-Sytuacja we wszystkich wymienionych państwach jest od lat tematem kolejnych konferencji Międzynarodowej Organizacji Pracy (ang. International Labour Organisation – ILO) – mimo to nadal niewiele jest robione by tę sytuację zmienić- – stwierdza Amnesty International.
W przypadku Kolumbii Amnesty International zwraca uwagę na traktowanie członków wolnych związków zawodowych. Związkowcy nadal są nękani a nawet zabijani za swoją działalność.
-W większości przypadków łamanie praw związkowców ma miejsce podczas negocjacji pracowniczych. Wśród prześladowanych związkowców są między innymi ci, którzy sprzeciwiają się prywatyzacji służby zdrowia, edukacji oraz sektora usług miejskich.-
W samym roku 2002 ponad 170 członków związków zawodowych w Kolumbii padło ofiarą bezprawnych egzekucji a 164 grożono śmiercią. W tym samym okresie siedem osób należących to związków -zaginęło”, 26 zostało porwanych, 17 próbowano porwać, 7 zastąpiono innymi pracownikami, 130 zostało zatrzymanych zaś około 80 prosiło o azyl w innych krajach. Większość przypadków pogwałcenia praw człowieka wobec związkowców dokonywana jest przez paramilitarne bojówki.
Amnesty International apeluje by ILO powołało komisję to badania przypadków ataków na członków związków zawodowych w Kolumbii oraz do opracowania strategii zapobiegania kolejnym takim atakom. Samo naświetlenie przypadku Kolumbii podczas konferencji jest, zdaniem Amnesty International, niewystarczające.
Większość sprawców politycznych zabójstw, zastraszeń oraz “zniknięć” członków związków zawodowych pozostaje całkowicie bezkarna. Czyny te dokonywane są z pogwałceniem konwencji ILO – konwencji, które zostały przez rządy wymienionych państw podpisane. Raport z 286-tej sesji Ciała Wykonawczego ILO stwierdza, że z 346 spraw dotyczących zabójstw, zastraszania czy „zniknięć” badanych w latach 2000 – 2002, żadna nie zakończyła się wyrokiem skazującym dla sprawców.
Pomimo silnych dowodów w sprawach dotyczących ataków na przywódców związkowych, dochodzenia sądowe w wielu przypadkach nie dochodziły do skutku:
- Jorge Ortega, przewodniczący Central Unitaria de Trabajadores de Colombia – kolumbijskiej organizacji zrzeszającej związki zawodowe – został zabity 20 października 1998 r. Dwaj byli policjanci zostali za to morderstwo osadzeni w więzieniu. Nie udało się natomiast uzyskać żadnych informacji, które pozwoliłyby zidentyfikować i postawić przed sądem osoby odpowiedzialne za zaplanowanie i zlecenie morderstwa.
- Dochodzenie w sprawie zamachu na życie innego przywódcy związkowego – Wilsona Borji w grudniu 2000 r. – wskazało na udział wysokich oficerów armii kolumbijskiej. Do tej pory nie ma żadnych informacji potwierdzających, że osoby odpowiedzialne za ten zamach zostały postawione przed sądem. Do zamachu przyznała się paramilitarna bojówka dowodzona przez Carlosa Castano.
Nawiązując do tematu 91-szej konferencji Amnesty International wezwała kraje członkowskie ILO do podjęcia skutecznych działań prawnych oraz administracyjnych, które rozwiązałyby problem dyskryminacji.
“Wolność od dyskryminacji to jedna z podstawowych zasad leżących u podstaw praw człowieka” – stwierdziła Amnesty International
Podczas 91-szej sesji Amnesty International zwróciła również uwagę na przypadki dyskryminacji w Iranie, Izraelu i Terytoriach Okupowanych oraz w Sudanie:
- W Iranie, postępowanie zwane gozinesh lub „selekcja” łamie zasadę równości szans lub traktowania w pracy i zawodzie dla osób szukających zatrudnienia w sektorze publicznym, przedsiębiorstwach państwowych a także w części sektora prywatnego. Gozinesh przyznaje sobie prawo do inwigilowania prywatnych preferencji politycznych, dotychczasowych sympatii i zaangażowania politycznego oraz stosunku do religii.
- Zwiększone restrykcje dotyczące swobody poruszania się Palestyńczyków, które Izrael wprowadził na Terytoriach Okupowanych – np. zatrzymania oraz godziny policyjne – miały destrukcyjny wpływ na życie większości mieszkańców, również na możliwości pracy. Szacuje się, że stopa bezrobocia na tych terenach wzrosła z 10% w 2000 r. do 50% na początku roku 2003.
- W Sudanie nadal obowiązują ograniczenia wolności słowa. Sudańskie służby specjalne skonfiskowały, ukarały grzywną lub czasowo zawiesiły działalność gazet, które krytykowały posunięcia rządu lub w jakikolwiek inny sposób próbowały realizować swoje prawo do wolności słowa. W Sudanie nadal istnieje instytucja pracy przymusowej i rząd do tej pory nie ustalił losu tysięcy takich robotników.
“Z przykrością stwierdzamy, że pomimo straszliwej sytuacji w kwestii respektowania praw człowieka w Sudanie, sprawa tego kraju nie będzie omawiana podczas tegorocznej konferencji” – mówi Amnesty International.
Dodatkowo, Amnesty International zwraca uwagę na sytuację panującą w Mauretanii, gdzie cały czas istnieje problem niewolnictwa. Nagminne łamanie praw człowieka oraz niewolnictwo pozostają bezkarne zaś osoby, które były niewolnikami są nadal dyskryminowane.
Problem dyskryminacji leżał u podstaw dwóch z ośmiu kluczowych konwencji ILO – Konwencji 100 oraz 111. Amnesty International nalega by wszystkie kraje członkowskie ratyfikowały te kluczowe konwencje.
„Chiny, Japonia oraz USA – jako główne kraje uprzemysłowione oraz stali członkowie Ciała Wykonawczego ILO – muszą stanowić przykład dla pozostałych państw” – stwierdza Amnesty International.
“Równość szans oraz traktowania jest najważniejszą zasadą ILO, która musi zostać wprowadzona w życie przez kraje członkowskie” – konkluduje Amnesty International.
Tło instytucjonalne
ILO jest specjalistyczną agendą ONZ odpowiadającą za sprawy związane z rynkiem pracy. Zrzesza 175 państw. Jednym z jej osiągnięć jest wprowadzenie trzyelementowej struktury negocjacyjnej na rynku pracy, na którą składają się przedstawiciele rządu, pracodawców oraz związków zawodowych. Konferencja ILO odbywa się raz na rok. Ciało Wykonawcze (składające się z 56 członków) spotyka się 3 razy do roku. ILO ustanawia konwencje, które dla państw członkowskich są prawnie wiążące. Osiem z tych konwencji uznawane są za „rdzeń” międzynarodowego ustawodawstwa dotyczącego pracy i dotyczą następujących dziedzin: wolności do zrzeszania się (Konwencje 87 i 98), dyskryminacji (100 i 111), pracy przymusowej (29 i 105) oraz pracy dzieci małoletnich (38 i 182).
Każdego roku pojawia się raport globalny ILO, który stanowi przegląd postępów uczynionych w ostatnich czterech latach na jednym z głównych pól wymienionych w Deklaracji Fundamentalnych Zasad i Praw Pracy. Tematem tegorocznego raportu jest problem dyskryminacji. 91 sesja ILC odbyła się w Genewie (Szwajcaria) w dniach 3 – 19 czerwca 2003 r.