Organizacja jest w szczególności zadowolona z faktu, że w czwartym raporcie oficjalnie uznano, iż w ciągu wielu lat regularnie ignorowano kwestie zapobiegania przestępstwom na kobietach oraz wymierzaniu za nie kar w mieście Ciudad Juárez, w stanie Chihuahua.
Jednakże AI ma kilka zastrzeżeń dotyczących metodologii i wniosków płynących z prac Biura Prokuratora Specjalnego, które stanowi organ Urzędu Prokuratora Generalnego Republiki (Procuraduría General de la República, PGR). Uwagi te w szczególności dotyczą bagatelizowania przez PGR skali przestępstw dokonanych na kobietach, pomimo informacji o wzrastającej liczby przypadków przemocy wobec kobiet w Ciudad Juárez. PGR tłumaczy, że osoby pragnące zwrócić uwagę na przestępczość i bezkarność stworzyły „obraz sprzeczny z rzeczywistością”.
Podstawą tych wniosków jest podobno formalno-prawny (técnico-jurídico) przegląd dowodów opisanych w aktach sprawy, której dochodzeniem zajęło się lokalne Biuro Stanowego Prokuratora Generalnego stanu Chihuahua od 1933 roku. Jednakże, przegląd ten nie traktował dochodzenia wystarczająco wnikliwie, łącznie z ponownym przesłuchaniem świadków lub zebraniem nowych dowodów.
Niemniej jednak, w wyniku tego przeglądu, okazało się, że 177 urzędników państwowych jest prawdopodobnie odpowiedzialnych za zaniedbania w trakcie trwania dochodzenia. Lecz żaden z tych urzędników nie został pociągnięty do odpowiedzialności przez władze kraju, gdyż przepis o przedawnieniu sprawy zadziałał na ich korzyść.
Wnioski PGR zdają się również ignorować rekomendacje organizacji międzynarodowych i krajowych, takich jak Specjalna Komisja ds. Przeciwdziałania i Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet w Ciudad Juárez. Sugestie te dotyczą zapewnień, że popełnione zbrodnie są analizowane pod względem płci ofiary. Celem tych rekomendacji jest również ustalenie, jaką rolę odgrywa płeć ofiary w motywach i przebiegu przestępstwa.
Wydaje się, że PGR stwierdził, iż jedynie przestępstwa obejmujące przemoc seksualną –stanowiące około 20% z 379 udokumentowanych zabójstw – mogą być traktowane jako przemoc na tle płci. Przemoc domowa nie jest traktowana jako przemoc na tle płci i wydaje się, że powinna być wykluczona z kategorii przemocy na tle seksualnym. Pozostałe zabójstwa są wynikiem przemocy społecznej, zjawiska, które z zasady i bez wyjaśnień pomija płeć ofiary jako czynnik mający wpływ na zabójstwo. Kolejnym przykładem tematu, któremu nie poświęcono wystarczającej uwagi jest rola, jaką odgrywa atmosfera otaczająca przemoc wobec kobiet i bezkarność, która może zwiększyć liczbę popełnianych przestępstw.
Podczas gdy Amnesty International z zadowoleniem przygląda się pracom PGR nad przeglądem i uporządkowaniem informacji w sprawie, zauważa że Prokuraturze nie udało się zastosować przejrzystej metodologii dotyczącej płci, ani też nie ułatwia ona dostępu do teczek sprawy, aby umożliwić dokonanie bezstronnej oceny jej pracy. W wyniku tego, wydaje się, że w przeglądzie PGR nie poradził sobie z pewnymi brakami w dochodzeniu pierwotnym.
Raport ten dowodzi także, że federalna struktura rządu Meksyku ogranicza zdolność prawną PGRu w trakcie prowadzenia dochodzeń lub pociągania władz do odpowiedzialności. Jednakże, nawet w 24 sprawach, w których PGR objęło pełną jurysdykcję, w raporcie nie wspomniano o próbach doprowadzenia sprawców przed sąd. Co więcej, podczas gdy Amnesty International uznaje ograniczenia krajowego prawa, nie powinno być wykorzystywane do unikania odpowiedzialności, ponieważ to cały Meksyk jest odpowiedzialny za wprowadzanie w życie zobowiązań dotyczących praw człowieka.
Ponadto, sytuacja w Ciudad Juárez jest w dalszym ciągu poważna w przypadku przynajmniej 28 zabójstw dokonanych w ubiegłym roku oraz w związku ze wzrastającym wysokim poziomem bezkarności, szczególnie w przedawnionych sprawach. PGR nie zajęła się sprawami przestępstw dokonanych w mieście Chihuahua, ani też nie wszczęła ponownych systematycznych dochodzeń prawnych spraw, w których oskarżeni lub skazani za zabójstwa twierdzą, iż byli torturowani i zmuszeni do podpisania fałszywych zeznań. W raporcie PGR nie ma w istocie odwołań do tych zarzutów o tortury i znęcanie się, podkreśla on za to, że władzom Meksyku przez wiele lat nie udało się pociągnąć do odpowiedzialności wszystkich winnych tych zbrodni.
Amnesty International zawsze podkreślała, że sytuacja bagatelizowania problemu przemocy wobec kobiet i bezkarności w Ciudad Juárez i Chihuahua jest sprawą skomplikowaną i dotyczy wielu różnych przestępstw i sprawców oraz jest spowodowana powszechnymi niepowodzeniami instytucjonalnymi w przeciwdziałaniu przestępczości i karaniu prawdziwych sprawców. Rodziny ofiar niestrudzenie walczą o sprawiedliwość i to dzięki ich uporowi sytuacja ta przyciągnęła uwagę w kraju i za granicą.
Tło wydarzeń
W 2003 r., Amnesty International wydała raport pt. „Okrutne śmierci: 10 lat zaginięć i zabójstw kobiet w Ciudad Juárez i Chihuahua”, który przedstawia schemat zabójstw i porwań kobiet w Ciudad Juárez i mieście Chihuahua. Według raportu, w różnych okolicznościach zamordowano 370 kobiet, prawdopodobnie jedna trzecia z nich w wyniku przemocy na tle seksualnym. W ponad połowie spraw winni nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności, a prawidłowość procedur prawnych w dalszym ciągu budzi szereg wątpliwości, łącznie z zarzutami tortur. Prowadzona od dawna przez rodziny ofiar kampania na rzecz sprawiedliwości jest niezbędna dla szybkiego postępu w tej sprawie.