„Rządy są odpowiedzialne za ochronę fizycznej i psychicznej integralności kobiet i dziewczynek. Działanie przeciwko FGM powinno zmierzać w kierunku uchronienia kobiet przed przemocą i domagania się ich równej pozycji w społeczeństwie” –brzmi oświadczenie Amnesty International.
Podczas ostatniego spotkania, w lutym 2003 roku, Afrykański Komitet ds. tradycyjnych praktyk odziaływujących na zdrowie kobiet i dzieci (IAC) przyjął „Deklarację Braku Tolerancji wobec FGM na Kontynencie Afrykańskim” (Declaration of Zero Tolerance to FGM on the African Continent). Deklaracja podkreśla, że „forum walki będzie inicjatywą która skupi wszystkie [nasze] wysiłki na refleksji, debatach, rozważaniach nad FGM i odnowi [nasze] zaangażowanie w sprawę ochrony afrykańskich kobiet przed kulturowymi i tradycyjnymi wierzeniami, które są wrogie seksualnym i prokreacyjnym prawom kobiet na kontynencie”.
Lutowe spotkanie zaowocowało również przyjęciem Wspólnej Agendy tworzącej wspólne ramy wszystkim organizacjom i podmiotom do wzmocnienia i uzgadniania działań na różnych poziomach respektując jednocześnie ich różnorodność.
„ Deklaracja i Wspólna Agenda są mile widzianą oznaką zdecydowania aby wyeliminować FGM. IAC powinien działać stanowczo aby pobudzać rządy, organizacje pozarządowe i inne podmioty do koordynowania wysiłków w celu wykorzenienia FGM oraz innych szkodliwych praktyk tradycyjnych, które przyczyniają się do utrzymywania się przemocy w stosunku do kobiet”.
Do tej pory, zaledwie 14 afrykańskich państw przyjęło prawo zakazujące praktyk seksualnie okaleczających kobiety. Pomimo społecznych nacisków poddawania się rytuałowi, utrudniających wprowadzenie tego prawa w życie, Amnesty International wierzy, że prawodawstwo jest istotnym narzędziem w tworzeniu bezpiecznego środowiska dla dziewczynek i kobiet dotkniętych tą praktyką oraz proponuje rządom afrykańskim aby wysiłki legislacyjne towarzyszyły środkom promowania statusu kobiet w odniesieniu do ich chronionych przez prawo międzynarodowe praw człowieka, w szczególności prawa do życia, integralności fizycznej i prawa do zdrowia.
Podczas I Międzynarodowego Dnia, Amnesty International wezwała rządy państw afrykańskich do wypełnienia obowiązków wynikających z ratyfikowanych przez nich międzynarodowych instrumentów takich jak Konwencja o Prawach Dziecka, Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji wobec kobiet i Afrykańska Karta Praw Człowieka i Narodów.
Amnesty International wzywa również wszystkie afrykańskie rządy do ratyfikowania Protokołu Dodatkowego o Prawach Kobiet w Afryce przyjętego na szczycie Unii Afrykańskiej w Maputo w lipcu 2003 roku. Protokół ten jest pierwszym międzynarodowym instrumentem, który wprost chroni prawa kobiet do prokreacji oraz stanowczo wzywa do ustanowienia prawnego zakazu seksualnego okaleczania kobiet.
Tło sprawy
Okaleczanie żeńskich narządów płciowych (FGM) obejmuje wszystkie działania, które polegają na częściowym lub całkowitym usunięciu zewnętrznych organów płciowych lub zadaniu innych ran genitaliów z powodów kulturowych, religijnych lub innych nieterapeutycznych.
Natychmiastowe i długofalowe konsekwencje zdrowotne okaleczenia różnią się w zależności od typu i dolegliwości przeprowadzonego zabiegu. Natychmiastowe komplikacje to: ciężki ból, szok, krwotok, zastój moczu, owrzodzenie krocza i uszkodzenie tkanki łącznej. Powikłania późne to nawracające zakażenia układu moczowego, infekcje w obrębie miednicy mniejszej, bezpłodność (od głębokich zakażeń), bliznowacenie, zaburzenia menstruacji, przetoki (pomiędzy pochwą a pęcherzem moczowym lub odbytnicą), bolesność w trakcie stosunku płciowego, komplikacje w trakcie ciąży i porodu (potrzeba nacięcia pochwy w celu umożliwienie porodu i uraz powodowany powtórnym zszyciem).
FGM stosowane jest w 28 krajach afrykańskich a także w Azji (Indonezja) i Środkowym Wschodzie (Jemen). Obserwuje się wzrost tego zjawiska w Europie, Australii, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych przede wszystkim wśród imigrantów z w/w wymienionych regionów.
Obecnie liczbę dziewczynek i kobiet, które doświadczyły seksualnego okaleczenia szacuje się na 100 – 140 milionów. Ocenia się, że co roku kolejne 2 miliony dziewczynek jest narażonych na tego typu okaleczenie.