Działania podejmowane przez wspólnoty Indian Rarámuri (Tarahumara) – zamieszkujących wysokie góry w stanie Chihuahua w Meksyku – i mające na celu obronę ich ziemi, doprowadziły do konfliktu pomiędzy nimi, a posiadającymi władzę przedstawicielami lokalnego kapitału. Konflikt dotyczy własności terenów leśnych i kontroli nad nimi. Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Amnesty International, od ponad 20 lat jeden z lokalnych cacique (kacyków) i inne współpracujące z nim osoby usiłowały przejąć kontrolę nad terenami indiańskimi często z użyciem przemocy i nieuczciwymi metodami. W tym czasie wielu Rarámuri zostało zabitych. Niektórzy działacze indiańscy ukrywają się w obawie o swoje życie.
Isidro Baldenegro López, 37 letni lider Rarámuri oraz Hermenegildo Rivas Carrillo, lat 22, ze wspólnoty Coloradas de la Virgen, municypio Guadalupe y Calvo, stan Chihuahua zostali aresztowani bez nakazu przez stanową policję sądową (PJE – policía judicial del estado) 29 Marca 2003. Obydwaj mężczyźni zostali oskarżeni o nielegalne posiadanie broni. Isidro Baldenegro został dodatkowo oskarżony o posiadanie marihuany. Przebywają obecnie w federalnym więzieniu w Chihuahua w oczekiwaniu na zakończenie ich procesu.
Na podstawie posiadanych informacji AI sądzi, że obydwaj mężczyźni zostali arbitralnie zatrzymani i oskarżeni na podstawie sfałszowanych dowodów. Zgodnie z tym, co mówią zatrzymani, członkowie ich wspólnoty oraz przedstawiciele lokalnych organizacji broniących praw człowieka, motywem zatrzymania Isidro Baldenegro oraz Hermenegildo Rivasa jest rola tych ostatnich w działaniach indiańskiej wspólnoty Rarámuri, Coloradas de la Virgen, mających na celu obronę praw Indian oraz powstrzymanie nielegalnego wyrębu lasu w tym rejonie. Wiodącą rolę w prowadzeniu tej pokojowej kampanii odgrywał Isidro Baldenegro, który działał także w ekologicznej organizacji Fuerza Ambiental. Amnesty International uważa że obydwaj mężczyźni są więźniami sumienia i domaga się ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia. Podczas, gdy mężczyźni oczekują na wyrok, prokurator federalny odpowiedzialny za dążenie do ich skazania, powinien wycofać oskarżenie z powodu braku rzetelnych dowodów. Powinno zostać wszczęte dochodzenie w sprawie nadużycia systemu sądowniczego w celu zatrzymania i oskarżenia obydwóch mężczyzn, a odpowiedzialnie powinni zostać osądzeni. Władze federalne powinny także zapewnić ochronę dla Isidro Baldenegro, Hermenegildo Rivasa i ich rodzin. Mogą oni bowiem stać się ofiarami represji za zwrócenie narodowej i międzynarodowej uwagi na siebie i sytuacje swojej wspólnoty w Coloradas de la Virgen.
Zwracamy się do Państwa z prośbą o napisanie listu do władz Meksyku. Oto wzór listu, którym mogą się Państwo posłużyć:
|
Tłumaczenie: |
|
Więcej informacji o sprawie
Isidro Baldenegro López, 37 letni lider z grupy Indian Rarámuri (lub Tarahumara) oraz Hermenegildo Rivas Carrillo, lat 22 (znany także jako Domingo Rivas Carrillo) ze wspólnoty Coloradas de la Virgen, municypio Guadalupe y Calvo, stan Chihuahua zostali aresztowani bez nakazu przez stanową policję sądową (PJE – policía judicial del estado) 29 Marca 2003. Obydwaj mężczyźni zostali oskarżeni o nielegalne posiadanie broni. Isidro Baldenegro został dodatkowo oskarżony o posiadanie marihuany. Przebywają obecnie w federalnym więzieniu w Chihuahua w oczekiwaniu na zakończenie ich procesu.
Na podstawie posiadanych informacji AI sądzi, że obydwaj mężczyźni zostali arbitralnie zatrzymani i oskarżeni na podstawie sfałszowanych dowodów. Zgodnie z tym, co mówią zatrzymani, członkowie ich wspólnoty oraz przedstawiciele lokalnych organizacji broniących praw człowieka, motywem zatrzymania Isidro Baldenegro oraz Hermenegildo Rivasa jest rola tych ostatnich w trwających już od dawna działaniach indiańskiej wspólnoty Rarámuri Coloradas de la Virgen mających na celu obronę praw Indian oraz powstrzymanie nielegalnego wyrębu lasu w tym rejonie. Wiodącą rolę w prowadzeniu tej pokojowej kampanii odgrywał Isidro Baldenegro, który działał także w ekologicznej organizacji Fuerza Ambiental. Amnesty International uważa że obydwaj mężczyźni są więźniami sumienia i domaga się ich natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia. Podczas, gdy mężczyźni oczekują na wyrok, prokurator federalny odpowiedzialny za dążenie do ich skazania, powinien wycofać oskarżenie z powodu braku rzetelnych dowodów. Powinno zostać wszczęte dochodzenie w sprawie nadużycia systemu sądowniczego w celu zatrzymania i oskarżenia obydwóch mężczyzn, a odpowiedzialnie powinni zostać osądzeni. Władze federalne powinny także zapewnić ochronę dla Isidro Baldenegro, Hermenegildo Rivasa i ich rodzin, mogą oni bowiem stać się ofiarami represji za zwrócenie narodowej i międzynarodowej uwagi na siebie i sytuacje swojej wspólnoty w Coloradas de la Virgen.
Zgodnie z tym, co opowiedział Isidro Baldenegro, członkowie PJE, którzy podlegają bezpośrednio Procuradoría General de Justicia de Chihuahua, zatrzymali go 29 marca 2003 po uprzednim wejściu do jego domu bez nakazu przeszukania i pytaniach o broń i działalność lokalnej ludności blokującej wywóz drewna. Oficer poinformował Isidro Baldenegro, iż za dwa dni będzie miał spotkanie z Ministrem Spraw Publicznych w mieście Baborigame. Gdy Isidro Baldenegro zgodził się pojechać tam z policją, został już w samochodzie skuty kajdankami, podobnie jak jego sąsiad Hermenegildo Rivas. Gdy następnego dnia obydwaj mężczyźni znaleźli się na posterunku policji w Parral zostali zmuszeni do pozowania do zdjęć trzymając broń i narkotyki. Zdjęcia te ukazały się później w lokalnej prasie i zostały dołączone do akt jako dowody przeciwko zatrzymanym.
Posiadanie broni i narkotyków jest przestępstwem federalnym. 31 marca obydwaj mężczyźni złożyli zeznania miejscowemu prokuratorowi federalnemu w Parral. Dopiero na tym etapie sprawy przyznano im obrońcę z urzędu. Wcześniej, po zatrzymaniu przez PJE nie mieli adwokata. W zeznaniach złożonych przed prokuratorem obydwaj mężczyźni zaprzeczyli oskarżeniom i opisali sposób ich zatrzymania, który został potwierdzony przez świadków.
Meksykańskie i międzynarodowe organizacje wielokrotnie informowały o poważnych problemach w meksykańskim systemie karnym. Krytykowane jest szerokie nadużywanie zatrzymań przez policję oraz nadmierny wpływ Ministra Spraw Publicznych na system sądowniczy, a także niepowodzenie sądownictwa w zapewnieniu sytuacji, w której policja i agenci ministerstwa spraw publicznych byliby zobligowani do wykazywania legalności i słuszności swoich działań. W tym przypadku sąd uzasadniał swoją decyzję o wysłaniu Isidro Baldenegro i Hermenegildo Rivasa do więzienia na podstawie dowodów dostarczonych przez policję i prokuratora jedynie przekonaniem o wiarygodności tych instytucji. Sprawa jest obecnie rozpatrywana w Trzecim Trybunale Federalnym w Chihuahua. Jeśli mężczyźni zostaną uznani winnymi mogą otrzymać długie wyroki.
Stanowa Komisja Praw Człowieka w Chihuahua wydała w czerwcu raport stwierdzający, iż aresztowanie Isidro Baldenegro i Hermenegildo Rivasa nie przebiegało w sposób opisany przez oficerów PJE. Raport zawierał rekomendację stwierdzającą, iż Biuro Prokuratora Stanowego w Chihuahua powinno podjąć właściwe działania celem poprawy sytuacji. Amnesty International nie wie nic o żadnych działaniach podjętych przez Biuro Prokuratora, które świadczyłyby o zastosowaniu się do tych rekomendacji.
Sprawa zatrzymania Isidro Baldenegro i Hermenegildo Rivasa jest także przedmiotem zainteresowania Specjalnego Reportera ONZ ds. sytuacji praw człowieka i fundamentalnych wolności ludów tubylczych, Rodolfo Stavenhagena, który pojechał do Chihuahua podczas swojej czerwcowej wizyty w Meksyku. Jego raport będzie prezentowany przed Komisją Praw Człowieka ONZ w kwietniu 2004.
Powszechnie uważa się, iż aresztowania są zemstą lokalnych decydentów na Isidrze Baldenegro za rolę jaką odgrywał w kierowaniu działaniami członków swojej wspólnoty, którzy próbują położyć kres prowadzeniu nadmiernego wyrębu w regionie, zagrażającemu środowisku i zabierającemu środki do życia indiańskim wspólnotom. Dążenia „kacyków” (caciques; nieformalnych lokalnych przywódców politycznych) do kontrolowania lokalnych zasobów odgrywają główną rolę w powstawaniu wielu konfliktów we wspólnotach indiańskich w regionie. We wrześniu 2002 roku członkowie wspólnoty Coloradas de la Virgen uczestniczyli w pokojowym proteście przed rządową Agencją ds. Środowiska i Zasobów Naturalnych (SEMARNAT). Protest skierowany był przeciwko sposobom w jaki caciques uzyskali w 1999 roku pozwolenie na wycinkę pierwotnego lasu leżącego na tradycyjnych ziemiach wspólnoty. W rezultacie sąd wydał nakaz czasowego wstrzymania wyrębu. Tydzień później członkowie wspólnoty, w tym Isidro Baldenegro, zaczęli otrzymywać groźby śmierci od lokalnych caciques i poprosili władze o interwencję w tej sprawie. Według posiadanej przez AI wiedzy, żadne efektywne działania celem zbadania sprawy nie zostały przez władze podjęte. 17 marca 2003 grupa kobiet z Coloradas de la Virgen zablokowała drogę używaną przez ciężarówki zwożące drewno, które kontynuowały transporty pomimo decyzji sądu. 22 marca Isidro Baldenegro oraz inne osoby spotkały się z ludźmi odpowiedzialnymi za prowadzenie wyrębu prosząc o przestrzeganie zarządzenia wydanego przez sąd. Od tego momentu pojawiły się pogłoski, iż Isidro Baldenegro jest poszukiwany przez policję stanową.
Działania wspólnot Indian Rarámuri mające na celu obronę ich ziemi, doprowadziły do konfliktu pomiędzy nimi, a posiadającymi władzę przedstawicielami lokalnego kapitału, czy caciques w kwestiach dotyczących własności i kontroli nad terenami leśnymi. Zgodnie z informacjami posiadanymi przez Amnesty International, od ponad 20 lat lokalny cacique i inne współpracujące z nim osoby usiłowały przejąć kontrolę nad terenami indiańskimi często z użyciem przemocy i nieuczciwymi metodami. W tym czasie wielu Rarámuri zostało zabitych w tym ojciec Isidra, Julio Baldenegro – przywódca wspólnoty, który zginął w 1986 roku. Władzom nie udało się zbadać sprawy tego zabójstwa i doprowadzić do osądzenia winnych. Zatrzymanie w grudniu 2002 roku brata Isidro, Trinidad Baldenegro Lópeza i jego brata przyrodniego, Gabriela Palmy Lópeza może być kolejnym przykładem niewłaściwego użycia władzy mającego na celu zastraszenie lokalnej ludności biorącej udział w kampanii przeciwko wyrębowi lasu. Obydwaj mężczyźni zostali aresztowani w Coloradas de la Virgen i oskarżeni o posiadanie broni. W maju 2003 roku wszystkie zarzuty przeciwko nim zostały odrzucone, po stwierdzeniu przez sąd, że dowody dostarczone przez policje są sprzeczne. Mężczyźni zostali zwolnieni z więzienia 3 czerwca 2003 i od tego czasu ukrywają się w obawie o swoje życie.
Przykładem innych działaczy na rzecz środowiska naturalnego, którzy w maju 1999 roku za swój pokojowy protest przeciwko intensywnemu wyrębowi lasu w górach Patatlán zostali arbitralnie zatrzymani i oskarżeni na podstawie fałszywych dowodów są Rodolfo Montiel Flores i Teodoro Cabrera García ze stanu Guerrero. Byli przetrzymywani bez możliwości kontaktu i torturowani celem zmuszenia do podpisania samo-obwiniających zeznań po czym zostali skazani na kary – odpowiednio – sześciu i dziesięciu lat więzienia. Pomimo, ze zostali uwolnieni na podstawie dekretu prezydenckiego w listopadzie 2001 po światowej kampanii w ich obronie, ich zwolnienie nie czyni zadość sprawiedliwości, ponieważ ich niewinność nie została uznana, ani też nie zostało przeprowadzone żadne śledztwo w sprawie ich torturowania po zatrzymaniu.