Polska: Raporty z obserwacji zgromadzeń 8 oraz 10 lipca

8 lipca 2017
Obserwatorzy Amnesty International monitorowali przebieg zgromadzeń w Warszawie w dniu 8 lipca 2017 r. na obszarze przed Pałacem Prezydenckim przy ul. Krakowskie Przedmieście 48/50 i przed Galerią Kordegarda przy ul. Krakowskie Przemieście 15 w godz. 12:30 – 15:30. W ocenie Amnesty International wszystkie obserwowane zgromadzenia były pokojowe. Zgromadzenia nie były w żaden sposób zakłócane. Nie zaobserwowano aktów przemocy i użycia siły zarówno ze strony osób uczestniczących, jak i funkcjonariuszy Policji.
>>Pełna treść raportu
10 lipca 2017
Obserwatorzy Amnesty International monitorowali także przebieg zgromadzeń w Warszawie w dniu 10 lipca 2017 r. w godz. 18.30-22.00 na obszarze między ul. Kanonia, wzdłuż Krakowskiego Przedmieścia, do ul. Królewskiej. Główne wnioski Amnesty International z prowadzonej obserwacji to:
1. Wszystkie obserwowane zgromadzenia były pokojowe. Nie zaobserwowano użycia siły w stosunku do osób uczestniczących ze strony funkcjonariuszy Policji. Zaobserwowano pojedyncze akty agresji (agresja słowna, wulgaryzmy, obraźliwe gesty) ze strony osób uczestniczących.
2. Obserwacja Amnesty International wskazuje, że podczas opisanych w raporcie zgromadzeń wybór osób legitymowanych przez policjantów zdawał się być przypadkowy. Najczęściej legitymowane były osoby bardzo młode lub zdecydowanie starsze, wyróżniające się posiadaniem jakiegoś emblematu/znaku, krzyczące hasła wobec zgromadzenia cyklicznego, rejestrujące czynności funkcjonariuszy lub interweniujące w przypadku podejmowania takich czynności wobec innych uczestników. W żadnym z zaobserwowanych przypadków osoby, wobec których podejmowano czynności nie zachowywały się w sposób odbiegający od zachowania pozostałych uczestników obserwowanych zgromadzeń. Policjanci nie informowali w sposób jednolity o podstawie interwencji i nie zawsze postępowali zgodnie z procedurą tj. m.in. nie podawali podstawy prawnej, nie informowali w związku z jakim ewentualnym naruszeniem prawa dokonują czynności oraz o możliwości złożenia zażalenia.
3. Ustawienie barierek odcinających dostęp do Pałacu Prezydenckiego uniemożliwiało przebieg kontrdemonstracji, która byłaby w zasięgu wzroku i słuchu demonstrujących.
4. Nierespektowanie przez Policję – według organizatorów na polecenie BOR – stanu prawnego (legalności) zgromadzeń Obywateli RP oraz Stowarzyszenia Obywatele Solidarnie w Akcji w nocy z 9 na 10 lipca 2017 r., do którego doszło w związku z ustawieniem metalowych barierek, które miały zabezpieczać trasę przemarszu zgromadzenia cyklicznego (wzdłuż Krakowskiego Przedmieścia, od skrzyżowania z ul. Karową do Placu Zamkowego) oraz usunięciem uczestników w/w zgromadzeń z miejsca legalnego zgromadzenia.
5. Zaniepokojenie Amnesty International budzi wydanie zarządzeń zastępczych przez wojewodę mazowieckiego zakazujących zgromadzeń Stowarzyszenia Obywatele Solidarnie w Akcji oraz Stowarzyszenia na rzecz Demokracji TAMA, mimo iż ustawa Prawo o zgromadzeniach nie przewiduje takiej możliwości dla zgromadzeń zgłoszonych w trybie uproszczonym, co było już wskazywane w orzeczeniach Sądu Okręgowego w Warszawie uchylających zakazy wojewody mazowieckiego wydane w stosunku do zgromadzeń w/w stowarzyszeń w maju i czerwcu 2017 r.
6. Pomimo pisma informującego Komendę Stołeczną Policji w Warszawie o obecności obserwatorów Amnesty International, nie zostali oni dopuszczeni we wszystkie rejony umożliwiające obiektywną obserwację, np. za barierki umieszczone na wysokości ul. Trębackiej.
>>Pełna treść raportu
Obserwacje prowadzone były w ramach projektu Obserwacji zgromadzeń publicznych, którego celem jest monitorowanie sposobu realizacji wolności zgromadzeń, w szczególności w kontekście zmian w ustawie Prawo o zgromadzeniach, jak również sposobu zabezpieczania zgromadzeń przez Policję.