Organizacja oskarża europejskie rządy o współudział w tych naruszeniach poprzez aktywne wspieranie libijskich władz w zatrzymaniach na morzu oraz odsyłaniu ludzi z powrotem do miejsc detencji w Libii.
Unia Europejska przymyka oczy na cierpienie ludzi spowodowane przez politykę migracyjną polegającą na zlecaniu Libii kontrolowania granic,
powiedziała Aleksandra Fertlińska, koordynatorka kampanii Amnesty International.
Kiedy europejscy liderzy nie szczędzą wysiłków, aby wspierać libijską straż przybrzeżną w przechwytywaniu tak wielu osób jak to tylko możliwe, w rzeczywistości odsyłają uchodźców i migrantów prosto do libijskich centrów detencji, w których notorycznie dochodzi do naruszeń praw człowieka, w tym tortur. Nikt nie powinien odsyłać kogokolwiek z powrotem do Libii,
– dodała Fertlińska.
Przynajmniej 7 000 migrantów i uchodźców pozostaje w ośrodkach przetrzymywania, gdzie dochodzi do nadużyć, a także brakuje wody i jedzenia. Od marca nastąpił znaczny wzrost liczby osób przetrzymywanych – według libijskich statystyk w detencji przebywało 4 400 migrantów i uchodźców.
Rządy UE muszą zaprzestać wykorzystywania libijskiej straży przybrzeżnej do przetrzymywania ludzi w Libii, zamiast tego pracować na rzecz zamknięcia ośrodków detencji, przesiedlania uchodźców w Europie, oraz umożliwienia UNHCR wsparcia wszystkich uchodźców przebywających na terenie Libii- dodała Fertlińska.
Od końca 2016 roku, państwa członkowskie UE, w szczególności Włochy – rozpoczęły działania mające na celu zamknięcie szlaku migracyjnego przez Libię oraz Morze Śródziemne. Jednym z takich działań było wzmocnienie roli libijskiej straży przybrzeżnej w zatrzymywaniu migrantów i uchodźców oraz zawracaniu ich z powrotem do Libii.
Włochy oraz inne europejskie kraje zapewniły libijskiej straży przybrzeżnej wyposażenie, w tym przynajmniej 4 łodzie motorowe, szkolenia oraz inne formy wsparcia. Na początku 2018 roku, włoska straż przybrzeżna rozpoczęła przekazywanie koordynatów operacji ratowniczych podejmowanych na wodach międzynarodowych w pobliżu Libii libijskiej straży przybrzeżnej.
Tylko w kwietniu 2018, libijska straż zatrzymała na morzu 1 485 kobiet, mężczyzn i dzieci, którzy następnie zostali przewiezieni z powrotem do Libii. Całkowita liczba przechwyconych osób w pierwszych 4 miesiącach tego roku, to prawie 5000 osób (zgodnie z danymi IOM).
Zaraz po przechwyceniu uchodźców i migrantów na morzu, są oni przewożeni do miejsc detencji prowadzonych przez Libijski Departament ds. Zwalczania Nielegalnej Migracji (DCIM). W tych centrach migranci i uchodźcy są arbitralnie i bezterminowo przetrzymywani, doświadczając poważnych naruszeń praw człowieka, opisanych w raporcie Amnesty International z grudnia 2017 r.
Migranci i uchodźcy, z którymi rozmawiali badacze Amnesty International, opisują przerażające nadużycia: tortury, przymusową pracę, wymuszenia oraz bezprawne zabójstwa z rąk libijskich władz, przemytników oraz grup zbrojnych.
Na początku maja 2018 organizacja Lekarze bez Granic w komunikacie prasowym alarmowała na temat sytuacji humanitarnej 800 osób przetrzymanych w niebezpiecznych, przepełnionych centrach detencji w mieście Zuwara, na zachodzie Libii. Organizacja ta przekazała, że osoby przebywające w detencji nie mają dostępu do jedzenia i wody oraz że są przetrzymywane w tak małych pomieszczeniach, że ledwie mogą się położyć.
UE i jej państwa członkowskie muszą wstrzymać współpracę z Libią i uwarunkować każde wsparcie dla Libii, niezależnie czy finansowe czy jakiekolwiek inne, od przestrzegania praw człowieka w odniesieniu do migrantów i uchodźców tym kraju. Ten proces musi się zacząć od uwolnienia wszystkich przytrzymywanych osób oraz zakończenia automatycznej detencji migrantów i uchodźców – powiedziała Aleksandra Fertlińska.
Libijskie władze muszą wynegocjować porozumienie z UNHCR w celu umożliwienia działania tej organizacji w Libii, zgodnie z jej pełnym mandatem. Państwa członkowskie UE muszą zobowiązać się do zwiększenia liczby miejsc przesiedleń i zagwarantowania ochrony uchodźcom, którzy w innym przypadku pozostaną w Libii w nieludzkich warunkach.
Tło:
Nowe dane dotyczące liczby migrantów oraz uchodźców poddanych detencji w Libii sygnalizują niepokojącą zmianę trendu, który wcześniej wskazywał na gwałtowny spadek liczby osób zatrzymanych, po tym jak IOM przeprowadził humanitarne ewakuacje oraz powroty, które miały miejsce od października 2017 r.
Tylko w tym roku IOM ewakuowała 5620 osób z Libii, w ramach programu „dobrowolnych” powrotów, które umożliwiają powrót do kraju pochodzenia zatrzymanym migrantom. Podczas gdy ta możliwość może ratować życie wielu osób, może także zmuszać ludzi potrzebujących ochrony międzynawowej do powrotu do kraju, w którym mogą grozić im poważne naruszenia praw człowieka.