Polska: Sejm uchwalił prawo, które podważa niezależność sądownictwa

– Dzisiejsze głosowanie stwarza duże zagrożenie dla praw i wolności człowieka w Polsce. Prawo do sprawiedliwego procesu jest jednym z fundamentów międzynarodowego prawa praw człowieka, a także polskiej Konstytucji. Taki poziom ingerencji politycznej w sądownictwo może doprowadzić do zmniejszenia zaufania do rzetelności procesów sądowych – powiedziała Barbora Černušáková, badaczka Amnesty International zajmująca się Polską.
– Takie głosy padają w próżnię, a Polska zmierza do sytuacji, w której władze ustawodawcza i wykonawcza będą mieć wpływ na proces wyboru sędziów, członków KRS.
Zmiana spotkała się z protestami przed parlamentem.
Tło
Przed dzisiejszym głosowaniem kilka organizacji międzynarodowych, w tym Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) oraz Rada Konsultacyjna Sędziów Europejskich (CCEJ), organ doradczy Rady Europy, ostrzegały przed przyjęciem poprawki.
W odpowiedzi na planowane zmiany Amnesty International uruchomiła petycję wzywającą władze Polski do zapewnienia, że reforma sądownictwa będzie odbywała się w zgodzie z międzynarodowym prawem praw człowieka i Konstytucją RP.
Amnesty International skierowała również list otwarty do Komisji Europejskiej, domagając się uruchomienia art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej, który umożliwia nałożenie na państwo członkowskie sankcji, w tym zawieszenie prawa głosu.
Zgodnie z przyjętą nowelizacją członkowie KRS, organu konstytucyjnego chroniącego niezależność sądów i niezawisłość sędziów, będą wybierani przez parlament. Spośród 25 członków Rady, 15 członków będzie sędziami wybranymi przez Sejm. Zgodnie z konstytucją większość, 15 członków Rady, należy wybrać spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych.
Kolejna nowelizacja przyjęta przez Sejm 12 lipca obejmuje ustawę o ustroju sądów powszechnych i zmienia system nominacji prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych. Decydującą rolę w tym procesie będzie miał Minister Sprawiedliwości.

Zdjęcie: Sąd Najwyższy w Warszawie, Fot. Spens03, CC-BY-SA-3.0