Dilshod Umarovich Kurbanov (m),Mukhammadsolikh Mat-iakubovich Abutov (m), obywatele Uzbekistanu

Bezprawne ekstradycje/Niesprawiedliwy proces/Tortury/Kara śmierci

Dilshod Umarovich Kurbanov i Mukhamedsolikh Matiakubovich Abutov zagrożeni są bezprawną ekstradycją do Uzbekistanu. Na miejscu grozi im przetrzymywanie w odosobnieniu, torturowanie oraz niesprawiedliwy proces, w którego wyniku prawdopodobnie dostaną wysokie wyroki więzienia lub nawet kary śmierci. Obaj mężczyźni poszukiwani są w związku z oskarżeniami o członkostwo w zdelegalizowanej organizacji muzułmańskiej i planowanie zamachu stanu w Uzbekistanie. Obaj zaprzeczają oskarżeniom i utrzymują, że są ścigani za swoje przekonania religijne.

Dilshoda Kurbanova mieszkającego na terenie Federacji Rosyjskiej od roku 2003 zatrzymano 30 maja w regionie Tuły, a następnie przekazano Wydziałowi do Walki z Przestępczością Zorganizowaną. Obecnie przebywa on w areszcie śledczym w mieście Novomoskovsk 2. Niedawno do Wysokiego Komisarza NZ ds. Uchodźców (UNHCR) złożył wniosek o przyznanie mu statusu uchodźcy. Decyzji w jego sprawie jeszcze nie podjęto.

Dilshod Kurbanov twierdzi, że jest ścigany z powodu swoich przekonań religijnych. Policja kilkukrotnie przesłuchiwała go na okoliczność znajomości z członkami zdelegalizowanej organizacji muzułmańskiej Hizb-ut-Tahrir (Partii Wyzwolenia). W 2002 roku dowiedział się, że jego nazwisko widnieje na policyjnej liście podejrzewanych o terroryzm. Kiedy doniesiono mu, że do jego domu przyszła policja, aby zabrać go na przesłuchanie, postanowił opuścić kraj.

Dom Mukhamadsolikha Matiakubovicha Abutova w Uzbekistanie przeszukano w styczniu br. Policja zabrała książki o tematyce religijnej aby je sprawdzić pod kątem -treści ekstremistycznych-. Według Mukhamasolikha Abutova te same książki konfiskowano już wcześniej, po czym zostały mu zwrócone decyzją sądu, który uznał, że nie ma powodów, aby uznać, że propagują postawy -ekstremistyczne-. Mukhamadsolikh Abutov przebywał w więzieniu w latach 90. z powodu, jak twierdzi, sfabrykowanych zarzutów przeciw niemu. W obawie, że znów zostanie skazany podczas niesprawiedliwego procesu i aresztowany, w lutym opuścił Uzbekistan. W czerwcu szukał pomocy w sprawie uzyskania statusu uchodźcy. Zanim zdołał podlegać ochronie, jaka przysługuje ubiegającym się o status uchodźcy, został zatrzymany dnia 13 czerwca br. w pobliżu swojego mieszkania w Krasnogorsku w obwodzie moskiewskim. Prawdopodobnie zatrzymania dokonali członkowie Uzbeckiej Służby Bezpieczeństwa, którzy następnie przekazali Mukhamadsolikha Matiakubovicha Abutova miejscowym funkcjonariuszom policji. Mężczyzna chciał poprosić UNHCR o nadanie mu statusu uchodźcy, ale policja odmówiła przekazania jego wniosku. 26 czerwca Sąd Rejonowy w Krasnogorsku podtrzymał wyrok pozbawienia wolności, co umożliwia ekstradycję aresztowanego. Dzień później Mukhamadsolikha Matiakubovicha Abutova przeniesiono do aresztu śledczego w Możajsku w obwodzie moskiewskim, gdzie umożliwiono mu staranie się o uzyskanie statusu uchodźcy w Federacji Rosyjskiej. Do tej pory nie zapadła decyzja w jego sprawie.

TŁO WYDARZEŃ

W maju 2005 roku w Uzbekistanie podczas manifestacji w centrum miasta Andidżan, na której zgromadzeni byli przeważnie nieuzbrojeni mieszkańcy, siły bezpieczeństwa otworzyły ogień. W rezultacie zginęło lub zostało rannych setki osób, w tym kobiety i dzieci. Wielu obywateli Uzbekistanu uciekło po tych wydarzeniach do pobliskich krajów Federacji Rosyjskiej. Władze kraju starają się o ich ekstradycję utrzymując, że poszukiwani są członkami zdelegalizowanych organizacji muzułmańskich takich jak Hizb-ut-Tahrir i Akramia, które jakoby brały udział w zamieszkach w maju 2005 roku. Większość mężczyzn poddanych bezprawnej ekstradycji było przez długi czas przetrzymywanych w odosobnieniu. Wyroki długotrwałego pozbawienia wolności, które otrzymywali stoją w sprzeczności ze standardami prawa międzynarodowego, które za podobne przewinienia przewiduje dużo mniejsze kary. Niektórzy z zatrzymanych twierdzą, że byli torturowani lub maltretowani. Dilshod Umarovich Kurbanov i Mukhamedsolikh Matiakubovich Abutov twierdzą, że nie mają nic wspólnego z wydarzeniami w Andidżanie.

ZALECANE DZIAŁANIE:
Prosimy o pilne wysyłanie listów, emaili, faksów w języku polskim lub angielskim:
–  wyrażając zaniepokojenie faktem przygotowywania przez władze Uzbekistanu bezprawnej ekstradycji Dilshoda Umarovicha Kurbanova i Mukhamadsolikha Matiakubovicha Abutova, którym grozić mogą między innymi tortury;
– przypominając władzom, że Federacja Rosyjska zobowiązana jest do przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym Konwencji ONZ dotyczącej Statutu Uchodźcy z 1951 roku, Konwencji ONZ w sprawie zakazu stosowania tortur i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, których jest sygnatariuszem. Zgodnie z artykułami w nich zawartymi nie może poddawać procedurze ekstradycji nikogo, komu we własnym kraju grożą tortury lub inne formy znęcania się;
– żądając zapewnienia Dilshodowi Umarovichowi Kurbanovowi i Mukhamadsolikhowi Matiakubovichowi Abutovowi możliwości wypełnienia procedur mających na celu uzyskanie przez nich statusu uchodźcy oraz kontaktu z  Wysokim Komisarzem NZ ds. Uchodźców (UNHCR).  
tłum: Łukasz M. Geraga

APELE PROSIMY KIEROWAĆ NA ADRES:

Procurator General
103793 Moskva, Ul. Bolshaya Dimitrovka 15a,
Generalnomu Prokuroru Rossiyskoy Federatsii, Yuriu Chaika,
RUSSIAN FEDERATION
Fax: + 7 495 692 1725 (try during Moscow office hours, GMT+4)
Zwrot grzecznościowy: Dear Procurator General
 
W przypadku wysyłania apeli po 22 sierpnia br., prosimy o kontakt z Sekretariatem Międzynarodowym lub Zespołem Pilnych Akcji.
Zespół Pilnych Akcji
ul. Piękna 66A I p.,
00-672 Warszawa,
tel./fax: (022) 827 6000

Amnesty International
ul. Piękna 66A I p.,
00-672 Warszawa,
tel./fax: (022) 827 6000

Amnesty International
International Secretariat,
1 Easton Street,
London WC1X 8DJ,
Wielka Brytania