13 pozostałych Ujgurów jest nadal bezterminowo uwięzionych w Guantánamo pomimo tego, że ponad 9 miesięcy temu sąd federalny nakazał ich zwolnienie i wpuszczenie na terytorium USA. Amerykańska administracja odwołała się od wyroku. Apelacja jest rozpatrywana przez Sąd Najwyższy. Administracja uważa, że to jej, a nie sądom, przysługuje wyłączna kompetencja do określenia kto może zostać wpuszczony na terytorium USA.
W oświadczeniu wydanym z okazji przyjęcia 4 więźniów Guantánamo przez Bermudy, premier tego terytorium, Dr. Ewart Brown, potwierdził, że mężczyźni otrzymają azyl i będą mieli możliwość ubiegania się o naturalizację. Powiedział też, że koszt transferu pokryje strona amerykańska, zaś rząd bermudzki ułatwi zwolnionym uzyskanie potrzebnych dokumentów oraz znalezienie mieszkania i pracy.
Jeden z uwolnionych powiedział dziennikarzom: -Gdy żadne państwo nie chciało nas przyjąć, gdy wszyscy się nas bali, rząd Bermudów miał odwagę by nas przyjąć.-
W reakcji na transfer opozycyjna Bermudzka Partia Jedności (United Bermuda Party UPB) złożyła wniosek o wotum nieufności wobec premiera. Choć lider UPB zastrzegł, iż w głosowaniu nie będzie chodziło jedynie o sprawę więźniów Guantánamo, Amnesty International obawia się, że Ujgurzy mogą stać się pionkami w politycznej rozgrywce, tak jak to stało się wcześniej w USA.
Rząd Wielkiej Brytanii skrytykował natomiast rząd bermudzki za brak konsultacji z Londynem w sprawie transferu więźniów (Bermudy są zamorskim terytorium Wielkiej Brytanii, administrowanym przez gubernatora mianowanego przez brytyjską królową spośród kandydatów rekomendowanych przez brytyjski rząd). Jak zrozumieliśmy decyzja Bermudów o przyjęciu więźniów jest obecnie poddawana ocenie ryzyka przez władze brytyjskie i dopiero od ich akceptacji zależy, czy Ujgurzy otrzymają prawo stałego pobytu.
TŁO SPRAWY
Uwolnienie tych 4 więźniów długo odkładano. Wszystkich 17 Ujgurów oczyszczono z wszelkich zarzutów pomiędzy 2003 i 2008 r., ale aż do teraz rząd USA nie mógł znaleźć państwa, do którego Ujgurzy mogliby się udać po uwolnieniu (do ojczyzny nie mogą powrócić z powodu grożących im w Chinach tortur – przyp. MN). Administracja USA nie dała Ujgurom szansy na powrót do normalnego życia na terytorium USA, choć nakazał jej to wyrok sądu federalnego z października 2008 r.
8 innych więźniów opuściło ostatnio Guantánamo. 12 czerwca trzej Saudyjczycy, jeden Irakijczyk i jeden obywatel Czadu powrócili do swoich ojczyzn. Trzy dni wcześniej obywatel Tanzanii Ahmed Khalfan Ghailani został przeniesiony do Nowego Jorku, gdzie ma stanąć przed sądem federalnym. W lutym amerykańską bazę na Kubie opuścił mieszkający w Wielkiej Brytanii Etiopczyk Binyam Mohammed (powrócił do Wielkiej Brytanii). Natomiast Lakhdar Boumediene został przeniesiony do Francji w połowie maja.
Choć Amnesty International uważa, że odpowiedzialność za rozwiązanie problemu Guantánamo obciążą przede wszystkim USA, organizacja nasza zachęca też inne rządy by poszły za przykładem Francji i Bermudów i zgodziły się przyjąć tych więźniów, którzy nie mogą wrócić do krajów ojczystych z powodu grożących im tam tortur lub innych naruszeń praw człowieka.
10 czerwca prezydent Palau (wyspiarskie państwo na Oceanie Spokojnym) wystąpił z propozycją przyjęcia niektórych Ujgurów. Rzecznik Departamentu Stanu USA wyraził wdzięczność Palau i innym państwom oferującym pomoc i potwierdził, że rozmowy z Palau są w toku.
Wg stanu na 16 czerwca br. w Guantánamo nadal przebywa 229 więźniów. Amnesty International jest zaniepokojone wolnym tempem rozpatrywania spraw osób tam osadzonych. Por. raport (po angielsku) USA: Detainees continue to bear costs of delay and lack of remedy, April 2009, dostępny na stronie: http://www.amnesty.org/en/library/info/AMR51/050/2009/en.
Zobacz też poprzednią część tej pilnej akcji: http://amnesty.org.pl/no_cache/archiwum/aktualnosci-strona-artykulu/article/6613/85/neste/2.html
ZALECANE DZIAŁANIA
Prosimy o niezwłoczne wysyłanie apeli po angielsku lub w swoim ojczystym języku, w których własnymi słowami:
– wyrażą Państwo zadowolenie z powodu decyzji władz bermudzkich o przyjęciu czterech Ujgurów zwolnionych z Guantánamo i jednocześnie żal z powodu nie wpuszczenia ich na terytorium USA;
– wyrażą Państwo zaniepokojenie faktem, że 13 pozostałych Ujgurów nadal przebywa w bezterminowym areszcie w Guantánamo po ponad 9 miesiącach od decyzji sądu federalnego o ich uwolnieniu i wpuszczeniu na terytorium USA;
– wezwą Państwo administrację amerykańską do uwolnienia pozostałych Ujgurów w sposób, który zagwarantuje im trwałe bezpieczeństwo i sprawiedliwe potraktowanie.
ADRESACI APELI
Prezydent / President
President Barack Obama, The White House, 1600 Pennsylvania Avenue NW, Washington DC 20500, USA
Email: [email protected]
Fax: + 1 202 456 2461
Nagłówek: Szanowny Panie Prezydencie / Dear Mr President
Prokurator Generalny / Attorney General
Attorney General Eric Holder, US Department of Justice, 950 Pennsylvania Avenue NW, Washington, DC
20530-0001, USA
Fax: +1 202 307 6777
Email: [email protected]
Nagłówek: Szanowny Panie Prokuratorze Generalny / Dear Attorney General
Sekretarz Obrony / Secretary of Defense
Secretary of Defense Robert Gates, 1400 Defense Pentagon, Washington DC 20301, USA
Fax: + 1 703 571 8951
Email: [email protected]
Nagłówek: Szanowny Panie Sekretarzu Obrony / Dear Secretary of Defense
KOPIE DO
Ambasada Stanów Zjednoczonych Ameryki
Al. Ujazdowskie 29/31
00-540 Warszawa
Faks: 022 504 26 88
Apele prosimy wysyłać najpóźniej do 28 lipca.
Pilna Akcja Nr 278/08, piąta kontynuacja
AI Index: AMR 51/077/2009
Tłumaczenie: Marcin Natorski
