Wolność słowa i wolność zrzeszania się
Surowe restrykcje dotyczące wolności słowa i zrzeszania się mają wpływ na życie tysięcy Kubańczyków w całym kraju.
Na Kubie, wszystkie media nadawcze i drukowane są pod stałą kontrolą państwa. Ponadto – poza biurami rządowymi i instytucjami edukacyjnymi – dostęp do Internetu jest znacznie ograniczony.
Dysydenci i krytycy kubańskiego reżimu, m.in. dziennikarze, są często aresztowani i przetrzymywani w odosobnieniu. Niektórzy z nich trafili do aresztu w trybie prewencyjnym, na podstawie domniemania o -niebezpieczeństwie popełnienia przestępstwa- (ang. -pre-criminal dangerousness-).
W 2006 roku można było zauważyć wzrost liczby przypadków nękania i zastraszania niezależnych dziennikarzy i bibliotekarzy.
Od stycznia do sierpnia 2006 r., dziennikarz Guillermo Farińas prowadził przerywany strajk głodowy w celu zdobycia dostępu do Internetu. Bez skutku.
Armando Betancourt Reina, niezależny dziennikarz, został aresztowany 23 maja 2006 r., gdy robił notatki i zdjęcia podczas eksmisji mieszkańców domu w miasteczku Camagüey. Został oskarżony o -zakłócanie porządku publicznego-. Dziennikarz ten był podobno przetrzymywany w odosobnieniu przez tydzień w jednym z posterunków policji, a następnie, 6 czerwca 2006 r., przewieziony do więzienia Cerámica Roja w Camagüey.
Więźniowie sumienia
Przynajmniej 67. więźniów sumienia – czyli osób takich jak nauczyciele, dziennikarze i obrońcy praw człowieka, zatrzymanych za swoją pokojową działalność – jest obecnie przetrzymywanych w więzieniach na terenie Kuby Trafili tam w wyniku nieuczciwych procesów, niezgodnych z międzynarodowymi standardami.
AI prowadzi aktualnie przegląd kilkudziesięciu przypadków innych więźniów, którzy być może także zostaną uznani za więźniów sumienia.
13. mężczyzn i kobiet odbywa swoje kary pozbawienia wolności poza więzieniem ze względu na zły stan zdrowia.
W 2006 r. na wolność wyszedł zaledwie 1 więzień sumienia.
Orlando Zapata Tamayo, murarz i hydraulik, został aresztowany 20 marca 2003 r. podczas udziału w strajku głodowym w Fundación Jesús Yánez Pelletier w Hawanie. Strajkujący domagali się wówczas wypuszczenia na wolność Oscara Biscet i innych więźniów politycznych.
W 2003 roku, został on skazany na karę 3 lat pozbawienia wolności za okazywanie -pogardy wizerunkowi Fidela Castro-, -zakłócanie porządku publicznego- oraz -opór-. W listopadzie 2005 r., został skazany na dalszych 15 lat więzienia za -okazywanie pogardy- i -opór- w więzieniu. W maju 2006r., ponownie postawiono mu te zarzuty i skazano na dalszych 7 lat pozbawienia wolności. Obecnie odsiaduje wyrok 25 lat i 6 miesięcy więzienia.
Arbitralne zatrzymania
Amnesty International niemal codziennie otrzymuje doniesienia na temat dysydentów politycznych, niezależnych dziennikarzy i krytyków reżimu, aresztowanych za prowadzenie działań dysydenckich lub za raportowanie na temat sytuacji praw człowieka na Kubie. Są oni umieszczani w więzieniach, gdzie oczekują na proces. W niektórych przypadkach, zmuszeni są czekać na proces miesiącami lub nawet latami; w innych -wyrok na nich zapada w ciągu kilku dni.
Więzień sumienia Julio César López Rodríguez, Wiceprezes Frente Línea Dura i Dyrektor niezależnej biblioteki, został zatrzymany 22 lipca 2005 r., gdy chciał wziąć udział w pokojowej demonstracji przed budynkiem Ambasady Francji. Od wielu lat brał on udział w kampaniach na rzecz reformy politycznej i obrony praw człowieka oraz przechowywał antytotalitarne książki w swojej bibliotece. Był przetrzymywany bez postawienia zarzutów i procesu.
Areszt bez postawienia zarzutów i procesu
Mnóstwo osób jest przetrzymywanych na terenie całej Kuby bez postawienia im zarzutów, a w niektórych przypadkach również bez procesu. Podstawą do ich zatrzymania są podejrzenia o działania kontrrewolucyjne lub inne, niejasne zarzuty.
Więzień sumienia Emilio Leyva Pérez, Prezes Hard Front Line, Frente Línea Dura oraz delegat Zgromadzenia na rzecz Promocji Społeczeństwa Obywatelskiego (Asamblea para promover la Sociedad Civil) został aresztowany 13 lipca 2005 r. w trakcie udziału w pokojowej imprezie w Hawanie. Był przetrzymywany bez procesu i bez postawienia mu zarzutów. W przeszłości został już uznany przez AI za więźnia sumienia, po tym, jak został zatrzymany w lutym 2002 r. Wówczas był przetrzymywany bez procesu aż do dnia wypuszczenia go na wolność w czerwcu 2004 roku.
Nieuczciwe wyroki
Dysydenci polityczni i krytycy reżimu są często skazywani za przestępstwo, znane jako tzw. -zagrożenie społeczne-. Jest to działanie zapobiegawcze, mające powstrzymać -skłonność do popełnienia przestępstwa-, ukierunkowane na eliminację zachowań sprzecznych z -socjalistycznym morale-, takich jak -pijaństwo-, -uzależnienie od narkotyków- czy -zachowanie aspołeczne-. Niepokojącym jest, że działanie to jest stosowane wyłącznie wobec dysydentów politycznych, niezależnych dziennikarzy i krytyków reżimu. Osoby sądzone pod zarzutem stanowienia -zagrożenia- są skazywane na kary do 4 lat pozbawienia wolności, podczas których prawo zapewnia -leczenie terapeutyczne-, -reedukację- oraz -nadzór organu Państwowej Policji Rewolucyjnej (ang. National Revolutionary Police)-.
Alexander Santos Hernández, koordynator krajowy organizacji Wschodni Sojusz Demokratyczny (Alianza Democrática Oriental, ADO) został zatrzymany 5 czerwca 2006 r. i skazany w procesie w trybie przyspieszonym na karę 4 lat więzienia za -zagrożenie społeczne-.
W listopadzie 2004 r., odsiadywał wyrok 6 miesięcy więzienia za -nieposłuszeństwo-, jakim było zbieranie podpisów pod projektem Varela, którego celem było zorganizowanie narodowego referendum w sprawie wprowadzenia demokratycznych reform.
Nękanie i prześladowanie dysydentów i krytyków
W 2006 r., zauważono wzrost liczby przypadków nękania i prześladowania krytyków i dysydentów politycznych, dokonywanych przez quasi-oficjalne grupy w ramach tzw. aktów wyparcia się. Według ofiar tych praktyk, akty i demonstracje wyparcia się są organizowane w porozumieniu z władzami.
AI jest przekonana, że akty wyparcia się mogą doprowadzić do psychicznego znęcania się nad więźniami i ich rodzinami. Zanotowano również przypadki agresji fizycznej podczas niektórych aktów wyparcia się.
Juan Carlos González Leiva, Prezes Kubańskiej Fundacji Praw Człowieka, stał się w swoim domu w Ciego de Avila obiektem kilku aktów wyparcia się. Pod adresem jego i jego rodziny demonstranci wielokrotnie kierowali groźby. Leiva został aresztowany w marcu 2002 roku za -brak poszanowania-, -zakłócanie porządku publicznego-, -opór- i -nieposłuszeństwo-. Spędził 2 lata w więzieniu, bez procesu. W kwietniu 2004 r. został skazany na 4 lata aresztu domowego.
Kara śmierci
Kuba wciąż utrzymuje orzekanie kary śmierci za poważne przestępstwa, takie jak działania terrorystyczne. Jednakże, w ostatnich latach, kara ta była rzadko stosowana.
Ostatnia znana egzekucja miała miejsce w kwietniu 2003 r., gdy trzech młodych mężczyzn zostało skazanych na śmierć za porwanie łódki, aby uciec z wyspy.
Z informacji posiadanych przez AI wynika, że obecnie na Kubie około 40 osób skazanych jest na karę śmierci. Jednak dokładna liczba skazanych nie jest znana ze względu na ograniczony dostęp do akt sądowych i oficjalnych dokumentów.
Amnesty International uważa, że kara śmierci jest skrajną formą okrutnego, nieludzkiego i poniżającego traktowania lub karania i stanowczo sprzeciwia się jej stosowaniu, niezależnie od okoliczności.
Wpływ embarga USA
Amnesty International nawołuje o zniesienia embarga nałożonego przez USA na Kubę. Uniemożliwia ono Kubańczykom czerpanie korzyści z wielu praw gospodarczych, społecznych i kulturowych, które im przysługują, łącznie z prawem do żywności, zdrowia i warunków sanitarnych. Embargo bowiem dotyka najsłabszych i najbardziej narażonych na krzywdę członków społeczeństwa.
Według informacji opublikowanych przez UNICEF, dostępność leków i podstawowych materiałów medycznych na Kubie znacznie pogorszyła się w wyniku embarga nałożonego przez Stany Zjednoczone na Kubę (1).
AI jest przekonana, że embargo to istotnie podważyło prawo Kubańczyków do przemieszczania się między ich wyspą a Stanami Zjednoczonymi oraz ograniczyło możliwość jednoczenia rodzin.
(1) Raport Sekretarza Generalnego ONZ na Zgromadzenie Ogólne ONZ na temat punktu 27 porządku obrad -KONIECZNOŚĆ ZAWIESZENIA GOSPODARCZEGO, SPOŁECZNEGO I KULTUROWEGO EMBARGA NAŁOŻONEGO NA KUBĘ PRZEZ STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI PÓŁNOCNEJ- z 20 września 1995 r. znajduje się na stronie: http://www.un.org/documents/ga/docs/50/plenary/a50-401.htm
Tłumaczenie: Aleksandra Ludwig