Konwencja Rady Europy o przeciwdziałaniu handlowi ludźmi: Znaczący krok w kierunku zagwarantowania ochrony praw ofiar handlu ludźmi

14 państw, które do tej pory ratyfikowały Konwencję, wzięło na siebie zobowiązanie do ochrony i poszanowania praw ofiar handlu ludźmi. W tym gronie wciąż nie ma Polski.

 Amnesty International, Anti-Slavery International i La Strada International wzywają pozostałych 33 członków Rady Europy oraz Państwa Członkowskie Unii Europejskiej, w tym Polskę, do niezwłocznego pójścia w ślady Albanii, Austrii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Danii, Francji, Gruzji, Malty, Mołdawii, Norwegii, Rumunii i Słowacji, które już stały się stronami Konwencji I wdrażają jej postanowienia.

-W Europie i przez jej terytorium kobiety, mężczyźni i dzieci są transportowani i sprzedawani w celu wyzysku w wielu sektorach gospodarki , m.in. do prac domowych, rolnictwa, budownictwa, przemysłu, opieki zdrowotnej i przymusowej prostytucji. Zjawisko to dotyczy milionów ludzi w skali całego globu. Jednak dokładne rozmiary procederu nie są znane, po części ze względu na jego  -podziemny- i utajony charakter oraz z powodu trudności w zidentyfikowaniu i zlokalizowaniu jego ofiar.-, stwierdziłą Klara Skrivankova z Anti-Slavery International.

Jill Heine z Amnesty International dodała -Gdy ktoś pada ofiarą handlu ludźmi, nieodwracalnie naruszana to jego/jej godność i inne prawa człowieka, bezwzględnie i z pełną premedytacją łamane przez oprawców. Porwania, przetrzymywanie wbrew woli w złych warunkach, bicie, wykorzystywanie seksualne i inne formy tortur są codziennością dla ofiar handlu ludźmi. Na liście praw człowieka, które są wobec nich łamane znajduje się m.in.: prawo do fizycznej i psychicznej integralności, wolności I bezpieczeństwa swej osoby, wolności od niewolnictwa, praktyk opartych na niewolnictwie, tortur i innych form okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania; prawo do prywatności, swobody poruszania się, dostępu do opieki zdrowotnej i schronienia. Te wszystkie prawa są człowiekowi odbierane z chwilą gdy dla przemytników staje się <>.-
    
Z chwilą gdy ofiary handlu ludźmi stają się obiektem zainteresowania władz, najczęściej traktowane są jako przestępcy, nielegalni imigranci ekonomiczni lub – w sytuacji gdy mogą być pomocni w ujęciu i osądzeniu przemytnika – jako użyteczne narzędzia systemu sprawiedliwości. Rzadko kiedy władze zwracają uwagę na psychologiczne, medyczne I społeczne konsekwencje trudnych doświadczeń, które były udziałem ofiar handlu ludźmi.. Pomoc – o ile w ogóle oferowana – często jest uzależniana od gotowości ofiar do współpracy z prokuratorami w ściganiu I postawieniu przed sądem przemytników. Taka współpraca może się okazać groźna dla ofiar handlu ludźmi i ich rodzin, bo naraża ich na zemstę przemytników i dalszy wyzysk.

-Dostęp do wymiaru sprawiedliwości, obejmujący uzyskanie prawa do odszkodowania i pełnego zadośćuczynienia dla ofiar handlu ludźmi jest niezwykle rzadki w Europie. Zidentyfikowani na terytorium danego kraju obcokrajowcy bez prawa legalnego pobytu są najczęściej niemal natychmiast deportowani bez refleksji nad ryzykiem, na jakie mogą być narażeni po powrocie do ojczyzny. Często padają tam ponownie ofiarami handlu ludźmi lub innych form przemocy.-, podsumowała Marieke van Doorninck z La Strada International .

Te państwa, które zostają stronami Konwencji o przeciwdziałaniu handlowi ludźmi,  decydują się na inne podejście. Zobowiązując się po podjęcia indywidualnych i zbiorowych działań w celu kryminalizacji tego procederu, przyjęły metodę małych kroków.. Obejmuje ona:
–    mechanizm identyfikacji osób, które padły ofiarami handlu ludźmi;
–    osobom, wobec których istnieją racjonalne przesłanki, że są ofiarami handlu ludźmi, oferuje się wsparcie i ochronę, niezależnie od ich gotowości współpracy przy ściganiu i osądzeniu osób, odpowiedzialnych za handel ludźmi;
–    ofiarom handlu ludźmi zapewnia się dostęp do  zadośćuczynienia I rekompensaty.

W przyszłym roku, państwa-strony Konwencji o przeciwdziałaniu handlowi ludźmi wybiorą 10-15 niezależnych ekspertów do ciała doradczego, znanego jako GRETA,, którzy wspólnie będą wspierać implementację Konwencji w poszczególnych krajach. Amnesty International, Anti-Slavery International i La Strada International wzywają państwa-strony Konwencji oraz Komitet Ministrów Rady Europy do zapewnienia otwartego i przejrzystego procesu nominacji kompetentnych i doświadczonych kandydatów do GRETA-y oraz wyposażenia tego ciała doradczego w odpowiednie zasoby do realizacji powierzonych mu zadań.

Tłum.: Kaja Kulesza