List do Marszałka Sejmu ws. budżetu Rzecznika Praw Obywatelskich

Szanowny Panie Marszałku,        
Koalicja Równych Szans – platforma ponad sześćdziesięciu organizacji społecznych działających w obszarze ochrony praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji pragnie wyrazić swoje głębokie zaniepokojenie dyskusją parlamentarną nad ustawą budżetową na rok 2016 w części dotyczącej Rzecznika Praw Obywatelskich.
W dniu 5 stycznia br. podczas posiedzenia Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka odbyła się debata, po której negatywnie zaopiniowano zaproponowany w projekcie ustawy budżet Rzecznika Praw Obywatelskich. Co niepokojące, debata odbyła się w niespotykanej dotąd negatywnej atmosferze wokół Rzecznika Praw Obywatelskich.
Koalicja pragnie przypomnieć, że Rzecznik Praw Obywatelskich jest konstytucyjnym, niezależnym od innych organów i niezawisłym w swojej działalności, organem ochrony prawnej. Jego misją jest ochrona praw i wolności obywatelskich, wykonuje on także zadania określone w umowach międzynarodowych. Organizacje skupione w Koalicji Równych Szans od lat obserwują niepokojący trend obciążania RPO kolejnymi zadaniami przy jednoczesnym zmniejszaniu lub nieprzekazywaniu odpowiednich środków finansowych na ich efektywną realizację. Przykładem jest m.in. ustawowe nałożenie na RPO mandatu krajowego organu ds. równego traktowania i nieprzeznaczenie na realizacje tych zadań odpowiednich środków. Innymi dodatkowymi zadaniami nałożonymi na RPO w ostatnich latach to Krajowy Mechanizm Prewencji ustanowiony na podstawie Protokołu fakultatywnego do Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania a także mandat niezależnego mechanizmu monitorującego, odpowiedzialnego w Polsce za promowanie, ochronę i monitorowanie wdrażanie Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.
Pragniemy przypomnieć, że 70% zaplanowanego na 2016 r. wzrostu budżetu RPO zostanie przeznaczone na obowiązkowe inwestycje (opinia nadzoru technicznego i PIP), których brak może narazić Skarb Państwa na dodatkowe koszty. Jak wynika z uzasadnienia do projektu budżetu planowane wydatki osobowe związane są z uruchomieniem stanowisk pracy służących bezpośredniej obsłudze obywateli pozostających w szczególnie trudnej sytuacji prawnej, a pozostałe wydatki to nieznaczna podwyżka wynagrodzeń, co ma na celu ochronę BRPO przed odpływem pracowników o najwyższych kwalifikacjach.
Negatywne zaopiniowanie propozycji budżetu RPO na rok 2016 oraz tworzenie wokół tego konstytucyjnego organu negatywnej atmosfery nie będzie służyć najwyższemu dobru, jakim jest skuteczne działanie na rzecz ochrony wolności i praw.
Zwracamy się do Pana Marszałka o objęcie osobistym i szczególnym zainteresowaniem powyżej przedstawionej kwestii, która leży w interesie ogółu polskiego społeczeństwa.
*** Koalicja na Rzecz Równych Szans to nieformalna platforma skupiająca szereg organizacji działających na rzecz praw człowieka i promowania zasady równości i niedyskryminacji. Organizacje wchodzące w skład Koalicji są wiodącymi polskimi organizacjami eksperckimi od lat aktywnymi w obszarze przeciwdziałania dyskryminacji. Głównym celem platformy jest prowadzenie merytorycznego dialogu z rządem odpowiedzialnym za opracowanie kompleksowego i skutecznego prawa antydyskryminacyjnego.

Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego jest koordynatorem prac Koalicji.