Raisa Radchenko
Daryna Radchenko, córka Raisy Radchenko, relacjonuje, że 10 lipca dwóch policjantów i psychiatra przyszli do ich domu i poinformowali Raisę Radchenko, że zgodnie z decyzją sądu powinna się poddać domowemu badaniu psychiatrycznemu. Raisa Radchenko nie posiada jednak żadnej historii chorób psychicznych. Ponieważ nie przedstawiono jej dokumentów potwierdzających decyzję sądu, Raisa Radchenko odmówiła otwarcia drzwi domu. 11 lipca poszła ze swoją córką i pięcioletnią wnuczką do Powiatowego Sądu im. Lenina, aby tam uzyskać więcej informacji. Zgodnie z relacją Daryny Radchenko, około 30 funkcjonariuszy policji niezwłocznie aresztowało jej matkę, zatrzymując przy tym wszystkie trzy osoby. Po tym zdarzeniu Daryna Radchenko nosi siniak na ramieniu. Następnego dnia Daryna Radchenko spotkała się z ordynatorem w Regionalnym Szpitalu Psychiatrycznym w Zaporożu, gdzie została poinformowana, że zgodnie z decyzją sądu Raisa Radchenko została zatrzymana na podstawie zeznań dwóch sprzątaczek pracujących w jej bloku, które zgłosiły aspołeczne zachowanie zatrzymanej. Dopiero później Daryna Radchenko zobaczyła kopię decyzji sądu zarządzającej domowe badanie psychiatryczne.
13 lipca Daryna Radchenko przelotnie zobaczyła swoją matkę w szpitalu psychiatrycznym i dowiedziała się, że ta jest leczona pomimo braku decyzji sądu w sprawie przymusowego leczenia psychiatrycznego. Lekarze przepisali jej Aminazin, silny środek uspokajający zwykle używany w leczeniu depresji maniakalnej lub schizofrenii. Córka zauważyła również siniaki na ciele matki. 15 lipca sąd zarządził, że Raisa Radchenko powinna być leczona psychiatrycznie, ponieważ “stwarza zagrożenie dla społeczeństwa”.
16 lipca Darynę Radchenko odwiedziło w jej domu dwóch funkcjonariuszy wraz z przedstawicielem lokalnych służb ochrony praw dziecka. Poinformowano ją, że funkcjonariusze otrzymali anonimowe doniesienia o możliwej przemocy wobec dziecka, w związku z czym dokonają oględzin mieszkania i podejmą decyzję o ewentualnym umieszczeniu jej 5-letniego syna w placówce opiekuńczej.
Trwająca od 15 lipca interwencja Amnesty International zaczyna przynosić rezultaty, wywołując żywe zainteresowanie sprawą wśród mediów ukraińskich oraz organizacji międzynarodowych. Władze ukraińskie podjęły już pierwsze działania w tej sprawie. Dnia 17 lipca przyjechała do Zaporoża delegacja urzędu Rzecznika praw obywatelskich, która spotkała się z zainteresowanymi stronami, w tym również z Raisą Radchenko. Tego samego dnia gubernator okręgu zaporoskiego oświadczył, że przejmuje sprawę pod osobistą opiekę. Biuro prasowe komendy policji w Zaporożu oświadczyło, że wobec funkcjonariuszy, którzy zjawili się w domu Daryny Radchenko w sprawie domniemanej przemocy wobec dziecka podjęto postępowanie dyscyplinarne. Mimo to Raisa Radchenko pozostaje na oddziale psychiatrycznym.
Prosimy o pilne wysyłanie apeli w języku ukraińskim, rosyjskim lub własnym:
n Wzywających do niezwłocznego zwolnienia Raisy Rachenko oraz zapewnienia jej badania psychiatrycznego poza regionem Zaporoża w celu zagwarantowania bezstronności; badanie powinno być przeprowadzone w obecności członka Ukraińskiego Stowarzyszenia Psychiatrycznego;
n Wzywających do zapewnienia, że Raisa Radchenko nie będzie poddana leczeniu do czasu wykorzystania wszystkich legalnych możliwości odwołania,
n Przypominających władzom, że mają obowiązek nie tylko zapewniania obrońcom praw człowieka możliwości swobodnego działania, ale także zapewnienie im ochrony przeciwko przemocy, groźbom czy odwetowi, zgodnie z Deklaracją ONZ o obrońcach praw człowieka (1999);
n Wzywających do przeprowadzenia śledztwa w sprawie możliwego złego traktowania Daryny Radchenko i Raisy Radchenko przez funkcjonariuszy policji.
PROSIMY O WYSYŁANIE APELI DO 26 SIERPNIA 2013 NA ADRES:
Gubernator Okręgu Zaporoskiego
Aleksander Pekluszenko
Prospekt Lenina 164
Zaporoże, Ukraina
Fax: +38 061 2246123
E-mail: adm(at)zoda.gov.ua
Prokurator Generalny
Wiktor Pszonka
Vul Riznicka 13/15
01601 Kijów, Ukraina
Fax: + 380 44 280 2851
Zwrot grzecznościowy: Szanowny Panie Prokuratorze
Rzecznik Praw Obywatelskich
Walerja Lutkowska
Vul Instytucka 21/8
01008 Kijów, Ukraina
E-mail: omb(at)ombudsman.kiev.ua
Zwrot grzecznościowy: Szanowna Pani Rzecznik
Z kopią na adres ambasady Ukrainy w Polsce :
Ambasador Ukrainy
Markijan Malskyj
Al. Szucha 7, 00-580 Warszawa
Fax: (22) 629 81 03
E-mail: emb_pl(at)mfa.gov.ua
Informacje dodatkowe:
Amnesty International poruszała już w przeszłości sprawę przymusowego leczenia psychiatrycznego obrońców praw człowieka na Ukrainie. W listopadzie 2009 Andrei Bondarenko, działający w związkach zawodowych w regionie Winnica na Ukrainie został poddany przymusowemu leczeniu psychiatrycznemu, jednak nakaz jego leczenia został wycofany po tym, jak Amnesty International zorganizował Pilną Akcję w jego sprawie (UA: 232/10 Index: EUR 50/001/2011 http://amnesty.org/en/library/info/EUR50/011/2010/en) .