W 37-stronicowym dokumencie, skierowanym do Narodowego Zgromadzenia Konstytucyjnego, Amnesty International wzywa członków Zgromadzenia, by uwzględnili w projekcie konstytucji szereg przepisów, które zapewnią respektowanie praw człowieka oraz wypełnią międzynarodowe zobowiązania Tunezji.
– Zgromadzenie stoi przed wyjątkową szansą, by w nowej konstytucji określić nową wizję Tunezji, kraju opierającego się na prawach człowieka i rządach prawa. Stoi również przed szansą wypełnienia aspiracji Tunezyjczyków domagających się wolności, godności, równości i sprawiedliwości społecznej – mówi Hassiba Hadj Sahraoui, Zastępca Dyrektora Amnesty International ds. Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
– W ostatnich dniach dochodziło w Tunezji do nasilenia się represji wobec wolności wypowiedzi, a policja nadużywała siły wobec pokojowo protestujących ludzi. Przypadki te pokazują, że autorzy projektu konstytucji muszą wykazać się ambicją, by język nowej ustawy zasadniczej wytrzymał próbę czasu i uczynił z Tunezji regionalnego lidera pod względem ochrony praw człowieka – dodaje Hadj Sahraoui.
W ostatni poniedziałek odbyły się pokojowe demonstracje z okazji Dnia Męczennika, podczas których sprzeciwiano się decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych, zakazującej demonstracji w okolicach alei Bourguiba w centrum Tunisu. Wielu z protestujących doznało obrażeń, kiedy po wkroczeniu demonstracji w aleję Bourguiba służby bezpieczeństwa użyły gazu łzawiącego i pałek, by rozpędzić tłum. Kilku dziennikarzy oraz działaczy politycznych i społecznych również zostało zaatakowanych.
Narodowe Zgromadzenie Konstytucyjne, które zostało wybrane pod koniec 2011 r., pracuje obecnie nad projektem konstytucji. Tymczasem wielu Tunezyjczyków organizowało demonstracje, by wpłynąć na treść ustawy zasadniczej. Tunezja jest pierwszym krajem w regionie, który przedstawi projekt nowej konstytucji po rewolucji z 2011 r.
Poprzednia konstytucja z 1959 r. zawierała pewne przepisy chroniące prawa człowieka. Jednak pod rządami Ben Alego była nowelizowana wiele razy, by umożliwić prezydentowi uzyskanie większej władzy i wprowadzić kosmetyczne zmiany do prawa korzystne dla sprawujących władzę.
Amnesty International zwraca uwagę, że niezwykle ważne jest, by nowa konstytucja zagwarantowała podział władzy, chroniła przed dyskryminacją, zapewniała wszystkim równość wobec prawa, zapewniała podstawowe prawa i wolności – jak wolność od tortur i bezprawnego zatrzymania – uwzględniała zasady sprawiedliwych procesów sądowych oraz chroniła niezależność sądów.
Amnesty International podkreśla również, że Zgromadzenie Konstytucyjne ma wyjątkową okazję, by spełnić żądania milionów Tunezyjczyków protestujących w 2011 r. w imię godnego życia, i zagwarantować w konstytucji prawa gospodarcze, społeczne i kulturalne.
– Nie mamy złudzeń – sama konstytucja nie sprawi, że prawa człowieka przestaną być łamane. Równocześnie potrzebna będzie wola polityczna, by wypełniać przepisy zawarte w konstytucji – mówi Hassiba Hadj Sahraoui. – Ale konstytucja, która zawierać będzie prawa człowieka i gwarantować będzie wolność Tunezyjczykom, stanie się potężnym narzędziem w obronie praw człowieka.
Tłumaczył Grzegorz Żukowski
Poniżej dokument Amnesty International skierowany do Narodowego Zgromadzenia Konstytucyjnego Tunezji.
