EUR 53/001/2007
Zaprzeczeniem tych zobowiązań była odmowa władz litewskich wydania pozwolenia na zorganizowanie akcji, promującej tolerancję i poszanowanie dla różnorodności. Obowiązki władz dotyczą nie tylko zagwarantowania indywidualnych praw, takich jak wolność pokojowych zgromadzeń i stowarzyszania się oraz prawa do swobodnego wyrażania opinii, ale odnoszą się także do konieczności rozszerzania tych praw na wszystkie jednostki. Litewskie władze nie mogą selektywnie decydować o tym, kto stanie się podmiotem poszczególnych uprawnień. Silna pozycja kraju członkowskiego UE powinna stanowić podstawę do promocji poszanowania różnorodności, a nie przyczyniać się do powstawania atmosfery nietolerancji.
21 maja 2007 r., burmistrz Wilna Juozas Imbrasas odmówił wydania pozwolenia na przejazd i zatrzymanie się w Wilnie autobusu odwiedzającego 19 krajów członkowskich UE w ramach kampanii informacyjnej -Za Różnorodnością. Przeciw Dyskryminacji- (-For Diversity. Against Discrimination-). Akcja, mająca na celu przeciwdziałanie dyskryminacji, została zorganizowana dzięki funduszom otrzymanym z Unii Europejskiej. Celem akcji jest zwiększenie zainteresowania kampanią, jak również informowanie o Europejskim Roku na rzecz Równych Szans dla Wszystkich. Także Rada Miejska Wilna, która w tej kwestii nie była zgodna, przegłosowała ze względów bezpieczeńswa zakaz zatrzymywania się w Wilnie rajdu tolerancji. W konsekwencji nie doszło do akcji, wspierającej prawa człowieka różnych grup – między innymi gejów, lesbijek, osób biseksualnych i transpłciowych (ang. LGBT). Uzasadnienie zakazu zostało skomentowane przez Komisję Europejską w następujący sposób – -decyzja władz miasta pokazuje, jak wiele jeszcze trzeba zrobić, żeby zmienić zachowania i postawy w stosunku do dyskryminowanych grup oraz wzmocnić świadomość istnienia różnorodności-.
Burmistrz Wilna poparł także decyzję, w myśl której kierowcy lokalnych autobusów w Wilnie nie będą prowadzić pojazdów, na których pojawiły się reklamy wspierające prawa osób LGBT. Stwierdził, że -nie pochwalamy publicznego pokazywania ‘idei homoseksualnych’ w Wilnie ze względu na priorytetową pozycję tradycyjnej rodziny i promocji wartości rodzinnych-. Reklamy zostały sfinansowane przez Litewską Ligę Gejów (Lithuanian Gay League) z funduszy UE.
Wolność wypowiedzi, a także wolność pokojowych zgromadzeń i stowarzyszania się zawarte są w szeregu porozumień dotyczących praw człowieka, których Litwa jest stroną (m.in. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, czy Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności). Mimo, że wolność wypowiedzi oraz prawo do pokojowych zgromadzeń i stowarzyszania się nie mają charakteru absolutnego, każda dopuszczalna ingerencja w te prawa powinna być ściśle określona przez prawo państwowe i mieć umocowanie w prawie międzynarodowym. Zgodnie z prawem międzynarodowym, państwa mają obowiązek chronić prawo do pokojowych zgromadzeń, nawet jeśli mogą one wywołać agresję uczestników ewentualnej kontrdemonstracji. Innymi słowy, podczas gdy demonstracja wywołuje niezadowolenie czy agresję u przeciwników promowanych w czasie zgromadzenia poglądów, uczestnicy biorący udział w demonstracji nie mogą obawiać się, że staną się przedmiotem jakiejkolwiek przemocy fizycznej. Ich ochrona przed taką przemocą należy do obowiązku władz.
Parlament Europejski wyrażał ostatnio głębokie zaniepokojenie niedawnymi wydarzeniami w Europie, będącymi przejawami dyskryminacji w stosunku do lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych, a także ograniczaniem ich wolności zgromadzeń. 26 kwietnia 2007 roku wydano rezolucję, która potępiła homofobię w Europie i namawiała państwa członkowskie do wzmocnienia ochrony praw człowieka osób LGBT. 10 maja 2007, 26 członków Parlamentu Europejskiego podpisało list otwarty adresowany do burmistrzów stolic i głównych miast w Europie Środkowej i Wschodniej, w którym zaznaczono, że marsze tolerancji grup LGBT -są pokojowymi demonstracjami, które odnoszą się do podstawowych wartości Europy, jakimi są tolerancja i uznanie dla jej różnorodności-. W liście wezwano władze państw Europy Środkowej i Wschodniej do pełnego wspracia dla organizacji tego typu marszów, zapewnienia ochrony ich uczestnikom i rezygnacji z niepotrzebnych przeszkód natury administracyjnej.
Amnesty International namawia władze Litwy, żeby zagwarantowały litewskim gejom, lesbijkom, osobom biseksualnym i transpłciowym inną możliwość organizacji akcji promującej tolerancję i zapewniły ochronę jej przebiegu przez policję. Amnesty International wzywa także władze Litwy do respektowania prawa do wolności zgromadzeń, wolności od dyskryminacji na podstawie orientacji seksualnej, czy tożsamości płciowej oraz prawa do aktywnego promowania poszanowania różnorodności w ich kraju. W ciągu ostatnich kilku lat, Amnesty International wystosowało podobne wezwania do władz Łotwy, Polski i Rosji, wyrażając zaniepokojenie nasilająca się atmosferą nietolerancji w stosunku do osób LGBT w tych krajach. Amnesty International skrytykowała ponadto utrudnienia w organizacji przez grupy LGBT akcji publicznych i wzrost użycia homofobicznego języka przez niektórych wysoko postawionych polityków.
Zobacz także
-
http://web.amnesty.org/pages/lva-030507-background-eng
-
http://web.amnesty.org/library/Index/ENGEUR010202006-open&of=ENG-LVA
-
http://web.amnesty.org/library/Index/ENGEUR010192006-open&of=ENG-LVA
Tłumaczenie: Katarzyna Byrtek