Abdushukur Qurban, ojciec trojga dzieci, został aresztowany 21 listopada w Penjim w Autonomicznym Regionie Xinjiang-Uighur (XUAR). Pomimo przewidzianego prawem obowiązku powiadomienia rodziny o zatrzymaniu w ciągu 24 godzin, władze uczyniły to dopiero 26 listopada. Poinformowały przy tym, że Abdushukur Qurban został zatrzymany pod zarzutem przestępstw zagrażających bezpieczeństwu państwa.
Zaraz po zatrzymaniu Qurban był przesłuchiwany na posterunku policji w Penjim. Dzień później przeniesiono go do Centrum Zatrzymań Numer 1 w mieście Yining (Gulja), zwanego również więzieniem Yengi Hayat (Nowe Życie). Nie pozwolono mu na kontakty z rodziną. Władze nie zgodziły się, żeby rodzina mogła mu dostarczyć koce i zimowe ubrania. Odrzucono prośbę o zwolnienie go za kaucją.
Policja poinformowała rodzinę Qurbana, że nie przyznaje się on do winy i że trwają poszukiwania drugiego, powiązanego z nim podejrzanego. Nie wiadomo, czy Qurban poprosił o adwokata, ani czy ma do niego dostęp.
Rodzina Qurbana od lat jest prześladowana przez policję. W 1999 r. wraz z sąsiadami udzielili oni schronienia poszukiwanemu przez władze nauczycielowi religii. Nauczyciel został ostatecznie aresztowany i skazany na 17 lat więzienia za udział w pokojowej demonstracji w Gulja w 1997 r., brutalnie stłumionej przez władze. Dwunastu mieszkańców wsi, którzy go ukrywali w swych domach, zostało skazanych na kary od roku do trzech lat -reedukacji przez pracę- (Re-education Through Labour, RTL). Ojciec Abdushukura był jednym z nich – otrzymał roczny wyrok.
TŁO SPRAWY
Ujgurzy to głównie Muzułmanie, zamieszkujący przede wszystkim XUAR. Od lat osiemdziesiątych są celem systematycznie prowadzonej i szeroko zakrojonej kampanii naruszeń praw człowieka: arbitralnych aresztowań, więzienia bez kontaktu ze światem zewnętrznym, poważnego ograniczania swobód religijnych, praw społecznych i kulturowych. Amnesty International obawia się, że wysoki poziom represji w regionie XUAR nie pozostawia zbyt wiele miejsca dla niezależnego wyrażania tożsamości religijnej, etnicznej i kulturowej Ujgurów. Nawet pokojowe formy wyrażania krytyki, sprzeciwu czy niezadowolenia są klasyfikowane przez władze jako działania separatystyczne, terrorystyczne lub nielegalne praktyki religijne, co prowadzi do arbitralnych aresztowań, tortur i innych poważnych naruszeń praw człowieka.
Władze chińskie nagminnie stosują niektóre przepisy prawa karnego jako polityczne narzędzia uciszania sprzeciwu. Osoby angażujące się w legalne i pokojowe działania na rzecz praw człowieka są oskarżane o takie szeroko zdefiniowane przestępstwa jak separatyzm, dążenie do obalenia ustroju, zakłócanie porządku publicznego, stwarzanie zagrożenia bezpieczeństwa państwa, czy ujawnianie tajemnicy państwowej. Grożą im z tego powodu tortury, odmawia im się też często kontaktu z adwokatem i rodziną. Pomimo apeli z kraju i z zagranicy, władze do tej pory nie uchyliły tych kontrowersyjnych przepisów ani nie znowelizowały ich w taki sposób, żeby nie można ich było wykorzystywać do łamania praw człowieka.
ZALECANE DZIALANIA
Prosimy o niezwłoczne wysyłanie apeli po polsku, angielsku lub chińsku (mandaryńsku), w których własnymi słowami:
– wezwą Państwo władze do zapewnienia, że Abdushukur Qurban nie zostanie poddany torturom ani innym formom okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania;
– wezwą Państwo władze do umożliwienia mu kontaktu z rodziną i wybranym przez siebie prawnikiem oraz zapewnienia mu wszelkiej potrzebnej opieki medycznej;
– wezwą Państwo władze do jasnego rozgraniczenia działań stanowiących pokojową realizację praw obywatelskich, politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych od tych, które na całym świecie zostałyby uznane za kryminalne;
– wezwą Państwo władze do uwolnienia Abdushukura Qurbana, o ile nie zostaną mu postawione zarzuty, które na całym świecie zostałyby uznane za kryminalne;
– wezwą Państwo władze do zapewnienia każdej osobie w regionie XUAR możliwości
realizowania podstawowych praw człowieka, niezależnie od jej rasy, religii i poglądów politycznych.
ADRESACI APELI:
Przewodniczący Ludowego Rządu XUAR
Chairman of the Xinjiang Uighur Autonomous Regional People’s Government
Nur BEKRI Zhuxi
Xinjiang Weiwuer Zizhiqu Renmin Zhengfu
2 Zhongshanlu
Wulumuqishi 830041
Xinjiang Weiwuer Zizhiqu
People’s Republic of China
Email: [email protected]
Nagłówek: Szanowny Panie Przewodniczący / Dear Chairman
Sekretarz Komitetu Regionalnego Komunistycznej Partii Chin
Secretary of the Xinjiang Uighur Autonomous Regional Party Committee
WANG Lequan Shuji
Zhonggong Xinjiang Weiwuer Zizhiqu Weiyuanhui
2 Jiankanglu
Wulumuqishi 830002
Xinjiang Weiwuer Zizhiqu
People’s Republic of China
Nagłówek: Szanowny Panie Sekretarzu / Dear Secretary
Prezydent Chińskiej Republiki Ludowej
President of the People-s Republic of China
HU Jintao Guojia Zhuxi
The State Council General Office
2 Fuyoujie
Xichengqu
Beijingshi 100017
People’s Republic of China
Fax: +86 10 65961109 (c/o Ministry of Foreign Affairs)
Nagłówek: Wasza Ekscelencjo / Your Excellency
KOPIE DO:
Dyrektor Biura Bezpieczeństwa Publicznego w prefekturze Yili Kazak (XUAR)
Director of Public Security Bureau Yili Kazak Autonomous Prefecture
Xinjiang Uighur Autonomous Region
Wang Mingshan Buzhang
105 Sidalin Dajie
Yining Shi
Yili Hasake Zizhizhou
Xinjiang Weiwuer Zizhiqu
People’s Republic of China
Fax: +86 999 8063002
Nagłówek: Szanowny Panie Dyrektorze / Dear Director
Ambasada Chińskiej Republiki Ludowej
ul. Bonifraterska 1, 00-203 Warszawa
www.chinaembassy.org.pl
Faks: 022 635 42 11
Apele prosimy wysyłać najpóźniej do 16 stycznia.
Pilna akcja nr 331/08.
Tłumaczenie: Agata Basińska
Korekta i redakcja: Marcin Natorski
Indeks AI: ASA 17/111/2008