną przed sądem zgodnie z międzynarodowymi standardami sprawiedliwego procesu oraz zapewnienia odszkodowania ofiarom,
• Nakłonienie rządu do wydania zaproszenia na inspekcję, obejmującego  „tematyczne mechanizmy” prac Komisji i do pełnej współpracy z instytucjami monitorującymi traktat.

FEDERACJA ROSYJSKA

Amnesty International ubolewa, że podczas 58 Sesji Komisji nie odbyło się spotkanie i dyskusja na temat statystyki łamania praw człowieka w Czeczenii i nadal jest poważnie zaniepokojona sytuacją praw człowieka w Republice Czeczeńskiej oraz w innych miejscach na obszarze Federacji Rosyjskiej.

Bezkarność ciągle jest głównym i podstawowym czynnikiem sprzyjającym utrzymywaniu się łamania praw człowieka na terytorium Federacji Rosyjskiej. Władzom nie udało się podjąć skutecznych kroków w celu przeprowadzenia gruntownych dochodzeń w sprawach o naruszenie praw człowieka i postawić winnych przed sądem.

Tortury i znęcanie się występują często w obrębie administracji sądownictwa karnego ale bardzo rzadko skutkują skazaniem winnych. Nawet jeśli śledztwa są wszczynane, to bardzo często kończą się umorzeniem z powodu braku dowodów.

Nie udało się poprawić sytuacji praw człowieka w Czeczenii w ciągu zeszłego roku. Członkowie rosyjskich sił bezpieczeństwa nadal dopuszczają się poważnych nadużyć praw człowieka i prawie nigdy nie są za to ścigani sądownie. W innych częściach Federacji Rosyjskiej Czczeni są narażeni na dyskryminację, prześladowania, arbitralne uwięzieni, również podczas kryzysu wzięcia zakładników w moskiewskim teatrze.

Donoszono że wiele z tych nadużyć dokonano podczas „nalotów” (zaczistki) przeprowadzonych rzekomo w celu sprawdzenia danych osobistych, podczas których rosyjskie siły bezpieczeństwa dopuszczały się bicia, aresztowań i pozasądowych egzekucji na ludności cywilnej a także dochodziło do „zaginięć” cywilów.

Mówi się, że siły czeczeńskie także dopuszczają się łamania międzynarodowego prawa humanitarnego m. in. podczas ataków biorą za cel cywilnych członków pro moskiewskiej administracji, w wyniku których było kilkadziesiąt ofiar śmiertelnych i poważnie rannych. Siły Czeczeńskie przyznają się również do dokonania egzekucji na schwytanych żołnierzach rosyjskich.

 Około 110 tysięcy Czeczenów jest przesiedlonych w Inguszetii, przytaczając głównie względy bezpieczeństwa jako powód dla którego nie wracają do Czeczenii. Amnesty International jest wyjątkowo zaniepokojona doniesieniami o przymusowej repatriacji tysięcy przesiedlonych ludzi.

Amnesty International wzywa Komisję do:

• ustanowienia międzynarodowej komisji śledczej w sprawie zarzutów dotyczących poważnych nadużyć praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego w kontekście konfliktu zbrojnego w Czeczenii, która zdałaby raport na 60 Sesji Komisji w 2004 roku,
• zalecenia rządowi Federacji Rosyjskiej, by podjął natychmiastowe kroki w celu zaprzestania pozasądowych egzekucji, „zaginięć”, tortur i znęcania się , gwałtów w Czeczenii poprzez zapewnienie natychmiastowych i bezstronnych śledztw w sprawie wszystkich zarzutów i postawienia winnych przed sądem,
• zwrócenia się do Czeczeńskich grup zbrojnych o respektowanie wskazań międzynarodowego prawa humanitarnego w szczególności odnoszących się do cywilów i schwytanych żołnierzy,
• zalecenia rządowi by zaprzestał przymusowych repatriacji ludności przesiedlonej z Czeczenii,
• wezwania rządu do wydania zaproszenia obejmującego „specjalne procedury” prac Komisji w celu przeprowadzenia inspekcji w Federacji Rosyjskiej i do ułatwienia, bez dalszego opóźnienia, inspekcji Specjalnych Sprawozdawców ds. tortur, ds. pozasądowych, przyspieszonych lub arbitralnych egzekucji, ds. przemocy przeciwko kobietom; Przedstawiciela Sekretarza Generalnego ds. Osób Przesiedlonych zgodnie z wcześniejszymi apelami skierowanymi do Komisji.

UWAGI:

1. Istnieje 35 dodatkowych mandatów ustanowionych przez Komisję, znanych pod nazwą „specjalna procedura” albo „krajowy i tematyczny mechanizm”. Są to specjalni sprawozdawcy, przedstawiciele, eksperci i grupy robocze , które dzielą się na dwie kategorie: powołani do monitorowania sytuacji w kraju (obecnie 11) oraz powołani do monitorowania konkretnej grupy praw o zasięgu ogólnym (obecnie 24 mandaty).
2. Amnesty International używa terminu „terroryzm” w cudzysłowie , ponieważ nadal nie istnieje jedna ustalona prawnie definicja tego zjawiska. Termin ten jest rozumiany i używany przez rządy w bardzo różny sposób, ogólnie rzecz ujmując do opisania i potępienia aktów bezprawnego użycia siły w celach politycznych zwykle przez organizacje niepaństwowe.