Pilna Akcja: Społeczność Romów rumuńskich we Wrocławiu wciąż zagrożona przymusowym wysiedleniem

Jest to już drugi przypadek w przeciągu dwóch miesięcy, kiedy władze miasta nie stosują się do standardów praw człowieka dotyczących wysiedlania.
W odpowiedzi na Pilną Akcję Amnesty International (AI Index: EUR 37/001/2013) z 4 kwietnia dotyczącą groźby przymusowego wysiedlenia Romów z obozowiska przy ul. Kamieńskiego przedstawiciele Urzędu Miasta Wrocławia 12 kwietnia spotkali się z Amnesty International Polska i zadeklarowali wolę działania zgodnie z międzynarodowymi standardami praw człowieka dotyczącymi prawa do odpowiednich warunków mieszkania i przymusowych wysiedleń. Obecne działania władz wobec mieszkańców obozowiska przy ul. Paprotnej zaprzeczają jednak zapewnieniom wyrażonym podczas spotkania.
Prosimy o wysyłanie listów wzywających władze miasta do:

  • zatrzymania likwidacji obu obozowisk, przy ul. Kamieńskiego i przy ul. Paprotnej, do momentu zapewnienia, że wysiedlenie spełnia międzynarodowe standardy praw człowieka, w tym przeprowadzenia rzetelnych konsultacji;
  • zapewnienia, że wysiedlenie społeczności mieszkającej w obozowiskach przy ul. Kamieńskiego i przy ul. Paprotnej będą przeprowadzone tylko w ostateczności, zgodnie z międzynarodowymi standardami praw człowieka, w tym przy rozważeniu wszystkich możliwych alternatyw, które oparte będzie na rzeczywistych konsultacjach z osobami zagrożonymi;
  • zapewnienia, że w wyniku podjętych przez władze działań nikt nie będzie narażony na bezdomność i dalsze naruszenia praw człowieka.  

Prosimy też o przypominanie władzom, że dopóki te warunki nie będą spełnione, wysiedlenie będzie się odbywać z naruszeniem praw człowieka i będzie złamaniem międzynarodowych zobowiązań Polski w tym obszarze.
Apele należy wysyłać do 28 czerwca br. do:
Prezydent Miasta Wrocławia
Rafał Dutkiewicz
Ul. Sukiennice 9
50-107 Wrocław
Email: [email protected]
Fax: 71 777 72 77
Tytuł: Szanowny Panie Prezydencie,
Tutaj możesz ściągnąć przykładowy list.

FACEBOOK – prosimy o umieszczanie wpisów na fanpage’u miasta Wrocławia: wroclaw.wroclove o treści: "Nie przeszkadza mi, że obok mnie mieszkają Romowie. Prawa człowieka TERAZ, prawa Romów we Wroclawiu! http://bit.ly/11UG5Xy "

TWITTER – kliknij tutaj, aby umieścić tweet: "@wroclaw_info Nie przeszkadza mi, że obok mnie mieszkają Romowie. Prawa człowieka TERAZ, prawa Romów #Wroclaw http://bit.ly/11UG5Xy "

Kopia listów:
Minister Władysław Kosiniak-Kamysz
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
ul. Nowogrodzka 1/3/5
00-513 Warszawa, Poland
Fax: 22 661-13-36
Email: [email protected]

Tło sprawy:

26 marca 2013 roku mieszkańcy obozowiska otrzymali dwa listy od władz miejskich. Wzywały one do opuszczenia zajmowanego przez nich miejsca w przeciągu 14 dni oraz zapowiadały wszczęcie postępowania sądowego, jeśli tak się nie stanie.
Mieszkańcy obozowisk przy ul. Kamieńskiego i Paprotnej należą do społeczności Romów rumuńskich, która przybyła do Polski w latach 90. Ponieważ ziemia, na której zbudowali obozowiska należy do władz miejskich, mieszkańcy żyją w ciągłym zagrożeniu przymusowym wysiedleniem i innymi konsekwencjami prawnymi.
Zgodnie z międzynarodowym prawem praw człowieka, które jest wiążące dla Polski, władze nie mogą przeprowadzać przymusowych wysiedleń w sposób naruszający prawa człowieka i mają obowiązek chronić przed nimi wszystkie osoby. Mają też obowiązek zapewnienia, że wszystkie osoby, którym grozi wysiedlenie, są w stanie uzyskać dostęp do skutecznych środków zapobiegających naruszeniom ich prawa, do odpowiednich warunków zamieszkania oraz innych praw. Decyzja o wysiedleniu musi być ostatecznością po wyczerpaniu wszystkich możliwych alternatyw dla osób, których dotyczy.
Przymusowe wysiedlenia są wysiedleniami przeprowadzanymi bez realnych konsultacji lub odpowiedniego zawiadomienia osób, które mają być nimi dotknięte, bez odpowiednich zabezpieczeń prawnych i bez zapewnienia adekwatnego alternatywnego lokum dla osób, które go potrzebują.
Przeprowadzone bez konsultacji i bez zapewnienia, że żadna osoba nie będzie narażona na bezdomność, wysiedlenia społeczności romskich z ulicy Kamieńskiego i z ulicy Paprotnej we Wrocławiu będzie równoznaczne z naruszeniem międzynarodowego prawa praw człowieka, które jest wiążące dla Polski. Polska jest stroną szeregu międzynarodowych i regionalnych traktatów dotyczących praw człowieka, które, w ramach gwarancji prawa do odpowiednich warunków zamieszkania, ściśle wymagają, by zakazać, powstrzymać się od i zapobiegać przymusowym wysiedleniom. Umowy te to między innymi: Europejska Konwencja Praw Człowieka, Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych, Konwencja o Prawach Dziecka oraz Międzynarodowa Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej.
Komitet Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych ONZ podkreślił w 7  uwagach ogólnych, że wysiedlenia mogą być stosowane tylko jako środek ostateczny, po rozważeniu wszystkich innych możliwych alternatyw. Żeby wysiedlenie mogło być uznane za uzasadnione, musi być przeprowadzone zgodnie z odpowiednimi procedurami, w tym przy zapewnieniu zadośćuczynienia za poniesione straty i zapewnieniu odpowiedniego zastępczego miejsca zamieszkania. Zgodnie ze standardami wysiedlenie nie może mieć miejsca w złych warunkach pogodowych czy w nocy. Władze muszą zezwolić obserwatorom zewnętrznym na obecność przy wysiedleniu. Zgodnie z prawem międzynarodowymi przymusowe wysiedlenia i wyburzenie domów nie może być stosowane jako kara wobec osób nie posiadających prawa pobytu  lub innego statusu. Jako strona Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych Polska jest zobowiązana zapewnić każdemu, kto przebywa na jej terytorium zgodnie z prawem, prawo swobodnego przemieszczania się i wyboru miejsca zamieszkania.
W precedensowym wyroku w sprawie zagrożenia wysiedleniem (Yordanova i inni przeciwko Bułgarii) Europejski Trybunał Praw Człowieka orzekł w kwietniu 2012 roku, że władze państwowe mają obowiązek zapewnić, że wysiedlenie musi być działaniem adekwatnym do celu, który władze chcą osiągnąć. Władze muszą także wziąć pod uwagę ryzyko bezdomności w wyniku wysiedlenia. Wyrok powinien być traktowany jako ważna wskazówka dla państw, które ratyfikowały Europejską Konwencję Praw Człowieka, w tym dla Polski – w kwestii prawa Romów do mieszkania bez względu na prawo własności.